شیپوراستاش از گوش‌میانی تا حلق ادامه دارد. اختلال عملکرد لوله استاش ممکن است منجر به بروز برخی مشکلات شنوایی شود. در این مقاله از کلینیک گوش تهران به بررسی علل، علائم، عوارض گرفتگی شیپوراستاش، نحوه تشخیص ودرمان گرفتگی لوله استاش (eustachian tube) خواهیم پرداخت.
اختلال عملکرد لوله استاش چیست؟
لوله استاش لوله‌های کوچکی هستند که بین گوش میانی (Middle ear) و حلق قرار دارند. آنها مسئول متعادل ساختن فشارهوا و تخلیه هوا از گوش میانی، بخشی از گوش که پشت پرده گوش (tympanic membran) قرار دارد، هستند. لوله‌های استاش به جز در زمان جویدن، بلع و خمیازه کشیدن، به حالت بسته قرار دارند.
این مجاری کوچک هستند و به دلایل مختلف میتوانند مسدود شوند. گرفتگی لوله استاش می‌تواند باعث درد، مشکلات شنوایی و احساس پری در گوش شود. این پدیده اختلال عملکرد لوله استاش نامیده می‌شود.
اختلال عملکرد شیپور استاش یک شرایط نسبتا شایع است. این مشکل با توجه به علت آن می‌تواند خود‌به‌خود یا از طریق روش‌های ساده درمان در خانه حل شود. موارد شدید و عود کننده ممکن است نیازمند معاینه پزشک باشند.
علائم اختلال عملکرد لوله استاش گوش
علائم اختلال عملکرد شیپور استاش شامل موارد زیر هستند:
- پر بودن گوشها
- احساس مسدود بودن و گرفتگی گوشها(ear congestion)
- تغییرات شنوایی
- زنگ زدن در گوش که به عنوان تینیتوس(tinnitus) هم شناخته می‌شود.
- صدای کلیک و تق‌تق کردن گوشها
- احساس خارش گوش(itchy ear) و قلقلک در آن
- درد گوش(ear pain)
مدت زمان دوره علائم اختلال عملکرد لوله استاش، بستگی به علت اولیه ایجاد این مشکل دارد. برای مثال علائمی که به دلیل تغییر ارتفاع ایجاد می‌شوند با بازگشت به ارتفاع قبلی رفع می‌شوند. بیماری‌ها و سایر دلایل اختلال عملکرد لوله استاش ممکن است منجر به علائم طولانی‌مدت بیشتری شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم شما تشدید شد یا بیش از دو هفته طول کشید، به پزشک خود مراجعه کنید. همانطور که اشاره شد، کودکان بیشتر ممکن است به دلیل اختلال عملکرد لوله استاش به پزشک مراجعه کنند. زیرا آنها به طور کلی در خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت گوش قرار دارند. درد ناشی از اختلال عملکرد شیپور استاش می‌تواند شبیه به درد عفونت گوش به نظر رسد.
علت اختلال در عملکرد لوله استاش
حساسیت و بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی شایع‌ترین دلایل اختلال عملکرد لوله استاش هستند. این شرایط ممکن است باعث التهاب و مسدود شدن لوله‌های استاش با مخاط شود. افراد با عفونت‌های سینوسی بیشتر در معرض انسداد لوله‌های استاش گوش هستند.
تغییرات ارتفاع همچنین می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوش شود. شما می‌توانید تاثیرات تغییرات ارتفاع را در موارد زیر تجربه کنید:
- کوهنوردی
- مسافرت از میان کوه‌ها
- پرواز با هواپیما
- سوار آسانسور شدن
عوامل خطر زا در ابتلا به اختلال عملکرد شیپور استاش
هر کسی می‌تواند از زمانی به زمان دیگر اختلال عملکرد لوله استاش را تجربه کند اما بعضی از مردم بیشتر مستعد این شرایط هستند.
- چاقی می‌تواند احتمال این خطر را افزایش دهد. زیرا ذخایر چربی میتوانند در اطراف لوله‌های استاش تجمع یابند.
- سیگار کشیدن باعث آسیب دیدن موهای محافظ در گوش میانی که به آنها سیلیا می‌گوییم می‌شود و باعث افزایش احتمال گیر افتادن مخاط در لوله‌های استاش می‌گردد.
- در افراد دارای حساسیت ممکن است تولید و تجمع مخاط بیشتر شود که باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می‌شود.
کودکان در خطر بسیار بالایی برای اختلال عملکرد شیپور استاش قرار دارند. زیرا لوله‌های استاش آنها کوچکتر است و باعث افزایش احتمال گیر کردن مخاط و میکروب‌ها در آن می‌شود. آنها هم چنین بیشتر در معرض سرما خوردگی قرار دارند و بیشتر مستعد عفونت‌ها می‌باشند زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز در حال تکامل است.
تشخیص اختلال عملکرد لوله استاش
اختلال عملکرد لوله استاش به وسیله معاینات فیزیکی و آزمایش شیپوراستاش توسط شنوایی شناس تشخیص داده می‌شود. ابتدا پزشک متخصص گوش از شما درباره‌ی درد، تغییرات شنوایی یا سایر علایمی که تجربه کردید سوال می‌کند. سپس دکتر داخل گوش شما را مشاهده و با دقت کانال گوش و مجراهای ورودی به بینی و گلو را بررسی می‌کند.
گاهی اختلال عملکرد شیپور استاش با سایر بیماری‌هایی که گوش را درگیر می‌کنند اشتباه گرفته می‌شود. یک مثال آن باز بودن غیرطبیعی لوله‌های استاش است که در آن لوله‌ها مکرراً خود به خود باز می‌شوند.
درمان اختلال عملکرد لوله استاش
اختلال مجرای داخلی گوش، معمولا بدون درمان برطرف می‌شود. اما اگر علائم شما شدید است یا بیش از دو هفته طول کشیده است، با پزشک متخصص گوش خود درباره‌ی گزینه‌های درمانی صحبت کنید.
درمان گرفتگی لوله استاش به شدت و علت بیماری بستگی دارد و می‌تواند شامل درمان‌های خانگی، داروهای بدون نسخه و داروهای با نسخه باشد. پیش از استفاده از هر گونه دارو یا مکمل آن را با پزشک خود بررسی کنید.
درمان‌های خانگی
علائم خفیف ممکن است با درمان‌های خانگی برطرف شوند به ویژه آن‌هایی که به دلیل بیماری ایجاد نشده‌اند.
شما می‌توانید موارد زیر را بررسی کنید:
- جویدن آدامس
- بلعیدن
- خمیازه کشیدن
- خروج هوا به وسیله سوراخ‌های بینی و بستن دهان
- استفاد از اسپری نمکی بینی برای تمیز کردن مجاری
برای برطرف کردن اختلال عملکرد لوله‌های استاش در کودکان به کودک خود یک بطری یا پستانک بدهید تا بمکد.
گزینه‌های درمانی بدون نسخه پزشک
اگر دلیل اختلال عملکرد لوله‌های استاش حساسیت است شما می‌توانید از داروهای ضد حساسیت بدون نسخه استفاده کنید. آنتی‌هیستامین‌ها (antihistamine) مثل دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) یا سیتریزین (Citrizine) میتوانند علائم حساسیت و مشکلات گوشی مرتبط با آن را کاهش دهند.
مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن (Acetaminophen) و ایبوبروفن (Ibuprofen) میتوانند درد گوش شما را کاهش دهند. حتما راهنمای استفاده از دارو را مطالعه کنید.
پیش از استفاده از این داروها با پزشک خود درباره‌ی تداخل داشتن آنها با سایر داروهایی که ممکن است مصرف کنید، صحبت کنید.
روش های درمانی تخصصی رایج
در موارد عفونت لوله استاش، پزشک ممکن است یک آنتی‌بیوتیک تجویز کند که ممکن است به شکل قطره گوشی، قرص خوراکی یا هر دو باشد. در موارد التهاب شدید ممکن است از کورتیکواستروئیدهای خوراکی استفاده گردد.
موارد شدید اختلال عملکرد لوله‌های استاش ممکن است به درمان‌های تهاجمی‌تر نیاز داشته باشند. لوله‌های متعادل‌کننده فشار در بعضی افراد برای متعادل کردن فشار گوش و نیز برای کمک کردن به پیشگیری از عفونت مکرر یا مزمن گوش میانی جای‌گذاری می‌شوند. اگر لوله استاش عملکرد مناسبی ندارد ممکن است به تخلیه مایع ساخته‌شده [در گوش] نیاز باشد. این عمل به وسیله ایجاد یک برش کوچک در پرده گوش برای کمک به تخلیه مایع انجام می‌شود.
آیا می‌توانم از شمع گوش استفاده کنم؟
شمع گوش(ear candle) از طرف سازمان غذا و دارو به عنوان گزینه ایمن و بدون خطر شناخته نمی‌شود. سازمان غذا و دارو هیچ سندی مبنی بر موثر بودن شمع‌های گوش نیافته است و این درمان لوله استاش با طب سنتی را تایید نکرده است.
عوارض گرفتگی شیپور استاش
شایع‌ترین عارضه‌ی اختلال عملکرد لوله استاش خطر علائم عود کننده است. اگر شما دلایل زمینه‌ای اختلال عملکرد لوله‌های استاش را درمان نکنید احتمال بیشتری وجود دارد که علائم بازگردند.
در موارد شدید اختلال عملکرد لوله‌های استاش می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
- اوتیت مدیا مزمن(serous otitis media) که به عنوان عفونت گوش میانی هم شناخته می‌شود. التهاب گوش میانی به همراه تجمع مایع که معمولا به آن گوش چسبناک (glue ear) می‌گویند که به دلیل تجمع مایع ساخته شده در گوش میانی ایجاد می‌شود. این عارضه ممکن است برای چند هفته باقی بماند اما موارد شدیدتر می‌تواند باعث آسیب دائمی شنوایی شوند.
- تو رفتن پرده گوش که زمانی ایجاد می‌شود که پرده گوش به درون کانال گوش کشیده شود.
دور نما اختلال عملکرد لوله‌های استاش
اغلب موارد اختلال عملکرد لوله استاش در چند روز و بدون بر جا گذاشتن عوارض طولانی مدت برطرف می‌شوند. اختلال عملکرد لوله‌های استاش که به دلیل عفونت ایجاد شده طی یک یا دو هفته کاملا بهبود می‌یابد.
درمان دلایل زمینه‌ای می‌تواند در جلوگیری از موارد عود کننده کمک کننده باشد. مدیریت حساسیت و سالم ماندن می‌تواند از بروز اولیه اختلال عملکرد لوله‌های استاش جلوگیری کند.
چون اختلال عملکرد لوله‌های استاش در کودکان شایع‌تر است، اگر کودکتان به عفونت مکرر گوش یا سایر بیماری‌هایی که باعث درد گوش می‌شود مبتلا شد، باید با پزشک خود صحبت کنید. کلینیک گوش تهران واقع در خیابان ولیعصر با کادری مجرب اماده ارائه خدمات پزشکی در زمینه گوش و بیماری های مربوط به گوش و اختلالات تعادل، به مراجعه کنندگان می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با کلینیک گوش تهران، تماس حاصل فرمائید.
16 دیدگاه دربارهٔ «اختلال عملکرد لوله استاش گوش (شیپور استاش)»
سلام من امدم کلینیکتون بسیار خوش برخورد بودین همچنین کلینیک مجهزی دارید ممنون از شما
سلام مقاله ی خیلی خوبی بود. ممکنه دوره ی درمانش چقدر زمان بر باشه؟
سلام ممنون بابت مقاله‌تون
ببخشید یه سوال داشتم من قبلا واسه اختلال شیپور استاش قطره‌ی فنیل آفرین ۲۵/. درصد و دو بسته قرص آنتی هیستامین دکونژستانت و یک بسته قرص آزیترومایسین مصرف کردم ولی هیچ نتیجه‌ای نگرفتم میشه لطفا راهنماییم کنید خیلی درد میکشم
کسانی که حساسیت فصلی دارند معمولا در شیپور استاش آنها مخاط وجود دارد اگر این افراد به غواصی هم علاقه داشته باشند برای اکولایز گوش (ایجاد تعادل بین گوش میانی و پرده گوش) با مشکل مواجه می‌شوند آیا راهی وجود دارد که مخاط داخل شیپور استاش درمان وبرطرف شود؟؟
سلام. در صورت عفونت گوش درمان دارویی وجود دارد البته حتما باید با نظر پزشک متخصص باشد.
سلام و احترام
من از ۱۰ سال پیش تقریبا هر سال گوشمو شست و شو دادم. هر دکتری هم که مراجعه کردم گفته کاملا طبیعیه و بعضی از گوشها بدون هیچ دلیلی جرمشون زیاده. امسال گوش چپم درد شدیدی داشت و بعد از خوب شدنش کلا کیپ شد. ساکشن کردم خوب نشد، شست و شو دادم بازم خوب نشد. و میگفتن که گوشم تمیزه. آخرین باری که شست و شو دادم حین فرآیند شست و شو درد داشتم و تا چند روز بعدشم ترشحات داشت گوشم. ترشحات که تموم شد شبا که رو گوشم می خوابم صدای طپش قلب میداد. اوایل یکم زیاد و با صدای بلند بود. الانم هست ولی با تن پایین‌تر و در حد چند دقیقه. به نظر شما مشکل چیه؟ خارش و درد نداره. شنواییم خوبه ولی یه ذره احساس کیپی دارم . وقتی دهنمو کامل باز میکنم سمت چپم انگار یه صدای تق تق میده. تست شنوایی و آب پشت پرده اینام خوب بود ولی تست شیپور استاشم یه کم مشکل داشت. دوسداشتم نتیجه ی تستارو براتون ارسال کنم ولی اینجا همچین امکانیو فراهم نکردن. لطفاً راهنماییم کنید. اینجا واقعا به پزشک خوب و متخصص دسترسی ندارم. چه دارویی لازنه استفاده کنم؟
سلام. لطفا تست سرگیجه را در اینستاگرام کلینیک گوش به ادرس https://www.instagram.com/tehranearclinic/ ارسال کنید.
سلام وقت بخیر من گرفتگی لوله استاش پیدا کردم رفتم دکتر همون طور که شما هم در مقاله گفتین بهم گثت صبر کنم خودش خوب میشه ولی الان از دو هفته بیشتره که من گوشم خوب نشده بازم صبرم کن یا برم باز دکتر؟
سلام. نه عزیزم دیگه باید مراجعه کنید. بیشتر از دو هفته نباید صبر کرد.
سلام و عرض ادب خدمت شما بنده تقریبا حدود یک ماهه که دچار کیپ شدن و احساس سنگینی در هر دو گوش هستم و آب دهانم رو که قورت میدم گوش هام تق تق میکنه و کمی که صدای بلند می‌شنوم انگار میکوبن تو سرم و تقریبا چند روز بعد گوش راستم شروع به سوت زدن کرده پس از مراجعه به متخصص ایشون گفتن دچار کاهش شنوایی در فرکانس بالا شدم و التهاب و عفونت گوش میانی دارم و سه آمپول به نام سفازولین.شربت سودوافدرین.قرص تاوانکس.قرص کوتریموکسازول.و قرص موکولین به بنده دادن که در حال استفاده می باشم
مقاله شما رو مطالعه کردم خواستم خدمتتون سوال کنم به نظرتون امکان داره که این علایم ناشی از اشکال در عملکرد شیپور استاش گوش هام باشه چون زمانی که کیپی گوشم کم میشه سوت گوشم هم کمتر میشه ممنونم اگر بنده رو راهنمایی کنید چون خیلی این سوتش آزارم میده.
سلام مراجعه کنید گوش معاینه بشه اینطور نمیشه چیزی گفت
سلام
جناب منم دقیقا مشکل شما رو دارم
شما مشکلتون حل شد؟
سلام. بنده پرده گوش خود را قبلا به دلیل پارگی عمل کرده ام. شنوایی این گوش خیلی کم است و هنگامیکه با انگشت روی سوراخ گوش فشار وارد میکنم شنوایی به طرز عیجبی بهبود می یابد. حدودا یکسال است که این مشکل ادامه پیدا کرده است. راهنمایی می کنید که دلیل این اتفاق (بهبود شنوایی با اعمال فشار) چی می تونه باشه و آیا راه درمانی هست؟ باتشکر
سلام گوش شما اول باید بررسی بشه بدون بررسی و معاینه نمیشه نظر داد. به دکتر یزدانی مراجعه کنید
سلام
وقت بخیر
من گهگاهی درون گوش چپم شدید درد میکرد.در یکم کم شنوایی احساس میکردم و خود به خود خوب میشد
اما ۱۰روز پیش دوباره همون درد اومد سراغم و اینبار گوش چپم کیپ شده بود.دکتر عمومی رفتم دارو دادن دردش کمتر شد در حد یکم شنوایم بهتر شد.متخصص رفتم گفته مایع پشت پرده گوشته فرستاد شنوایی سنجی.درحالت استرس بیشتر گزینه ها دقت نمیکردم افت شنوایی در حد خفیف حتی کمتر برام زده
و یه تست دیگه گرفته گفته فشار پشت پرده گوشت منفیه اختلال شیپور استاش برام زده گفته فشار محیط با پشت پرده گوشت اختلافه و حرکت پرده محدوده.دکتر متخصص فلوتيكومكس
نورمونیکس
پماد کلوتریزون
قرص کو آموکسی کلاو
نئوتادین
دادن و دوباره مراجعه به یه متخصص دیگه کردم معاینه کردند نگاه به نتیجه شنوایی سنجی کردند گفته مشکل شما الان نه حسی عصبیه و نه چیزی شبیه اون. فقط یه اختلال شیپوراستاشه دارو به اون داروهای دکتر اولی اضافه کردند
فستوور ۱۲۰
قطره بودنیکس
شربت سودوافدرین
سرم شستشوی سدیم کلراید 0/9 درصد
حالا بعد چند روز هنوز خوب نشده هنوز احساس یکم کیپی میکنم گهگاهی تا دراز کشیدم خوب میشه نرماله تا بلند میشم راه میرم صدای راه رفتنم مثل اکو تو گوشم میپیچه،تا حرف میزنم یا صورتمو همون ناحیه گوش چپ ماشاژ یا میخارونم صداش تو گوشم میاد و احساس کیپی در حد خفیف میکنم.تا خودم حرف نمیزنم احساس میکنم نرماله.تا از قطره سیپروفلوکساسین یا همون سیپلکس استفاده میکنم کاملا برطرف میشه هم حرف زدنم خوب میشه و صداش داخل گوشم نمیپیچه و هم صدا کاملا واضع هستند بعد حدود ۱۰ساعت دوباره قطره استفاده نکنم دوباره احساس کیپی میکنم
دکتر عزیز ممنون میشم راهنماییمون کنید
سلام احتمال عفونت گوش هست مراجعه کنید بررسی شود