وزوز گوش یا تینیتوس چیست؟

وزوز گوش(tinnitus) ممکن است به صورت یک طرفه یا دو طرفه بوده و آسیب وارده به گوش میانی یا داخلی می‌تواند یکی از دلایل وزوز گوش باشد. پزشک مربوطه گوشتان را معاینه کرده و برای تشخیص وزوز گوش از شما تست شنوایی(audiometry) می‌گیرد. در صورتی که به تینیتوس مبتلا هستید، برای پیشگیری از آن، از قرار گرفتن در محیط‌های پر سر و صدا خودداری کنید. در این مقاله درباره نشانه‌های وزوز گوش و چگونگی تشخیص و درمان این بیماری صحبت می‌کنیم.

وزوز گوش یا تینیتوس چیست؟

تینیتوس اصطلاح پزشکی برای صدای وزوز یا زنگ گوش است. اکثریت افراد از تینیتوس با عبارت صدای زنگ گوش یاد می‌کنند. اما ممکن است شما صداهای دیگری نیز علاوه بر آن بشنوید. اگر شما دچار وزوز گوش هستید، ممکن است علاوه بر صدای زنگ صداهای زیر را نیز بشنوید:

• غرش
• وزوز
• سوت
• هیس

شما صداهایی را در گوش خود می‌شنوید،درحالی که هیچ منبع خارجی برای آن‌ها وجود‌ ندارد. این بدان معناست که هیچ چیزی در نزدیکی سر شما نیست که صداهایی را که می‌شنوید، ایجاد کند. به این دلیل است که صداهای تینیتوس را گاها “صداهای خیالی” یا “صداهای فانتومی” نیز می‌نامند.

وزوز گوش می‌تواند ناامیدکننده و آزاردهنده باشد. گاهی صدایی که می‌شنوید، می‌تواند در شنیدن صداهای واقعی اطرافتان اختلال ایجاد کند. تینیتوس می‌تواند همراه افسردگی، اضطراب و استرس به‌ وجود آید. شما ممکن است وزوز گوش را به صورت یکطرفه یا دوطرفه تجربه کنید؛ افراد در هر سنی ممکن است که تینیتوس را تجربه کنند، اما در سنین بالا شایع‌تر است.

تینیتوس می‌تواند به صورت عینی یا ذهنی به وقوع بپیوندد. وزوز گوش عینی به این معناست که هم شما و هم افراد دیگر قادرید صداهایی مازاد بر حالت طبیعی را در گوشتان بشنوید. این امر معمولاً به دلیل اختلال در عروق خونی داخل و اطراف گوش شما اتفاق می‌افتد؛ هنگامی که قلبتان می‌تپد، شما و دیگران می‌توانید صدای تپیدن مشخصی را بشنوید! تینیتوس عینی نادر است؛ تینیتوس ذهنی بسیار معمول‌تر می‌باشد؛ فقط شما صداهایی از جمله غرش، زنگ و غیره را در تینیتوس ذهنی می‌شنوید.

وزوز گوش نشانه‌ی چیست؟

آسیب وارده به گوش میانی یا داخلی یکی از دلایل وزوز گوش می‌باشد؛ گوش میانی شما امواج صوتی را دریافت می‌کند و هدایت آنها گوش داخلی شما را وادار به انتقال پالس های الکتریکی به مغزمی‌کند. تنها هنگامی که مغز این سیگنال‌ها را قبول کرده و آنها را به صدا ترجمه می‌کند، شما قادر به شنیدن آنها می‌شوید. گاها گوش داخلی شما متحمل آسیب می‌شود، که این باعث تغییر راه معمول پردازش صدا توسط مغزتان می‌شود.

آسیب به پرده گوش (tympanic membran) یا استخوانچه‌های گوش میانی شما نیز می‌تواند هدایت صحیح صدا را مختل کند؛ تومورهای داخل گوش یا نزدیک عصب شنوایی نیز می‌توانند عامل ایجاد صدای زنگ در گوش باشند. در معرض صدای بلند قرار‌گرفتن به صورت مداوم در بعضی افراد باعث وزوز گوش می‌شود. کسانی که از مته‌های سنگ، اره‌ها و یا دیگر ابزارآلات سنگین استفاده می‌کنند نیز در معرض وزوز گوش هستند. گوش دادن به موسیقی بلند در کنسرت یا توسط هدفون‌ها نیز ممکن است علائم وزوز گوش و سردرد را ایجاد کند.

داروها ممکن است در بعضی افراد تینیتوس یا آسیب شنوایی ایجاد کنند که از آن با نام “سمیت شنوایی” یاد می‌شود. داروهایی که ممکن‌ است تینیتوس ایجاد کنند عبارتند از:

• دوزهای بالای آسپرین(Aspirin) مثلاً ۱۲ دوز روزانه برای مدتی طولانی.
• دیورتیک‌های حلقه‌ای مانند بومتانید(Bumetanide).
• داروهای ضد مالاریا مانند کلروکین(Chloroquine).
• بعضی آنتی بیوتیک‌ها مانند جنتامایسین(Gentamicin) و اریترومایسین(Erythromycin).
• بعضی داروهای ضد سرطان مانند وینکریستین(vincristine).

شرایط پزشکی دیگری که می‌توانند وزوز گوش ایجاد کنند، عبارتند از:

• کم شنوایی مربوط به سن.
• اسپاسم عضلانی گوش میانی.
• فشار خون بالا.
• کلسترول بالا.
• آسیب‌های سر و گردن.
• بیماری‌های مفصل فکی-گیجگاهی، که دردهای مزمن نیز در فک و سر ایجاد می‌کنند.
• تجمع موم گوش(ear wax)، که می‌تواند شنوایی شما را تغییر دهد.

همچنین یکی از عواملی که ممکن است با وزوز گوش مرتبط باشد و معمولا نادیده گرفته میشود، ارتباط وزوز گوش با دندان عقل است! مشکلات دندان عقل، مانند عفونت‌ها یا فشار ناشی از رشد دندان‌های عقل، می‌توانند به عصب‌های اطراف گوش آسیب برسانند و منجر به وزوز گوش شوند. برای اطلاع از دلایل نادر افزایش وزوز گوش پیشنهاد می‌کنیم مقاله “تاثیر واکسن کرونا بر وزوز گوش” را مطالعه کنید؛ تا ببینید بیماری‌های ویروسی و درمان‌های مختلف چطور باعث تشدید این عارضه می‌شوند.

چگونه تینیتوس تشخیص داده می‌شود؟

پزشک شما گوشتان را معاینه می‌کند و شنوایی شناس برای تشخیص وزوز گوش از شما تست شنوایی می‌گیرد. متخصص شنوایی، صداها را از طریق یک جفت هدفون به هر گوش به صورت جداگانه منتقل می‌کند. شما باید از طریق فشردن دکمه، بلند کردن دست خود، یا عملی مشابه، شنیدن صدا را در هر گوش اعلام کنید.

شنوایی شناس شما ممکن است از طریق مقایسه چیزی که شما می‌شنوید با چیزی که افراد هم جنس و سن شما باید بشنوند، دلیل وزوز کردن گوش شما را تشخیص دهد.

همچنین پزشک شما ممکن است از روش‌های تصویر برداری مثل سی‌تی اسکن یا MRI استفاده کند تا ببیند که آیا در گوش شما آسیب یا بد شکلی وجود دارد یا خیر. رادیوگرافی استاندارد، همیشه تومورها، بیماری‌های عروق خونی یا دیگر ناهنجاری‌هایی که شنوایی‌تان را متاثر می‌کند نشان نمی‌دهد.

درمان وزوز گوش چیست؟

پزشک هر عوارض پزشکی زمینه‌ای را که باعث به وجود آمدن تینیتوس شده‌ باشد، درمان می‌کند.

پزشک متخصص گوش، هرگونه نابهنجاری عروق خونی را شناسایی کرده و موم اضافی را از گوشتان خارج می‌کند. در صورت مرتبط بودن تینیتوس شما به مصرف دارو، پزشک معالج ممکن است داروی شما را با هدف بازگشت شنوایی عادی، عوض کند.

درمان دارویی

درمان دارویی هم ممکن است به کاهش صداهایی که در گوش خود می‌شنوید کمک کند. داروهای ضد افسردگی سه ‌حلقه‌ای و داروهای ضد اضطراب، از جمله زاناکس(Xanax)، آمی‌تریپتیلین(Amitriptyline) و نورتریپتیلین(Nortriptyline) می‌توانند در مواردی، صداهای گوش را کم کنند. هر چند همه افراد به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهند و همچنین عوارض آنها می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد.

عوارض داروهای درمان تینیتوس عبارتند از:

• حالت تهوع
• خستگی
• یبوست
• تاری دید

در موارد نادری نیز این داروها می‌توانند باعث مشکلات قلبی شوند.

درمان خانگی

دستگاه‌های ماسکر تینیتوس می‌توانند از طریق ارایه صداهای آرامش‌بخش، صدای زنگ، غرش یا وزوز را محو کرده و بر صداهای گوش شما هم‌پوشانی داشته باشند. ظاهر این دستگاه ها می تواند شبیه به سمعک باشد یا از ماسکر داخلی خود سمعک(hearing aids) (در صورت وجود کم شنوایی) استفاده نمود.

 تغییر سبک زندگی

شما همچنین می‌توانید از طریق کاهش استرس، وزوز گوش خود را کنترل کنید. استرس، خود باعث تینیتوس نمی‌شود اما می‌تواند آن را وخیم‌تر سازد. عادت صحبت با یک دوست یا عضو خانواده را با هدف کاهش استرس زندگی در خود ایجاد کنید. همچنین شما باید از در معرض صداهای بلند قرار گرفتن دوری کنید تا شدت تینیتوس‌تان کمتر شود

رژیم غذایی برای درمان وزوز گوش

برای کمک به کاهش علائم وزوز گوش، رژیم غذایی باید شامل کاهش مصرف نمک، کافئین، و الکل باشد و مصرف میوه‌ها، سبزیجات، مواد غذایی غنی از ویتامین B12 (مانند گوشت قرمز و ماهی) و روی (مانند صدف و دانه‌های کدو تنبل) افزایش یابد. همچنین نوشیدن آب کافی برای حفظ هیدراتاسیون بدن مفید است. مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه نیز توصیه می‌شود تا رژیم غذایی مناسبی برای شرایط خاص شما تعیین شود. برای اطلاعات بیشتر رژیم غذایی مناسب برای درمان وزوز گوش را مطالعه کنید.

سمعک

سمعک‌ها می‌توانند برای بعضی افراد دچار تینیتوس مفید واقع شوند. تقویت صدا می‌تواند به آن دسته که به دلیل تینیتوس نمی‌توانند صداهای معمول را بشنوند، کمک کند.

کاشت حلزونی(cochlear implan)

ایمپلنت‌های حلزونی که با هدف ترمیم کم شنوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز می‌توانند موثر باشند. ایمپلنت حلزونی وسیله‌ای است که به مغز شما اجازه می‌دهد قسمت آسیب دیده گوشتان را رد کند و به شنوایی موثرتان کمک کند. یک میکروفون کاشته شده درست در بالای گوشتان، که با یک مجموعه الکترود واقع شده در گوش داخلی‌تان کار می‌کند.

ایمپلنت،سیگنال مورد نیاز شما برای پردازش صدا را به عصب شنوایی‌تان می‌فرستد. ایمپلنت‌های حلزونی از تحریک الکتریکی استفاده می‌کنند تا به مغزتان در فهم مناسب صداها کمک کنند.

عوامل زمینه ساز وزوز گوش چیست؟

وزوز گوش ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:

1. عفونت گوش، سر و گلو، دندان و دهان و غیره.
2. ترشح مایعات در گوش که ممکن است ناشی از عفونت گوش باشد.
3. بیماری‌های گوش مانند جرم گوش، قطعی صدا و غیره.
4. فشار خون بالا و مشکلات قلبی.
5. برخی داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها، دیورتیک‌ها، ضد افسردگی‌ها و غیره.
6. تماس با صداهای شدید، از جمله موسیقی بلند، کار با ماشین‌های بلند صدا و غیره.
7. صدمات فیزیکی به سر و گردن.
8. عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و افسردگی.
9. برخی بیماری‌های نادر مانند تومور‌های گوش و سمعک و غیره.

توصیه می‌شود که در صورت بروز وزوز گوش، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید تا علت آن را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.

انواع وزوز گوش

وزوز گوش می‌تواند در انواع مختلفی بروز کند، از جمله:

• وزوز گوش ایدیوپاتیک: این نوع وزوز گوش بدون علت مشخص و ناشی از عوامل خارجی یا بیماری‌های دیگر رخ می‌دهد. این نوع وزوز گوش بسیار شایع است.
• وزوز گوش عروقی: این نوع وزوز گوش بیشتر به دلیل برخی مشکلات عروقی در گوش رخ می‌دهد، مانند انسداد عروق گوش، فشار خون بالا و یا آترواسکلروز.
• وزوز گوش عصبی: این نوع وزوز گوش معمولاً به دلیل آسیب به سیستم عصبی شنوایی رخ می‌دهد، مانند آسیب به عصب شنوایی و یا بیماری منییر.
• وزوز گوش عضلانی: این نوع وزوز گوش معمولاً به دلیل اسپاسم عضلات در ناحیه گوش و گردن رخ می‌دهد.
• وزوز گوش ناشی از تصادفات و صدمات: در برخی موارد، وزوز گوش به دنبال تصادفات، ضربه به سر و گردن، یا دیگر آسیب‌های فیزیکی رخ می‌دهد.
• وزوز گوش ناشی از مصرف دارو: برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدافسردگی‌ها و دیگر داروها ممکن است باعث بروز وزوز گوش شوند.
• وزوز گوش ناشی از عفونت و التهاب: برخی عفونت‌های گوش مانند عفونت میان گوشی، سینوسی و گلویی ممکن است باعث بروز وزوز گوش شوند.

با توجه به این که علت وزوز گوش ممکن است متفاوت باشد، برای درمان آن باید به وضعیت بیمار و نوع و شدت وزوز گوش او توجه شود. برای تشخیص نوع وزوز گوش، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی مانند آزمایش شنوایی، آزمایش‌های تصویری، و غیره استفاده کند.

درمان وزوز گوش نیز بستگی به نوع و شدت آن دارد. برخی از روش‌های درمان شامل مصرف دارو، رفتار درمانی، تغییر سبک زندگی و در برخی موارد، جراحی می‌شود.

در هر صورت، در صورت بروز وزوز گوش، بهتر است به زودی به پزشک مراجعه کرده و علت آن را تشخیص داده و درمان مناسب را دریافت کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

وزوز گوش ممکن است نشانه‌ای از مشکلات مختلف در گوش باشد، از جمله عفونت، انسداد یا ترشح مایعات در گوش، آسیب به شنوایی، فشار خون بالا، استفاده از داروهای خاص و یا صدمه دیدن در محل سر و گردن و غیره باشد. در صورتی که وزوز گوش شما به صورت موقتی و کوتاه مدتی باشد، احتمالاً نیازی به مراجعه به پزشک ندارید.

با این حال، در صورتی که وزوز گوش شما پایدار است و به صورت مداوم یا دائمی ادامه دارد، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند برای شما تست‌هایی انجام دهد تا علت وزوز گوش شما را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند. بنابراین، در صورتی که وزوز گوش شما پایدار است، بهتر است بدون تأخیر به یک پزشک مراجعه کنید.

چگونه می‌توان از وزوز گوش پیشگیری کرد؟

از #گوش های خود در برابر صداهای بلند محافظت کنید تا از تینیتوس پیشگیری شود. به درجه صدای تلویزیون، رادیو و پخش‌کننده موسیقی‌تان دقت داشته باشید. هنگامی که در معرض صداهای بلندتر از 85 دسی‌بل، که برابر با میانگین صدای یک ترافیک سنگین است، قرار می‌گیرید، از محافظ گوش استفاده کنید. همینطور در صورتی‌ که در محاصره موسیقی بلند یا صدای ساخت و ساز قرار گرفتید و به وسایل مناسب محافظت‌ کننده گوش، مانند گوش‌گیر دسترسی نداشتید، با دست روی گوش‌هایتان را بپوشانید.

شما همچنین باید از داروهایی که ممکن است باعث بازگشت تینیتوس‌تان شود پرهیز کنید و به صورت منظم تست‌های شنوایی انجام دهید تا فوراً هر گونه مشکل ساختاری گوش داخلی و میانی خود را تشخیص دهید.

کلینیک گوش تهران با داشتن بهترین متخصصان گوش،حلق و بینی بهترین خدمات را به بیماران ارائه می‌دهد. اگر شما علاقه‌مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش درمانی کلینیک گوش تهران و تیم حاذق این کلینیک هستید؛ با کلینیک گوش تهران تماس بگیرید.

پزشکان تیم کلینیک گوش تهران در خیابان ولیعصر با سابقه طولانی بیست ساله جراحی‌های گوش می‌توانند مشاوره خوبی برای درمان بیمارهای گوش شما باشند. کلیه محتوای سایت کلینیک گوش تهران توسط متخصصان ماهر این تیم ازجمله دکتر نسرین یزدانی، دکتررضا زاده ،دکتر احدی و دکتر ساسان دبیری به تایید رسیده است.

مطلبی که تحت عنوان «وزوز گوش یا تینیتوس چیست؟» خواندید، به طور اختصاصی برای وب سایت کلینیک گوش تهران تهیه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می‌باشد.

منبع مقاله: healthline