ممکن است هنگام درد گوش به این فکر کنید که این درد ناشی از بیماری یا شرایط خاص پزشکی باشد. گرچه تمامی گوش دردها به ابتلا به بیماری‌های حاد نمی انجامد، اما نوع درد، مدت زمان بروز آن و پاسخگویی به درمان های مختلف می‌تواند نشان دهنده وضعیت اضطراری باشد. برای مثال اگر گوش دردهای دائمی و طولانی مدت دارید یا احساس می‌کنید همراه با این درد میگرن و سردرد های مکرر به سراغتان می آید باید برای تشخیص و درمان سریعا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. حالا سوالی که پیش میاد این هست که آیا بین گوش درد و تومور مغزی ارتباطی وجود داره؟
لازم به ذکر است که گوش درد در مواقعی می‌تواند نشان از بیماری خاص یا تومور نیز باشد؛ اما تمام گوش دردها نمی توانند به تشخیص بیماری خاص ختم شود. در ادامه به ارتباط درد گوش و تومور مغزی می پردازیم و به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا گوش درد می‌تواند نشان از بروز تومور مغزی باشد یا خیر؟
درباره نوروم آکوستیک
نوروم آکوستیک نوعی تومور غیر سرطانی (خوش خیم) است که روی عصب شنوایی و نزدیک به مغز رشد می‌کند. این تومور خوش خیم معمولاً در طی سال‌ها به آرامی رشد می‌کند و به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابد. نوروم آکوستیک روی عصب شنوایی و تعادل رشد می‌کند و باعث مشکلاتی مانند کاهش شنوایی، بی ثباتی یا عدم تعادل و گوش درد می‌شود و در صورتی که خیلی بزرگ شوند می‌توانند یک بیماری جدی باشند، اما در بیشتر مواقع قبل از رسیدن به این مرحله برداشته و درمان می‌شوند.
گوش درد و تومور مغزی پشت گوش یا نوروم آکوستیک
گاهی اوقات گوش درد تنها یک درد خفیف و گاه و بی‌گاه نیست. در مواقعی که پزشک تشخیص تومور پشت گوش دهد، باید برای درمان آماده باشید. بنابراین گوش درد می‌تواند نشان از بروز تومور مغزی باشد. نوروم آکوستیک که به عنوان شوانوم دهلیزی نیز شناخته می‌شود، گرچه رشدی کند دارد، اما با بزرگ شدن و افزایش اندازه موجب فشار به عصب گوش و برهم خوردن تعادل می‌شود.
تومور مغزی پشت گوش برای برخی از بیماران هیچ علامت یا مشکل قابل توجهی ندارد، اما برخی دیگر از سرگیجه، مشکلات شنوایی، بی حسی صورت و گاهی اوقات ضعف و مشکلات بلع شکایت دارند. اگرچه اکثر نوروم‌های آکوستیک خوش خیم هستند و به کانال گوش داخلی محدود می‌شوند، اما وقتی رشد کنند به ساقه مغز فشار می آورند و می‌توانند تهدید کننده زندگی باشند.
چه چیزی باعث نوروم آکوستیک می‌شود؟
علت دقیق نوروم آکوستیک در حال حاضر ناشناخته است. با این حال، تصور می‌شود که ممکن است یک عامل ارثی برای بیمارانی که هر دو طرف عصب هشتم جمجمه‌شان آسیب دیده است، دخیل باشد. گفتنی است که در تعداد کمی از مبتلایان این بیماری نتیجه یک بیماری ژنتیکی به نام نوروفیبروماتوز نوع 2 (NF2) است.
علائم نوروم آکوستیک
نوروم‌های آکوستیک می‌توانند رشد و به اعصاب دهلیزی و حلزونی فشار وارد کنند. از این رو کم شنوایی، زنگ زدن در گوش و بی ثباتی شایع ترین علائم آن هستند، به همین دلیل است که بیشتر علائم نوروم آکوستیک به این دو عملکرد مربوط می‌شود. گاهی اوقات، تومور ممکن است به اندازه ای بزرگ شود که بر ساختارهای مغز فشار وارد کند و باعث ضعف یا تغییر در عملکرد طبیعی بدن شود. علائم این بیماری عبارتند از:
- کاهش شنوایی در یک گوش
- وزوز گوش در یک گوش
- سرگیجه
- مشکلات تعادل
- احساس پری در یک گوش
- گوش درد
- بی حسی صورت و به ندرت ضعف صورت
- سردردهای مداوم و آشفتگی ذهنی
البته بی حسی و احساس ضعف در عضلات صورت همیشه نشان دهنده تومور مغزی نیست! این عارضه ممکن است به دلیل تومور پاروتید، که یکی از بیماری‌های غدد یزاقی در بدن است، بروز کند. علاوه بر این بسیاری از این علائم که همراه با روند طبیعی پیری رخ می‌دهند، نشان دهنده یک نوروم آکوستیک نیستند. نوروم آکوستیک بزرگ گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:
- سردردهای مداوم
- تاری یا دوبینی موقت
- بی حسی، درد یا ضعف در یک طرف صورت
- مشکلات هماهنگی اندام (آتاکسی) در یک طرف بدن
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلع
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم دائمی یا غیرقابل تحمل دارید و نگران آن هستید که ناشی از نوروم آکوستیک باشد، به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید که تشخیص نوروم آکوستیک ممکن است دشوار باشد، زیرا علائم می‌تواند ناشی از شرایط دیگری مانند بیماری منیر نیز باشد.
اگر پزشک احتمال ابتلا به نوروم آکوستیک در شما دهد، برای آزمایشات بیشتر شما را به بیمارستان یا کلینیک ارجاع خواهد داد. آزمایشات مورد نیاز برای تایید و رد این بیماری عبارتند از:
- تست‌های شنوایی برای بررسی مشکلات شنوایی و تصمیم گیری در مورد اینکه آیا آنها ناشی از مشکل اعصاب شما هستند یا خیر.
- اسکن MRI که از میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای ایجاد یک تصویر دقیق از داخل سر استفاده می‌کند.
- سی تی اسکن ، که از اشعه ایکس برای ایجاد یک تصویر دقیق از داخل سر استفاده می‌کند.
علاوه بر نوروم آکوستیک، تومور پاروتید نیز می‌تواند به‌عنوان یکی از علل مرتبط با دردهای گوش شناخته شود. این تومور که در غدد بزاقی پاروتید رشد می‌کند، به دلیل نزدیکی به عصب‌های مرتبط با گوش و فک، می‌تواند باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه گوش، فک و حتی گردن شود. اگرچه این تومور‌ها اغلب خوش‌خیم هستند، اما در مواردی ممکن است نیاز به مداخله جراحی برای جلوگیری از رشد و فشار بر ساختارهای مجاور داشته باشند. لذا، بررسی و تشخیص دقیق توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی می‌تواند در شناسایی علل دقیق درد گوش و ارتباط آن با مشکلاتی نظیر تومورهای پاروتید حیاتی باشد.
روش‌های درمان نورومای آکوستیک
روش درمانی که پزشک شما تجویز می‌کند به شدت بیماری شما بستگی دارد. یک تومور بزرگ وقتی باعث فشار شدید به مغز شود، به احتمال زیاد نیاز به جراحی دارد، در حالی که تومورهای کوچکتر ممکن است با استفاده از پرتو درمانی درمان شوند.
عمل جراحی تومور نورومای آکوستیک
اگر نوروم آکوستیک بزرگ باشد و به شدت بر حرکات صورت و شنوایی تأثیر بگذارد، می‌توان از طریق یک روش جراحی آن را برداشت. اما در مواقعی که تومور خیلی نزدیک به بخش‌های مهم مغز یا اعصاب صورت باشد، ممکن است کل تومور به طور کامل برداشته نشود، چراکه احتمال می رود برداشتن نوروم آکوستیک از طریق جراحی عوارضی به همراه داشته باشد که عبارتند از کاهش شنوایی، ضعف و فلج صورت، دوبینی، مشکلات بلع، خشکی دهان و بی ثباتی. احتمال عوارض خطرناک به طور کلی کم است، اما شامل عفونت، خونریزی، سکته مغزی، تشنج، فلج اندام ها، کما و مرگ می‌شود.
پرتو درمانی تومور نورومای آکوستیک
برای پرتودرمانی، شناسایی محل دقیق تومور مورد نیاز است، زیرا در پرتودرمانی پرتوهای هدفمندی از جهات مختلف به تومور فرستاده می‌شود. بنابراین قبل از انجام این درمان آزمایشات سی تی اسکن و اسکن MRI از سر لازم است.
به طور کلی چندین گزینه درمانی مختلف برای نوروم آکوستیک وجود دارد که بستگی به اندازه و موقعیت تومور، سرعت رشد و سلامت عمومی فرد مبتلا دارد. این روش‌ها عبارتند از:
- نظارت بر تومور با اسکن منظم MRI
- جراحی مغز
- رادیوسرجری استریوتاکتیک
عوامل خطر نوروم آکوستیک
در بیشتر موارد، پزشکان نمیدانند چه چیزی باعث ایجاد نوروم آکوستیک می‌شود. با این حال، برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا در افراد را افزایش دهند، از جمله:
- پرتودرمانی قبلی
- یک بیماری ارثی ژنتیکی به نام نوروفیبروماتوز نوع 2 که می‌تواند باعث رشد خارج از کنترل سلول‌ها و و در نهایت سرطان شود.
چشم انداز نوروم آکوستیک
نوروم‌های آکوستیک بزرگ می‌توانند جدی باشند، زیرا گاهی اوقات باعث تجمع مایع در مغز (هیدروسفالوس) می‌شوند. با این حال به ندرت پیش می آید که به این درجه برسند. بسیاری از آنها خیلی آهسته رشد می‌کنند یا اصلا رشد نمی کنند و آنهایی که سریعتر رشد می‌کنند را نیز می‌توان قبل از اینکه خیلی بزرگ شوند درمان کرد.
حتی بعد از درمان، علائمی مانند کاهش شنوایی و وزوز گوش و درد گوش می‌تواند ادامه داشته باشد و بر توانایی فرد مبتلا در کار، برقراری ارتباط و رانندگی تأثیر بگذارد. به خاطر داشته باشید که نوروم آکوستیک گهگاه می‌تواند پس از درمان عود کند. تصور می‌شود که از هر 20 نفری که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، این اتفاق برای یک نفر رخ می‌دهد. بنابراین احتمالاً بیمار پس از هر درمان، اسکن‌های منظم MRI را ادامه خواهد داد. اگر سوالی در این زمینه دارید میتونین در کامنت های این پست بپرسین، یا به پیج اینستاگرام کلینیک گوش تهران مراجعه کنید.
