کاشت حلزون گوش چیست؟

کاشت حلزون گوش (Cochlear Implant) یکی از روش‌های مؤثر برای درمان اختلالات شنوایی عمیق است. گوش به عنوان عضو اصلی شنوایی و تعادل بدن، ممکن است به دلایلی چون کم‌شنوایی ناشی از افزایش سن یا مشکلات مادرزادی دچار اختلال شود. اگرچه، سمعک (Hearing Aid) نیز یکی دیگر از راه‌های برطرف کردن مشکلات مربوط به شنوایی است؛ اما برای کسانی که شنوایی عمیق دارند یا به سمعک پاسخ نمی‌دهند، کاشت حلزون راه‌حل بهتری محسوب می‌شود. این روش که گاهی به‌صورت دوطرفه انجام می‌گیرد، نه‌تنها شنوایی را بهبود می‌بخشد، بلکه به توانایی تشخیص جهت صدا نیز کمک می‌کند.

 اما کاشت حلزون به چه صورت است و به چه مراقبت‌هایی نیاز دارد؟، نکات پیش از کاشت چیست؟ و بهترین کلینیک و دکتر کاشت حلزون کجاست؟ اگر این سوالات، پرسش‌های شما یا یکی از اطرافیان‌تان هست توصیه می‌کنیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید چون می‌خواهیم به این سوالات در ادامه پاسخ دهیم.

کاشت حلزون گوش چیست؟

ایمپلنت کاشت حلزون گوش یک وسیله کمک شنوایی است که به بهبود کیفیت شنوایی کمک می‌کند. افرادی که دارای کم شنوایی شدید تا عمیق هستند، کاندید انجام جراحی کاشت حلزون گوش می‌باشند. عمل کاشت با دور زدن مسیر شنوایی، سیگنال‌ها را به صورت مستقیم به اعصاب شنوایی منتقل می‌کنند.

ایمپلنت حلزون گوش از دو قسمت تشکیل شده است. قسمت خارجی آن در پشت گوش قرار می‌گیرد. این قسمت پردازشگر صدا است که سیگنال‌های صوتی را به گیرنده می‌فرستد. گیرنده ایمپلنت، در زیرپوست پشت گوش قرار می‌گیرد. گیرنده سیگنال‌های صوتی را به الکترودهای کاشته شده در داخل حلزون گوش ارسال می‌کند.

الکترودها، عصب شنوایی را تحریک می‌کنند. تحریک عصب شنوایی باعث درک شنوایی توسط مغز می‌شود. صدای درک شده توسط مغز، کیفیت شنوایی عادی را ندارد. افرادی که اولین بار اقدام به کاشت حلزون گوش می‌کنند، برای عادت به تقسیر سیگنال‌های دریافتی، به زمان و آموزش نیاز دارند. این مدت ممکن است 3 الی 6 ماه به طول بیانجامد.

کاشت حلزون چگونه به بهبود شنوایی کمک می‌کند؟

بسیاری از افراد با آسیب دیدن سلول‌های مویی گوش داخلی (یا حلزون گوش) دچار ‌‌‌کم‌شنوایی می‌شوند‌‌.‌‌ کاشت حلزون گوش اجازه می‌دهد تا صدا به اعصاب شنوایی منتقل شده و به گوش برسد‌‌.‌‌ اجزای کاشت حلزون و وظایف این قسمت‌ها را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
1- پردازشگر صدا: صداهایی را که از میکروفن می‌آید دریافت کرده و پردازش می‌کند‌‌.
2- ایمپلنت(implant): سیگنال‌هایی را از پردازشگر گفتار دریافت می‌کند و‌‌‌‌ آن‌ها را به تکانه‌های الکتریکی تبدیل می‌کند‌‌.
3- الکترود(Electrode): گروهی از الکترودها که تکانه‌ها را از بخش کاشت شده دریافت کرده و‌‌‌‌ آن‌ها را به قسمت‌های مختلف عصب شنوایی می‌فرستد‌‌.
4- میکروفون: صداهای محیط را دریافت می‌کند و محل دقیق آن در پشت گوش است و پردازنده دقیقاً بالای آن قرار دارد‌‌. الکترودها با روش جراحی در حلزون گوش قرار می‌گیرند‌‌.‌‌ کاشت شنوایی طبیعی را بازیابی‌‌‌ نمی‌کند‌‌.‌‌ اما می‌تواند به شخص ناشنوا‌‌،‌‌ نمایشی مفید از اصوات موجود در محیط ارائه دهد و به او در درک گفتار کمک کند‌‌.

روند کار حلزون کاشت شده به شرح زیر است:

1. یک پردازشگر صدا که پشت گوش قرار دارد صدا را دریافت کرده و آن را به کد دیجیتال تبدیل می‌کند‌‌.‌‌ پردازنده صدا با یک باتری کار می‌کند‌‌.
2. پردازشگر صدا‌‌،‌‌ صدای رمزگذاری شده دیجیتالی را از طریق سیم پیچ خارج از سر به ایمپلنت منتقل می‌کند‌‌.
3. ایمپلنت صدای رمزگذاری شده دیجیتالی را به پالس‌های الکتریکی تبدیل کرده و به آرایه الکترود قرار گرفته در حلزون گوش (گوش داخلی) می‌فرستد‌‌.
4. الکترودها حلزون را تحریک می‌کنند‌‌.‌‌ عصب شنوایی تکانه‌هایی را به مغز می‌فرستد که به عنوان صدا در مغز درک می‌شوند‌‌.

نکات پیش از کاشت حلزون

 ایمپلنت حلزون گوش روشی برای بهبود کیفیت شنوایی محسوب می‌شود که به واسطه جراحی صورت می‌گیرد. افرادی که دچار کم شنوایی شدید هستند می‌توانند از این روش برای درمان بهره گیرند. این نوع از جراحی گوش اغلب با بی هوشی عمومی صورت می‌گیرد و نزدیک 2 تا 4 ساعت نیز زمان می‌برد.

اما پیش از کاشت حلزون چه نکاتی را باید رعایت کرد؟  این روش نیاز به بی هوشی کامل دارد و برای همین انجام برخی اقدامات پیش از انجام آن الزامی می‌باشد:

• تا چندین ساعت پیش از عمل فرد باید ناشتا باشد. (پرهیز از خوردن و نوشیدن)
• قطع برخی از داروها به علت انجام جراحی ( این قسمت اغلب در معاینات به فرد گفته خواهد شد).
• اخذ تست شنوایی و گفتاری ازبیمار توسط پزشک متخصص.
• بررسی میزان سلامت روان و همچنین هوش او جهت اطمینان حاصل شدن از یادگیری استفاده از حلزون گوش.
• معاینه دقیق گوش بیمار و تست سلامت گوش با استفاده از روش‌های مختلف تصویربرداری و معاینه توسط پزشک متخصص.

جراحی کاشت حلزون چگونه انجام می‌شود؟

جراحی کاشت حلزون گوش که یکی از انواع جراحی‌های مرتبط با جراحی گوش می‌باشد، عملی است که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و حدود 2 تا 4 ساعت طول می‌کشد‌‌.‌‌ در این جراحی‌‌،‌‌ جراح برشی در پشت گوش ایجاد می‌کند و استخوان جمجمه را باز کرده (ماستوئید) و سپس با ایجاد یک سوراخ کوچک در حلزون گوش‌‌،‌‌ آرایه الکترود دستگاه داخلی را از این سوراخ عبور می‌دهد‌‌.‌‌ در آخر‌‌،‌‌ برش‌ها بسته می‌شوند‌‌.‌‌

پس از جراحی حلزون گوش‌‌‌‌،‌‌ بیمار معمولاً یک روز در بیمارستان می‌ماند و بازگشت به فعالیت‌‌های عادی پس از 3 الی 5 روز خواهد بود‌‌.‌‌ ممکن است پس از جراحی اثرات خفیفی مانند فشار خفیف یا ناراحتی در گوش‌‌‌‌،‌‌ سرگیجه (vertigo) یا حالت تهوع ناشی از بیهوشی عمومی تجربه شود‌‌.‌‌ در پایان هفته برای برداشت بخیه‌ها‌‌،‌‌ معاینه پزشک لازم است‌‌.‌‌ برای تسریع در زمان بهبودی‌‌،‌‌ کاشت حلزون بلافاصله پس از جراحی فعال‌‌‌ نمی‌شود‌‌،‌‌ اما دو تا شش هفته بعد می‌توان آن را فعال کرد‌‌.

کاشت حلزون چه فوایدی دارد؟

مطالعات نشان داده است که بیمارانی که ایمپلنت حلزون گوش انجام داده‌اند‌‌،‌‌ به درک متوسط 80 % دست می‌یابند‌‌‌‌،‌‌ این میزان برای کسانی که کم شنوایی عمیق دارند و از سمعک استفاده می‌کنند‌‌،‌‌ کمتر است‌‌. از جمله فواید کاشت حلزون گوش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• توانایی شنیدن گفتار بدون نیاز به نشانه‌های دیداری مانند لب خوانی.
• تشخیص اصوات محیطی طبیعی و روزانه.
• توانایی گوش دادن به یک منبع واحد در یک محیط پر سر و صدا.
• توانایی فهمیدن اینکه صداها از کجا می‌آیند‌‌.‌‌ تا بتوان برنامه‌های تلویزیونی و مکالمات تلفنی شنید.

عوامل تاثیر گذار بر فواید کاشت حلزون گوش

فواید کاشت حلزون گوش غالباً در افراد مختلف متفاوت است‌‌!دلایل این تغییر معمولاً موارد زیر است:

• مدت زمان کاهش شنوایی قبل از عمل کاشت حلزون گوش.
• شدت کاهش شنوایی.
• وضعیت حلزون گوش (گوش داخلی).
• سایر شرایط پزشکی بیمار.
• وسعت توانبخشی بعد از جراحی کاشت حلزون.

عوارض و مضرات کاشت حلزون

جراحی کاشت حلزون گوش نیز همانند بسیاری از جراحی‌های دیگر دارای عوارض و مضراتی هستند. در ادامه برخی از متداول‌ترین عوارض این جراحی را بیان خواهیم کرد. به یاد داشته باشید انتخاب پزشک متبحر می‌تواند بروز چنین عوارضی را تا حد زیادی کاهش دهد.

• ناشنوایی
• التهاب غشاهای اطراف مغز و نخاع (مننژیت)
• خون ریزی
• فلج صورت
• عفونت در محل جراحی
• عفونت دستگاه
• مشکلات تعادل
• سرگیجه
• مشکلات چشایی
• وزوز گوش
• نشت مایع نخاعی

نتایج کاشت حلزون

در حال حاضر سالانه حداقل 3000 نفر تحت عمل جراحی کاشت حلزون گوش قرار می‌گیرند که ‌‌‌‌بیش‌تر آن‌ها کودک هستند‌‌.‌‌ طبق گفته متخصصان کودکان از یک سالگی می‌توانند عمل جراحی کاشت حلزون را انجام دهند‌‌.‌‌ برای کودکان خردسال که ناشنوا یا کم شنوای عمیق هستند‌‌،‌‌ استفاده از کاشت حلزون برای رشد مهارت‌های گفتاری و زبانی بسیار مهم است‌‌.‌‌

تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که قبل از 18 ماهگی تحت عمل کاشت حلزون قرار گرفتند و تحت درمان قرار گرفتند در مقایسه با همسالان خود که در سنین بالاتر کاشت انجام داده‌اند‌‌.‌ مهارت‌های زبانی قابل مقایسه با همسالان خود دارند و بسیاری از‌‌‌‌ آن‌ها در کلاس‌های خود عملکرد خوبی داشته‌اند‌‌.

برخی از بزرگسالان که در دوران بزرگسالی شنوایی خود را از دست داده‌اند نیز ممکن است از کاشت حلزون گوش استفاده کنند‌‌.‌‌ بیماران بزرگسال بدون نیاز به هیچ نشانه بصری مانند لب خوانی یا زبان اشاره‌‌،‌‌ می‌توانند سیگنال‌های موجود در کاشت را با صداهایی که به خاطر می‌آورند ارتباط دهند‌‌.‌‌ کاشت حلزون گوش می‌تواند باعث بهبود ارتباطات و کیفیت زندگی در افراد شود که سمعک کمک زیادی با‌‌‌‌ آن‌ها نمی‌کند‌‌.

ویژگی‌های لازم برای بهره‌مندی از جراحی کاشت حلزون

• ‌‌‌کم‌شنوایی عمیق
• بهره اندک از سمعک
• نبود شرایط پزشکی یا عواملی که باعث افزایش خطرات مرتبط با کاشت حلزون شود.
• انگیزه بالا برای حضور در جلسات توانبخشی
• درک روشن از مزایا و معایب کاشت حلزون

چه کسانی کاندید کاشت حلزون گوش می‌شوند؟

کاشت حلزون گوش معمولا در بزرگسالان و کودکانی که از کم شنوایی حسی عصبی متوسط تا عمیق در هر دو گوش رنج می‌برند، انجام می‌شود. این روش یکی از مؤثرترین راه‌ها برای بازگرداندن شنوایی و بهبود کیفیت زندگی افرادی است که از سایر روش‌های درمانی مانند سمعک، نتیجه قابل قبولی دریافت نکرده‌اند. تعیین نیاز به کاشت حلزون بر اساس نتایج آزمایش‌های شنوایی‌سنجی، به ویژه درک گفتار، صورت می‌گیرد.

در کودکان، علاوه بر ارزیابی توانایی شنیداری، آزمون‌های ویژه‌ای برای تشخیص و فهم گفتار نیز اجرا می‌شود. بهترین سن برای کاشت حلزون در کودکان زمانی است که آنها در مراحل اولیه رشد زبانی قرار دارند، که معمولاً از 9 ماهگی به بعد است. این بازه سنی به دلیل انعطاف‌پذیری مغز در یادگیری زبان و گفتار اهمیت بسیاری دارد و می‌تواند تاثیر مثبت کاشت حلزون را به حداکثر برساند.

کاشت حلزون گوش چه تفاوتی با سمعک دارد؟

سمعک‌ها و ایمپلنت‌های کاشت حلزون، هر دو ابزارهای کمک شنوایی هستند که برای بهبود شنوایی به کار می‌روند، اما عملکرد و ویژگی‌های متفاوتی دارند. سمعک‌ها ابزارهای متحرکی هستند که صدا را تقویت می‌کنند و به راحتی توسط فرد کم‌شنوا قابل جابه‌جایی‌اند؛ تنظیمات آن‌ها نیز توسط شنوایی‌شناس انجام می‌شود.

در مقابل، ایمپلنت‌های کاشت حلزون ثابت بوده و نیاز به جراحی توسط متخصص گوش و حلق و بینی دارند. این ایمپلنت‌ها صدا را مستقیماً به اعصاب شنوایی منتقل می‌کنند و برای تنظیمات دقیق آن‌ها نیز به تخصص شنوایی‌شناس نیاز است؛ بنابراین، در حالی که سمعک‌ها به تقویت صدا کمک می‌کنند، کاشت حلزون می‌تواند برای افرادی با کم‌شنوایی عمیق انتخاب مناسب‌تری باشد، زیرا سیگنال‌های صوتی را مستقیماً به سیستم شنوایی می‌رساند.

هزینه کاشت حلزون گوش؟

هزینه کاشت حلزون گوش در بزرگسالان می‌تواند بسته به شرایط کم‌شنوایی و نیازهای درمانی فرد، متفاوت از هزینه‌های کاشت حلزون در کودکان باشد. عوامل دیگری مانند نوع و مدل ایمپلنت، هزینه جراحی، و جلسات مشاوره و تنظیمات پس از عمل نیز بر قیمت نهایی تأثیر می‌گذارند. همچنین، کودکان ممکن است به جلسات توانبخشی و گفتاردرمانی بیشتری نیاز داشته باشند تا بتوانند مهارت‌های شنیداری و گفتاری خود را توسعه دهند، که این هزینه‌ها می‌تواند به مجموع هزینه‌های درمان آن‌ها اضافه شود.

مراقبت‌های بعد از کاشت حلزون

لازم است بدانید در هنگام این جراحی پزشک ابتدا برشی در ناحیه پشت گوش ایجاد می‌کند و سپس با استفاده از جراحی و تکنیک سوراخ در ناحیه استخوان دستگاهی را در قسمت داخلی سر قرار می‌دهد. در مرحله بعد پزشک سوراخی روی حلزون گوش ایجاد می‌کند تا الکترودها قابلیت عبور پیدا کنند. اغلب افرداد ممکن است پس از کاشت حلزون گوش دچار احساس فشار در ناحیه گوش، احساس تهوع و یا سرگیجه شوند، که پس از مدت کوتاهی این حالت‌ها برطرف خواهد شد.

این جراحی، نیاز به اقدام خاصی بعد از آن ندارد و بیمار با گذشت چند هفته بهبود پیدا می‌کند؛ اما نیاز است پس از آن اقداماتی در رابطه با نگهداری از کاشت حلزون صورت گیرد که در ادامه به مهم‌ترین اقداماتی که فرد باید به آنها توجه کافی داشته باشد اشاره خواهیم کرد:

• نزدیک 3 الی 6 هفته برای بهبود زخم پس از جراحی زمان لازم است که تا زخم بهبود پیدا نکرده باشد پزشک دستگاه را روشن نخواهد کرد.
• در روزهای ابتدایی بیمار باید از تکان دادن ناگهانی سر خود پرهیز کند.
• سعی کنید در روزهای اول از سرفه و عطسه جلوگیری کنید چون باعث ایجاد فشار به گوش می‌شود.
• برای مصرف هر دارویی پس از جراحی خود لازم است تا با پزشک خود مشورت کنید.
• پس از انجام جراحی بیمار نیاز به استراحت و خواب کافی دارد تا سریع‌تر بهبود یابد.
• پیاده روی باعث افزایش گردش خون و همچنین افزایش سرعت بهبود او می‌شود .
• تا 6 هفته پس از جراحی فعالیت‌های ورزشی شدید برای بیمار ممنوع است .
• لازم است بدانید که فقط یک هفته بعد از کاشت حلزون می توانید دوش بگیرید .
• زمانی که بیمار می‌خواهد دستگاه را از گوشش بلند کند لازم است همه قطعات را با یکدیگر بلند کند.
• هرگز نباید این وسیله را در معرض استفاده و بازی کودکان کوچک قرار داد چون امکان آسیب به دستگاه وجود دارد.
• پزشک در رابطه با روش استفاده از دستگاه و باتری آن نکات لازم را به بیمار آموزش خواهد داد که باید تک به تک به این موضوعات توجه کرد .
• از تمیز کردن دستگاه با مواد شوینده جلوگیری شود .
• اجازه ندهید دستگاه خیس شود اما اگر ناخواسته این اتفاق افتاد باطری را جدا کرده و تا 8 ساعت آن را وصل نکنید.
• لازم است بدانید فیلتر میکروفن نیاز به هر 6 ماه یک بار به تعویض دارد.

دانستنی‌های قبل از کاشت حلزون

قبل از انجام کاشت حلزون بهتر است با این روش و نحوه انجام و تاثیر و عوارض احتمالی آن آشنایی پیدا کنید ؛برای کاشت حلزون بهتر است، فرد دارای شرایط زیر باشد:

• کاهش شنوایی بسیار شدید بیمار.
• نداشتن بیماری خاص و شرایط پزشکی ای که باعث افزایش خطرات کاشت حلزون شود.
• افزایش بالای اراده و انگیزه برای شرکت در کلاس‌های توانخشی شنوایی.
• داشتن انتظارات به جا از کاشت حلزون و آگاهی کامل از شرایط موجود.

کاشت حلزون گوش در کودکان معمولاً موفقیت بالایی دارد و در اکثر موارد، به بهبود شنوایی و توسعه زبان کمک می‌کند. موفقیت این روش در کودکان تا 90 درصد برآورد می‌شود، به‌ویژه اگر کاشت در سنین پایین‌تر انجام شود. عوامل مختلفی مانند سن کاشت و پیگیری منظم جلسات توانبخشی بر نتایج نهایی تأثیرگذار هستند.

در بزرگسالان نیز کاشت حلزون می‌تواند به بهبود شنوایی کمک کند، اما میزان موفقیت آن کمتر از کودکان است و به عوامل مختلفی مانند مدت زمان ناشنوایی و میزان تمرینات توانبخشی تعادل و سرگیجه بستگی دارد. به‌طور کلی، بزرگسالانی که در سنین پایین‌تر شنوایی خود را از دست داده‌اند، شانس موفقیت بیشتری دارند.

بهترین کلینیک و دکتر کاشت حلزون

یکی از مهم‌ترین نکات برای انجام کاشت حلزون مراجعه به بهترین دکتر کاشت حلزون در این زمینه می‌باشد که ” کلینیک گوش تهران” با داشتن متخصصان گوش، حلق و بینی بهترین خدمات را به بیماران ارائه خواهد کرد. بنابراین، در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با تماس و مراجعه با این کلینیک اطلاعات لازم در این زمینه را کسب کنید.

بطور کلی کاشت حلزون گوش راه بسیار مناسبی برای بازگردانی شنوایی بخصوص در کودکان با کم شنوایی عمیق است‌‌.‌‌ نکته‌ مهم در کاشت حلزون‌‌،‌‌ پیشگیری از عفونت گوش است‌‌.‌‌ برای جلوگیری از عفونت گوش بعد از کاشت‌‌، چکاپ دوره‌ای و‌‌ بررسی وضعیت جراحی انجام شده،  الزامی است‌‌.‌‌ از طرفی بیمار باید روش زندگی خود را متناسب با شرایطی که دارد تنظیم کند تا ریسک عفونت کم شود‌‌.‌‌

برای دریافت مشاوره و معاینه‌‌،‌‌ می‌توانید به متخصصین مجرب کلینیک گوش تهران واقع در خیابان ولیعصر اعتماد کنید‌‌.‌‌ کلینیک گوش تهران با سابقه موفق در کاشت حلزون می‌تواند شما عزیزان را در حل مشکلات شنوایی یاری کند‌‌. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.