آزمایشات سرگیجه و تعادل

شنوایی شناسان در کلینیک گوش تهران می‌توانند آزمایش‌های مختلفی را برای ارزیابی بخش‌های مختلف سیستم تعادل دهلیزی انجام دهند. تیم شنوایی شناسی و پزشکان گوش،حلق و بینی با توجه به علائم و سابقه پزشکی شما تشخیص می‌دهند که کدام آزمایش برای سرگیجه و تعادل مناسب است. در ادامه برخی از تست‌های سرگیجه و تعادل را معرفی می‌کنیم.

انواع سرگیجه کدامند؟

قبل از انتخاب روش درمانی، احساسی که تجربه می‌کنید باید دقیق‌تر تعریف شود. شکایات بیماران در انواع مختلفی وجود دارد:

احساس سبکی سر

احتمالاً دشوارترین توصیف احساس سرگیجه است. غالباً ناشی از اضطراب است.

سنکوپ یا پرینسکوپ

از دست دادن هوشیاری یا احساس اینکه انگار می‌خواهید غش کنید. می‌تواند با یک مشکل اساسی قلب یا گردش خون همراه باشد.

دو بینی

بینایی در حین حرکت سر مختل می‌شود و حالت تاری دید پیدا می‌کنید. این می‌تواند به دلیل اختلالات گوش داخلی، شرایط عصبی، میگرن یا برخی داروها باشد.

سرگیجه چرخشی

سرگیجه(vertigo) چرخشی اغلب با حالت تهوع و استفراغ همراه است. این سرگیجه‌ها به طور معمول بروز می‌یابند اما همیشه به دلیل مشکلی در سیستم تعادل گوش داخلی نیست.

هنگام سرگیجه چه اتفاقی می‌افتد؟

هنگامی که سر را می‌چرخانیم یا حرکت می‌دهیم، یک عمل رفلکسی وجود دارد که باعث می‌شود چشم با همان سرعت در جهت مخالف حرکت کند. به این عمل، رفلکس دهلیزی-چشمی گفته می‌شود. شنوایی شناسان از این عکس العمل برای کمک به ارزیابی عملکرد تعادل استفاده می‌کنند.

اگر مشکلی در مسیرهای عصبی یا عملکرد مغز وجود داشته باشد، افراد اغلب عدم تعادل یا سرگیجه را تجربه می‌کنند. در این حالت ممکن است اطلاعات مربوط به بقیه بدن به درستی پردازش و هماهنگ نشود.

عوامل مختلفی بر گوش داخلی تأثیر می‌گذارد که باعث سرگیجه می‌شود. از آنجا که گوش داخلی درگیر است، کاهش شنوایی و وزوز گوش(tinnitus) اغلب با سرگیجه همراه است.

آزمون تعادل و سرگیجه چیست؟

سرگیجه، از رایج‌ترین مشکلات سلامتی است که افراد در هر سنی تجربه می‌کنند. این شرایط می‌تواند تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی فرد داشته باشد. خوشبختانه در حال حاضر درمان‌های چشم‌گیری در این زمینه وجود دارد. ارزیابی کامل تعادل کمک می‌کند تا ریشه‌های سرگیجه و عدم تعادل در فرد بیمار مشخص شود و روش درمانی مناسبی برای آن توصیه شود.

تست‌های جامع سرگیجه و تعادل از تعدادی آزمایش تشکیل شده است و توسط متخصص شنوایی شناس انجام می‌شود.

چرا آزمایش تعادل و سرگیجه لازم است؟

دلایل زیادی برای سرگیجه یا عدم تعادل وجود دارد و یافتن علت اصلی آن دشوار است. لازم به یادآوری است که سیستم تعادل شامل گوش‌ها، چشم‌ها و گیرنده‌های حسی است که همه با هم توسط مغز و سیستم عصبی هماهنگ شده و کار می‌کنند.

مصرف برخی از داروها، اضطراب و کم آبی بدن می‌توانند بر این تعادل تأثیر بگذارند. در بسیاری از موارد، وجود بیماری زمینه‌ای نیست می‌تواند منجر به سرگیجه و عدم تعادل شود.

برای تشخیص صحیح برخی از شرایط، باید آزمایش و تست‌های تعادل و سرگیجه انجام شود. بنابراین، برای ارائه پاسخ‌های مفید و تعیین روش‌های درمانی مناسب، یک سری تحقیقات لازم است.

انواع تست سرگیجه و تعادل

در ادامه به انواع تست‌های سرگیجه و تعادل اشاره می‌شود.

ویدئونیستاگموگرافی (VNG) یا الکترونیستاگموگرافی (ENG)

ویدئونیستاگموگرافی (VNG) حرکات چشم را با استفاده از مجموعه‌ای از عینک‌های مخصوص طراحی شده ضبط و اندازه گیری می‌کند در حالی که الکترونیستاموگرافی  (ENG) از الکترودها برای این منظور استفاده می‌کند. با توجه به توانایی‌ها و سابقه پزشکی بیمار، پزشک معالج تشخیص می‌دهد که کدام آزمایش برای فرد مناسب است.

هر دو آزمون نتایج یکسانی دارند. اگر اخیراً آزمایش شنوایی سنجی(audiometry) انجام نشده باشد، ممکن است از بیمار خواسته شود که یک تست شنوایی جامع را نیز انجام دهد. تست شنوایی برای بیمارانی که علائم عدم تعادل وسرگیجه دارند توصیه می‌شود زیرا سیستم تعادل دهلیزی (کانال‌های نیمه دایره‌ای) با حلزون گوش مرتبط است.

تست ویدئونیستاگموگرافی یا الکترونیستاموگرافی اطلاعات مفیدی را در اختیار پزشک قرار می‌دهد تا به او کمک کند، تشخیص دقیق‌تری داشته باشد. تست VNG یا ENG شامل سه نوع تست است.

آزمایش‌های آکولوموتور

آزمایش‌های آکولوموتور، آزمایش‌های بینایی که پاسخ چشم به محرک‌های در حال حرکت را ضبط می‌کند.

آزمون‌های وضعیتی

آزمون وضعیتی شامل حرکت دادن سر و بدن به موقعیت‌های مختلف است.

آزمایش حرارتی (کالریک)

آزمایش کالریک، تحریک مجاری گوش داخلی (کانال‌های نیم دایره) با وارد کردن هوای گرم و خنک یا آب است.

بسته به اینکه کدام نوع از آزمون‌ها انجام شود، آزمایش می‌تواند تا دو ساعت طول بکشد. برای انجام این نوع تست شنوایی لازم است تا تقریباً 4 ساعت قبل از مراجعه به کلینیک غذا نخورید زیرا برخی آزمایشات ممکن است باعث حالت تهوع شود.

با این حال، اگر فردی مبتلابه دیابت است و لازم است غذا مصرف کند، غذاهای سبک مانند نان تست مجاز است. برخی از داروها همچنین ممکن است بر اعتبار نتایج آزمایش تأثیر بگذارد و باید حدود 48 ساعت قبل از آزمایش قطع شود. اگر نمی‌توانید از نظر پزشک تجویز داروهای ذکر شده را حذف کنید، در هنگام تفسیر نتایج این مورد یادداشت می‌شود.

صندلی چرخشی

تست صندلی چرخشی برای تعیین اینکه مشکل تعادل شما در یک گوش یا هر دو گوش است بسیار مفید است. آزمایش صندلی چرخشی برای ارزیابی جامع تعادل و سیستم دهلیزی می‌تواند به تنهایی یا همراه با آزمایش VNG انجام شود.

این تست امکانی را فراهم می‌کند تا پاسخ‌های حرکات سر را با سرعتی نزدیک به سرعتی که در فعالیت‌های روزانه مشاهده می‌شود، اندازه‌گیری کنند. در طی این آزمایش، بیمار روی یک صندلی الکتریکی متحرک می‌نشیند که به آرامی از یک طرف به آن طرف حرکت می‌کند. تست صندلی چرخشی در تعیین اینکه آیا فردی در هر دو گوش مبتلا به اختلالات سیستم دهلیزی(از بین رفتن دهلیز دو طرفه) هست یا نه بسیار مفید است.

 تست ایمپالس سر با ثبت ویدئویی(VHIT)

تست ایمپالس سر با ثبت ویدئویی که به اختصارVHIT نامیده می‌شود. یک آزمایش خاص گوش است که اختلالات رفلکس دهلیزی-چشمی را تشخیص می‌دهد و می‌تواند هر شش کانال نیمه دایره‌ای ما را آزمایش کند.

آزمایش قدیمی به طور معمول فقط می‌تواند دو مورد از این کانال‌ها را آزمایش کند. این آزمایش می‌تواند علاوه بر ارائه اطلاعات خاص گوش، چندین قسمت از سیستم دهلیزی را همزمان ارزیابی کند.

تست الکتروفیزیولوژی

الکتروفیزیولوژی آزمایشات مختلفی را شامل می‌شود که فراتر از حلزون گوش است و به دنبال اختلالاتی است که ممکن است منجر به مشکلات شنوایی یا تعادل شود. آزمایشات ممکن است شامل پاسخ شنوایی مغز (ABR)، الکتروکلوکلئوگرافی (ECochG) و پتانسیل‌های عضلانی برانگیخته دهلیزی (VEMP گردنی یا چشمی) باشد.

پاسخ شنوایی ساقه مغز (ABR)

پاسخ شنوایی ساقه مغز (ABR) برای تعیین اینکه آیا پاسخ عصبی را به دلیل اختلال در عصب شنوایی به تأخیر انداخته‌اید، آزمایش ABR انجام می‌شود. تست ABR  سرعت ایمپالس‌های الکتریکی را از گوش داخلی به مغز که در امتداد عصب شنوایی حرکت می‌کنند، اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش بی خطر و بدون درد است. همچنین می‌تواند برای تخمین آستانه شنوایی در افرادی که ممکن است قادر به انجام آزمایش‌های شنوایی قدیمی نباشند، استفاده شود.

الکتروکوکلئوگرافی (EcochG)

آزمون EcochG، تستی برای اندازه‌گیری عینی پتانسیل‌های الکتریکی تولید شده در مایعات گوش داخلی در نتیجه تحریک صدا است. این آزمایش اغلب برای تعیین اینکه گوش داخلی (حلزون گوش) فشار مایع بیش از حد دارد یا خیر، استفاده می‌شود. فشار مایع بیش از حد در حلزون گوش ممکن است علائمی مانند کاهش شنوایی، پری گوش(hyperacusis)، سرگیجه و یا وزوز گوش را ایجاد کند.

پتانسیل‌های عضلانی برانگیخته دهلیزی (VEMP)

آزمون VEMP ابزاری است که برای ارزیابی عملکردهای اضافی گوش داخلی استفاده می‌شود و برای ارزیابی در سایر آزمایشات در دسترس نیست. پاسخ میوژنیک (عضله) از گردن یا اطراف چشم در پاسخ به تحریک صدا ثبت می‌شود.

در انتها

مغز و سیستم عصبی ما به طور معمول باید اطلاعات را از گوش، چشم، مفاصل و گیرنده‌های پوست دریافت و هماهنگ کنند. اگر یک یا چند قسمت از این سیستم آسیب دیده باشد، ممکن است دچار مشکلات تعادل شویم.

کلینیک گوش تهران در خیابان ولیعصر با داشتن بهترین متخصصان شنوایی شناسی و گوش، حلق و بینی، برترین خدمات را به بیماران ارائه می‌دهد. اگر شما علاقه‌مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش درمانی کلینیک و تیم حاذق آن هستید؛ از طریق لینک‌های ارتباطی موجود در سایت تماس بگیرید.

مطلبی که تحت عنوان « تست سرگیجه و تعادل» خواندید، به طور اختصاصی برای وب سایت کلینیک گوش تهران تهیه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می‌باشد.

منابع

https://hospitals.jefferson.edu/tests-and-treatments/dizziness-and-balance-testing.html

https://www.attune.com.au/2020/08/26/what-is-a-balance-test-i-balance-dizziness/