قطره گوش، نوعی محلول دارویی است که کاربردهای درمانی مختلفی دارد؛ و برای درمان انواع مشکلات گوش، مانند عفونت ها بویژه عفونت گوش خارجی (otitis externa)، التهاب مجرای گوش و حذف و پاکسازی موم یا وکس در گوش استفاده میشود. این قطرهها حاوی مواد فعالی هستند که به تسکین درد، کاهش التهاب و پاکسازی مجرای گوش کمک میکنند؛ و جز داروهای OTC میباشند و برای خرید آنها نیازی به نسخه پزشک ندارید!
درمان درد گوش با انواع قطره گوش درد
قطرههای گوش داروهای مایعی هستند که داخل کانال گوش ریخته میشوند. شما میتوانید برخی از انواع قطره گوش را بدون نسخه تهیه کنید،اما برخی دیگر نیاز به نسخه از یک پزشک دارند.
توجه داشته باشید که قبل از استفاده از قطره گوش باید با یک پزشک مشورت کنید. علاوه بر این، اگر فکر میکنید ممکن است پرده گوش شما پاره شده باشد، باید از استفاده از قطرههای گوش خودداری کنید. علائم پارگی پرده گوش شامل درد گوش، کاهش شنوایی، زنگ زدن در گوش، تخلیه ترشحات از گوش و سرگیجه است.
چه کسی باید از قطره گوش استفاده کند؟
در صورت داشتن بیماریهای خاص گوش می توان از قطره گوش استفاده کرد. این بیماری شامل موارد زیر است:
- عفونت گوش داخلی (اوتیت میانی)
- عفونت گوش خارجی یا گوش شناگر (اوتیت خارجی)
- گوش درد
- انسداد گوش ناشی از نهفتگی سرومن (موم)
- خارش گوش با یا بدون اگزما
- خارج شدن ترشحات از گوش
- پری گوش
انواع مختلف قطره گوش با توجه به انواع بیماری های مرتبط با گوش
انواع مختلفی از قطره گوش وجود دارد. اما نوعی که برای شما مناسب است به چند عامل بستگی دارد، به طوری که با توجه به علائم و نوع بیماری گوش باید از قطره خاصی استفاده کرد:
قطره گوش برای عفونت گوش
اگر به عفونت گوش مبتلا هستید، پزشک ممکن است قطرههای ضد قارچ یا آنتی بیوتیک گوش را توصیه کند. مواد تشکیل دهنده در این قطرههای گوش اغلب عبارتند از:
- استیک اسید
- استات آلومینیوم
- سیپروفلوکساسین
- افلوکساسین
- توبرامایسین
- جنتامایسین
- کلوتریمازول
- فلوکونازول
- میکونازول
آیا میتوان قطره گوش آنتی بیوتیک را بدون نسخه مصرف کرد؟
خیر، قطره گوش آنتی بیوتیک بدون نسخه در دسترس نیست. این داروها نیاز به نسخه پزشک دارند. اما می توانید چند قطره گوش ضد قارچ را بدون نسخه خریداری کنید.
* قبل از استفاده از این نوع قطره گوش باید از پزشک خود سوال کنید.
بهترین قطره برای عفونت گوش چیست؟
پزشکان قطره گوش سیپلکس را برای درمان عفونتهای باکتریایی گوش و چشم تجویز می کنند. این قطره از کلاس دارویی آنتی بیوتیکهای فلوروکینولون است. عملکرد این دارو اینطور است که در غشاء سلولی باکتریها نفوذ کرده و مانع از رشد، تکثیر و سنتز پروتئین در آنها میشود.
قطره گوش شناگر
گوش شناگر عفونت گوش خارجی است. باکتریها معمولاً باعث ایجاد این عارضه میشوند، اما قارچها (بیش از یک قارچ) نیز میتوانند آن را ایجاد کنند. افرادی که گوش شناگر دارند نیز ممکن است دچار درد، خارش و تورم در گوش شوند.
با توجه به اینکه گوش خشک به عفونت مبتلا نمیشود، لازم است گوشهای خود را بعد از شنا یا حمام کردن کاملا خشک کنید.
قطرههای گوش ضد قارچ یا آنتی بیوتیک میتوانند عفونت را درمان کنند و قطرههای استروئیدی موضعی گوش میتوانند به تسکین التهاب و خارش کمک کنند.
برای درمان گوش شناگر، پزشک ممکن است قطرههای گوش را توصیه کند که حاوی مواد زیر هستند:
- استیک اسید.
- سیپروفلوکساسین
- دگزامتازون
همچنین میتوانید قطرههای گوش بدون نسخه (OTC) را نیز تهیه کنید تا به خشک شدن سریعتر گوش کمک کند. این قطرههای گوش معمولا حاوی ایزوپروپیل الکل یا گلیسیرین هستند.
*اگر علائم شما پس از استفاده از قطره گوش شناگر OTC بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.
قطره گوش درد
مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن معمولاً مؤثرترین داروها در برابر گوش درد هستند. اما میتوانید قطرههای تسکین دهنده گوش درد را بدون نسخه نیز خریداری کنید. این قطرههای گوش حاوی مواد هومیوپاتی هستند.
قطره گوش درد بدون نسخه میتواند حاوی این مواد هومیوپاتی باشد:
- بلادونا (Atropa belladonna).
- ولفسبن (Aconitum napellus).
- فروم فسفریکوم.
* قبل از استفاده از داروهای هومیوپاتی با یک پزشک مشورت کنید.
قطره کاهش جرم گوش
اگر جرم گوش دارید، قطرههای خاصی میتوانند جرم گوش را نرم و شل کنند تا راحتتر خارج شود. سه نوع قطره نرم کننده برای جرم گوش وجود دارد: پایه آب، غیر آب و روغنی. اگر میزان جرم گوش شما بیش از حد طبیعی است ، یک پزشک ممکن است قطرههای گوش حاوی مواد زیر را پیشنهاد دهد:
- پراکسید کاربامید
- آب اکسیژنه
- گلیسرین
- سدیم بیکربنات
هنگامی که داروی توصیه شده اثر کرد، کانالهای گوش خود را به آرامی با آب گرم بشویید. برخی از محصولات همراه با سرنگ گوش ارائه میشوند تا این مرحله آسان تر شود. حتما دستورالعملهای روی بسته بندی محصول را رعایت کنید.
*قبل از استفاده از قطرههای پاک کننده جرم گوش باید با پزشک خود صحبت کنید.
قطره گوش برای خارش گوش
اگر خارش گوش شما ناشی از عفونت نباشد، قطره گوش کورتیکواستروئیدی میتواند به کاهش علائم کمک کند. اما اگر گوش شما دچار عفونت شده باشد، به قطره گوش ضد قارچ یا آنتی بیوتیک نیز نیاز خواهید داشت. برخی از قطرههای گوش حاوی داروهای ضد عفونت و کورتیکواستروئیدها هستند.
برخی از رایج ترین قطرههای گوش کورتیکواستروئیدی شاملموارد زیر است:
- دگزامتازون
- هیدروکورتیزون
- فلوسینولون
*قطرههای گوش برای خارش گوش فقط با نسخه در دسترس هستند.
چگونه باید از قطره گوش استفاده کرد؟
در ادامه چند نکته برای کمک به ریختن قطره گوش در گوش آورده شده است:
- ظرف دارو را در دست خود گرم کنید. (قطرههای گوش خیلی سرد یا خیلی گرم میتوانند باعث سرگیجه شوند.)
- دراز بکشید، طوری که گوش آسیب دیده رو به بالا به سمت سقف باشد.
- قسمت بیرونی گوش خود را (درست بالای لاله گوش) نگه دارید و به آرامی به سمت عقب بکشید. این کار به صاف شدن مجرای گوش شما کمک میکند.
- تعداد قطرههای توصیه شده را در مجرای گوش خود بریزید.
- تراگوس خود را ماساژ دهید (تکه کوچکی از بافت که درست در جلوی مجرای گوش شما قرار دارد). این کار باعث میشود که قطرات به سمت کانال گوش شما برود.
- چند دقیقه به پهلو دراز بکشید. این کار اجازه میدهد تا قطره گوش به پرده گوش شما برسد.
- بنشینید و اجازه دهید هر قطره اضافی از گوش شما خارج شود.
- اشیایی مانند پنبه یا سنجاق سر را در مجرای گوش خود قرار ندهید.
چه مدت باید از قطره گوش استفاده کرد؟
این مسئله بستگی به شرایط و نوع قطره گوش درد دارد. از پزشک خود بپرسید که چند روز به استفاده از قطره گوش نیاز دارید. دستورالعملهای روی بسته بندی را نیز به دقت دنبال کنید.
خطرات و مزایا استفاده از قطره گوش درد
قطره گوش درد میتوانند باکتریها و قارچها را سریعتر از داروهای خوراکی از بین ببرد. در برخی موارد، قطره گوش ممکن است تنها درمانی باشد که به آن نیاز دارید. به این معنا که تنها با یک قطره ممکن است بیماری شما بهبود یابد. پس در مصرف این قطره ها تداوم را رعایت کنید.
شایع ترین عارضه جانبی استفاده از قطره گوش درد احساس سوزش در مجرای گوش است که معمولا در عرض چند دقیقه از بین می رود و دلیلی برای نگرانی نیست. با این حال، اگر علائم شما بدتر شد یا از بین نرفت، با پزشک خود تماس بگیرید.
خطرات جدی استفاده از قطره گوش چیست؟
عوارض جدی در استفاده از قطره گوش درد نادر است، اما در صورت بروز موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- بروز درد جدید
- قرمزی یا تورم اطراف گوش
- علائم یک واکنش آلرژیک، مانند بثورات پوستی، سرگیجه یا مشکل در تنفس
- کاهش شنوایی یا وزوز گوش (زنگ گوش)
- سرگیجه
سوالات متداول درباره قطره گوش درد
آیا قطره برای وزوز گوش وجود دارد؟
هیچ قطره ای برای درمان وزوز گوش (زنگ در گوش) وجود ندارد. وزوز گوش معمولاً علامت بیماری دیگری است، مانند عفونت گوش، انسداد جرم گوش، کاهش شنوایی یا اختلالات TMJ. به طور معمول، وزوز گوش هنگام درمان مشکل زمینه ای ممکن است از بین برود.
آیا قطره گوش میتواند به گوش آسیب برساند؟
قطره گوش درد معمولاً زمانی که به درستی استفاده شود بی خطر است. اما اگر پرده گوش شما پاره شده است، هرگز نباید از قطره گوش استفاده کنید. چراکه اگر پرده گوش شما سوراخ داشته باشد، دارو میتواند وارد گوش میانی یا داخلی شما شده و عوارضی ایجاد کند.
آیا عفونت باکتریایی گوش بدون آنتی بیوتیک از بین می رود؟
برخی از عفونتهای باکتریایی گوش ممکن است خود به خود از بین بروند. اما اگر علائم شما در عرض سه روز بهبود نیافت یا اگر علائم شدید شد، باید به یک پزشک مراجعه کنید.
قطره گوش درد نوعی دارویی است به داخل مجرای گوش خود قرار ریخته میشود. این داروها به درمان طیف وسیعی از بیماریهای گوش، از جمله گوش شناگر، عفونت گوش میانی و انسداد جرم گوش کمک میکنند. میتوانید چند قطره گوش را بدون نسخه بخرید. در حالی که برخی دیگر نیاز به نسخه دارند. قبل از استفاده از هر نوع قطره گوش با یک پزشک صحبت کنید تا مطمئن شوید این گزینه درمانی برای شما بی خطر است.
چطور از بروز گوش درد جلوگیری کنیم؟
- توصیههای زیر میتواند به پیشگیری از گوش درد کمک کند:
- اشیاء را در گوش خود قرار ندهید. (مانند انگشتان، سنجاق یا چوب پنبه)
- سعی کنید از ورود آب به داخل گوش خودداری کنید.
- پس از استحمام یا شنا، گوشهای خود را کاملاً خشک کنید.
- در اطراف کودکان سیگار نکشید. (دود دست دوم عامل عفونت گوش در کودکان است)
- فقط در صورتی از قطره گوش درد استفاده کنید که پزشک تجویز کرده باشد.
علل گوش درد چیست؟
در ادامه معرفی قطره های گوش، بهتر است با علل و علائم گوش درد آشنا شوید، چرا که هر نوع قطره گوش درد مناسب برای درمان نوع خاصی از بیماری گوش است.
گوش درد یک بیماری شایع است که عمدتاً نوزادان و کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد اما میتواند در بزرگسالان نیز رخ دهد و دلایل زیادی برای برزو آن داشته باشد، از جمله:
- عفونت گوش (به عنوان مثال عفونت گوش میانی، عفونت گوش خارجی)
- عفونت گلو (مانند التهاب لوزه، گلودرد استرپتوکوکی)
- عفونت بینی یا سینوزیت
- عفونت های دهانی (مانند آبسه دندان)
- دندان درآوردن در کودکان
- آنفولانزا یا سرماخوردگی
- سرخک
- تجمع موم یا جرم گوش
- آسیب به گوش در اثر تغییرات فشار هوا (مثلاً تغییر ارتفاع)
- آبسه در گوش
- وجود یک جسم خارجی (به عنوان مثال یک حشره) در گوش
- آسیب یا ضربه ناشی از قرار دادن اشیا (مانند ناخن، جوانههای پنبه) در گوش
- بیماری (به عنوان مثال اوریون) که غده پاروتید را که نزدیک گوش است تحت تأثیر قرار میدهد.
- عفونت گوش یکی از علل شایع گوش درد در کودکان است، اما احتمال کمتری دارد که علت گوش درد در بزرگسالان باشد.
همانطور که در لیست بالا نشان داده شده است، گوش درد همیشه به دلیل مشکل در خود گوش ایجاد نمی شود. گوش درد یا ناراحتی ممکن است به دلیل وجود مشکل در مکان دیگری مانند عفونت یا اختلالات گلو، دهان یا مفصل فک باشد که به عنوان درد راجعه شناخته میشود.
گوشها معمولاً خود به خود تمیز میشود و به ندرت نیاز به تمیز کردن دارند. تجمع و انسداد موم گوش اغلب زمانی اتفاق میافتد که افراد از اقلامی مانند پنبه برای تمیز کردن گوشهای خود استفاده میکنند که در نهایت با این کار موم گوش را بیشتر به داخل گوش فشار میدهند و احتمالاً باعث آسیب به گوش میشوند.
علائم و نشانه های گوش درد چیست؟
گوش درد میتواند تیز، همراه با سوزش یا ضربان باشد، همچنین میتواند یک یا هر دو گوش را درگیر کند. درد ممکن است دائمی باشد یا گاه به گاه ایجاد شود. سایر علائم و نشانهها ممکن است احساس فشار یا انسداد در گوش و کاهش شنوایی باشد.
در نوزادان و کودکان بسیار خردسال، علائم و نشانه هایی که نشان میدهد گوش درد دارند عبارتند از:
- مالش یا کشیدن گوش
- تب (دمای 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر)
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه یا از دست دادن تعادل
- مایعی که از گوش خارج میشود
- عدم واکنش به صداهای خاص
- مشکل در خواب یا تحریک پذیری و بی قراری
- گریه کردن بیشتر از حد معمول
- عدم تمایل به خوردن غذا
در حالی که بسیاری از موارد گوش درد خود به خود طی چند روز بهبود می یابند، توصیه میشود اگر شما یا یکی از اعضای خانواده گوش درد دارید یا اگر عضو خانواده مبتلا به گوش درد نوزاد یا کودک است، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
در صورتی که گوش درد ناشی از عفونت باکتریایی گوش باشد، به احتمال زیاد یک دوره آنتی بیوتیک تجویز میشود. آنتی بیوتیکها باید دقیقاً طبق دستور پزشک یا داروساز استفاده شوند.
ترشح مایع از گوش، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، سردرد شدید، سفتی گردن یا درد شدید گوش دلایلی هستند که در صورت رویت باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
علاوه بر مراجعه به پزشک، توصیههای خوددرمانی زیر ممکن است به کاهش علائم گوش درد کمک کند:
- استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن (توجه داشته باشید، کودکان زیر 16 سال نباید آسپرین مصرف کنند)
- قرار دادن یکمپرس سرد یا گرم روی گوش آسیب دیده برای کمک به تسکین درد
- جویدن ممکن است به کاهش درد و فشار ناشی از عفونت گوش کمک کند
- عمودی نشستن به جای دراز کشیدن ممکن است فشار داخل گوش را کاهش دهد
- مکیدن آب نبات چوبی یا آدامس
نکته نهایی در ارتباط با قطره گوش
همانطور که در این مطلب مطالعه کردید، قطره گوش انواع مختلفی دارد، و برای اهداف درمانی متفاوتی میتواند استفاده بشود! از جمله درمان عفونت های گوش، التهاب مجرای گوش، گوش درد و یا تجمع موم در گوش. هرچند که این داروها نیازی به تجویز پزشک ندارند، اما باز هم مصرف خودسرانه آنها توصیه نمیشود، و حتما جهت درمان مشکل خود قبل از مصرف دارو، به یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید.