تمپانوسنتز نوعی روش درمانی برای عفونت گوش میانی است که در صورت عدم پاسخ‌دهی دیگر روش های درمان از سوی متخصص توصیه می‌شود. اوتیت میانی حاد یک نوع عفونت گوش است که در گوش میانی رخ می‌دهد، گوش میانی فضایی پر از هوا در پشت پرده گوش است.
به طور کلی عفونت گوش در کودکان بیشتر از بزرگسالان است و بیشتر درمان‌های عفونت گوش، راه‌هایی برای مدیریت درد و نظارت بر مشکل است، زیرا عفونت گوش معمولاً خود به خود برطرف می‌شوند. گفتنی است که عفونت‌های متعدد گوش می‌تواند منجر به مشکلات شنوایی و سایر عوارض شود.
در ادامه این نوشتار از کلینیک گوش تهران به علائم و نشانههای عفونت گوش و روش درمانی تمپانوسنتز می‌پردازیم:
علائم و نشانههای عفونت گوش میانی
علائم و نشانههای عفونت گوش میانی معمولاً به سرعت ایجاد می‌شود و در کودکان و بزرگسالان متفاوت است. علائم عفونت گوش میانی در کودکان، ممکن است شامل درد گوش، مشکل در خواب، بی قراری و گریه بیش از حد باشد. علاوه بر این ممکن است با مشکل شنوایی یا مشکل در پاسخ به صداها، بی ثباتی، تب 38 درجه سانتیگراد (100 فارنهایت) یا بیشتر مواجه شود.
ترشحات گوش، سردرد یا کاهش اشتها نیز از علائم شایع عفونت گوش در کودکان هستند. در بزرگسالان نیز، علائم و نشانههای قابل مشاهده رایج عبارتند از درد گوش، ترشحات گوش یا مشکل در شنوایی.
مطالعه پیشنهادی: علت زیاد شدن جرم گوش چیست؟
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که علائم ذکر شده بیش از یک روز طول بکشد یا اگر علائم در کودکی 6 ماهه یا کمتر رخ دهد، باید به پزشک کودک مراجعه کنید تا تشخیص نهایی را انجام دهد. همچنین اگر گوش درد شدید باشد یا علائم باعث تحریک کودک شما پس از سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی شود، درمان فوری لازم است. اگر شواهدی مبنی بر ترشح مایع، چرک یا مایع خونی از گوش وجود دارد، باید با پزشک نیز مشورت کنید، زیرا می‌تواند با تعداد زیادی از بیماری‌ها مرتبط باشد.
علل عفونت گوش میانی
باکتری یا ویروس عامل عفونت گوش است و معمولاً نتیجه بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی خواهد بود. این بیماری‌ها علائمی مانند احتقان یا تورم مجرای بینی، گلو و شیپور استاش ایجاد می‌کنند. شیپور استاش لوله‌های کوچکی هستند که بین گوش میانی، بالای گلو و پشت بینی قرار دارند.
مطالعه پیشنهادی: اوتیت میانی ترشحی
همچنین بیماری‌های مرتبط دیگری در گوش میانی وجود دارد که می‌تواند با عفونت گوش و همچنین عفونت‌هایی که مشکلات مشابهی را در گوش میانی ایجاد می‌کنند مرتبط باشد.
- اوتیت میانی همراه با ترشح ممکن است به دلیل اختلال عملکرد یا انسداد شیپور استاش رخ دهد.
- اوتیت میانی مزمن همراه با ترشح زمانی رخ می‌دهد که مقداری مایع در گوش میانی بدون هیچ گونه عفونت باکتریایی یا ویروسی باقی می ماند که منجر به آسیب پذیری کودکان در برابر عفونت‌های جدید گوش می‌شود و می‌تواند باعث مشکلات شنوایی شود.
- اوتیت میانی چرکی مزمن عفونتی است که در گوش قرار دارد و با درمان‌های منظم از بین نمی رود این بیماری می‌تواند منجر به سوراخ شدن پرده گوش شود.
عوامل خطر ابتلا به عفونت گوش میانی
- کودکان کوچکتر (6 ماه تا 2 سال) مستعد ابتلا به عفونت گوش هستند، زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز در حال رشد است؛ همچنین ابتلا به این بیماری به اندازه و شکل شیپور استاش آنها بستگی دارد.
- کودکانی که در مراکز مراقبت گروهی هستند، نسبت به کودکانی که در خانه می مانند، بیشتر در معرض سرماخوردگی و عفونت گوش هستند، زیرا در معرض عفونت‌ها و بیماری‌های بیشتری قرار خواهند گرفت.
- نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، نسبت به نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می‌شوند، کمتر دچار عفونت گوش می‌شوند.
- سایر عوامل فصلی مانند آلرژی در پاییز یا زمستان با افزایش تعداد گرده ها، خطر ابتلا به عفونت گوش را افزایش می‌دهند.
- کسانی که در معرض کیفیت نامطلوب هوا مانند دود تنباکو یا آلودگی هوا هستند، بیشتر در معرض خطر عفونت گوش قرار دارند.
- کودکانی که علائم شکاف کام دارند ممکن است مبتلا به عفونت گوش شوند، زیرا ساختار استخوانی و عضلانی آنها تخلیه مایعات شیپور استاش را سخت می‌کند.
روش های تشخیص عفونت گوش میانی
تشخیص عفونت گوش میانی را می‌توان بر اساس شرح علائم و معاینه انجام داد. یک ابزار نورانی به نام اتوسکوپ برای مشاهده گوش ها، گلوها و مجرای بینی استفاده می‌شود. پزشک همچنین با استفاده از گوشی پزشکی به تنفس کودک گوش می‌دهد.
پزشک اغلب از یک ابزار تخصصی به نام اتوسکوپ پنوماتیک برای تشخیص عفونت گوش استفاده می‌کند. این ابزار به پزشک کمک می‌کند تا داخل گوش را ببیند و بررسی کند که آیا مایعی در پشت پرده گوش وجود دارد یا خیر. روش استفاده از این ابزار به این صورت است که پزشک هوا را به آرامی بر روی پرده گوش پف می‌کند که باعث حرکت آن می‌شود. اگر گوش میانی از مایع پر شود، در گوش کودک حرکت کمی وجود خواهد داشت.
تست‌های اضافی
در صورتی که این بیماری به درمان‌های دیگر پاسخ ندهد یا مشکلات جدی و طولانی مدت دیگری وجود داشته باشد، ممکن است آزمایش‌های اضافی برای فرزند شما انجام شود.
- تمپانومتری معاینه ای است که حرکت پرده گوش را اندازه گیری می‌کند. تمپانومتری با بستن و تنظیم فشار هوا در کانال گوش عمل می‌کند که منجر به حرکت در پرده گوش می‌شود. این تست به اندازه گیری توانایی حرکت پرده گوش کمک می‌کند، زیرا اندازه گیری فشار غیرمستقیم در گوش میانی را فراهم می‌کند.
- تست رفلکس آکوستیک یک اندازه گیری غیرمستقیم مایعات در گوش میانی است. این آزمایش میزان بازتاب صدا از پرده گوش را اندازه گیری می‌کند. اگر مایعی در گوش میانی وجود داشته باشد، فشار بیشتری ایجاد می‌کند که در نتیجه پرده گوش صدای بیشتری را منعکس می‌کند. پرده گوش به طور معمول بیشتر صدا را در شرایط عادی جذب می‌کند.
- تمپانوسنتز لوله ای با اندازه کوچک است و پرده گوش را سوراخ می‌کند تا به تخلیه مایع از گوش میانی کمک کند. این مایع برای ویروس‌ها و باکتری‌ها آزمایش خواهد شد. این روش به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد، اما اگر کودک شما به درمان‌های دیگر پاسخ نداده باشد، می‌تواند مفید باشد.
در صورت مشاهده عفونت‌های متعدد گوش یا تجمع مایع اضافی در گوش میانی، پزشک ممکن است شما را برای آزمایش‌های دیگر به شنوایی شناس، گفتار درمانگر یا درمانگر رشد ارجاع دهد. آزمون هایی برای ارزیابی مهارت‌های مربوط به شنوایی، گفتار، درک زبان یا سایر توانایی‌های رشدی مورد نیاز است.
هر تشخیص به چه معناست؟
- اوتیت میانی حاد تشخیص عفونت گوش است که به طور موقت رخ می‌دهد. اگر نشانه ای از وجود مایع در گوش میانی، علائم یا علائم عفونت وجود داشته باشد و اگر این علائم به طور ناگهانی شروع شوند، پزشک شما به احتمال زیاد این تشخیص را خواهد داشت.
- اوتیت میانی همراه با افیوژن زمانی تشخیص داده می‌شود که پزشک ردی از مایع در گوش میانی پیدا کرده باشد که بدون علائم یا علائم عفونتی است.
- اوتیت میانی ترشحی مزمن زمانی تشخیص داده می‌شود که پزشک شواهدی مبنی بر عفونت طولانی‌مدت گوش که منجر به پارگی پرده گوش می‌شود پیدا کند. اوتیت میانی چرکی مزمن اغلب با تخلیه چرک از گوش همراه است.
- به طور کلی، عفونت گوش بدون درمان آنتی بیوتیکی برطرف می‌شود.، اما درمان مناسب عفونت گوش برای کودک شما به عوامل مختلفی از سن تا شدت بستگی دارد.
درمان عفونت گوش میانی
برخی از عفونت‌های گوش معمولاً در چند روز اول خود به خود برطرف می‌شوند و بیشتر عفونت‌های دیگر معمولاً طی یک تا دو هفته بدون نیاز به هیچ درمانی بهبود می‌یابند.
درمان دارویی
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد درمان آنتی بیوتیکی می‌تواند برای برخی از عفونت‌های گوش در کودکان مفید باشد. توصیه می‌شود با پزشک کودک خود در مورد فواید یا خطرات آنتی بیوتیک‌ها صحبت کنید زیرا استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند باعث مقاومت آنتی بیوتیکی شود.
درمان هایی وجود دارد که ممکن است پزشک برای کمک به مدیریت درد ناشی از عفونت گوش برای شما تجویز کند. پزشک ممکن است استفاده از داروهای ضد درد را تجویز کند، این دارو شامل داروهای بدون نسخه همراه با استامینوفن (مانند تایلنول یا سایرین) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین IB یا سایرین) است. این داروها باید طبق دستورالعمل روی برچسب مصرف شوند.
قطره‌های بی حس کننده ممکن است برای کمک به تسکین درد تجویز شود که فقط در صورت عدم وجود سوراخ یا پارگی در پرده گوش استفاده می‌شود. پزشک ممکن است درمان آنتی بیوتیکی را برای عفونت گوش توصیه کند، اگر:
- کودکان ۶ ماهه و بزرگتر گوش درد متوسط تا شدید در یک یا هر دو گوش دارند. درد حداقل 48 ساعت طول می کشد یا دمای بدن کودک 39 درجه سانتیگراد یا بالاتر است.
- کودکان ۶ تا ۲۳ ماهه درد خفیف گوش میانی در یک یا هر دو گوش دارند. درد کمتر از 48 ساعت طول می کشد و دمای بدن کودک کمتر از 39 درجه سانتیگراد است.
- کودکان 24 ماهه و بزرگتر درد خفیف گوش میانی در یک یا هر دو گوش دارند. درد کمتر از 48 ساعت طول می کشد و دمای کودک کمتر از 39 درجه سانتی گراد است.
به احتمال زیاد آنتی بیوتیک‌ها برای کودکان کمتر از 6 ماه برای درمان فوری اوتیت میانی حاد و بدون نیاز به زمان بیشتر تجویز می‌شود. آنتی بیوتیک حتی پس از کاهش علائم باید طبق دستور مصرف شود. به خاطر داشته باشید از دست دادن یک دوز دارو ممکن است منجر به مقاومت آنتی بیوتیکی یا عفونت‌های مکرر شود. با پزشک خود تماس بگیرید و در مورد اینکه فرزندتان یک دوز آنتی بیوتیک را از دست داد، چه کاری باید انجام دهید.
میرنگوتومی
اگر شرایط خاصی مانند عفونت مکرر و طولانی مدت گوش (اوتیت میانی مزمن) وجود داشته باشد، ممکن است پزشک لوله‌های گوش(میرنگوتومی) را برای تخلیه مایع از گوش میانی توصیه کند. همچنین در صورتی که پزشک متوجه شود که کودک شما اوتیت میانی همراه با افیوژن دارد یا زمانی که مایعی وجود دارد که به طور مداوم در گوش حتی پس از رفع عفونت جمع می‌شود، این روش درمانی توصیه خواهد شد.
میرنگوتومی یک عمل جراحی سرپایی است که جراح سوراخ کوچکی در پرده گوش ایجاد می‌کند. جراح مایعات را از گوش میانی ساکشن می‌کند. یک لوله تمپانوستومی با اندازه کوچک برای کمک به تهویه هوا به گوش میانی قرار خواهد گرفت.این روش به جلوگیری از تجمع مایعات کمک می‌کند. برخی از لوله‌ها به مدت شش ماه تا یک سال در گوش قرار می گیرند و می‌توانند خود به خود دفع شوند. برخی از لوله‌های دیگر نیز به مدت طولانی‌تر در گوش می‌مانند و برای برداشتن آنها نیاز به جراحی است. پرده گوش کودک در نهایت پس از برداشتن لوله خود به خود بسته می‌شود.
درمان اوتیت میانی چرکی مزمن
اوتیت چرکی مزمن از نظر درمان عفونتی دشوار است، چراکه باعث ایجاد سوراخ یا پارگی در پرده گوش می‌شود. پزشک معمولاً آنتی بیوتیک هایی را به صورت قطره برای درمان این عفونت تجویز می‌کند.
مطالعه پیشنهادی: علت آب آمدن از گوش چیست؟
همانطور که گفته شد تمپانوسنتز نوعی روش درمانی برای عفونت گوش است که بیشتر در کودکان تشخیص داده می‌شود. اگر کودک شما علائم این بیماری را نشان می‌دهد، بهتر است قبل از درمان‌های دارویی خودسرانه و استفاده از قطره‌های گوش برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید. مراجعه سریع و به هنگام می‌تواند به درمان سریع این بیماری و دیگر عفونت‌های گوش کمک کند .
