شایع‌ترین انواع عمل‌های جراحی گوش میانی

گوش میانی یکی از بخش‌های حساس دستگاه شنوایی است که مشکلات و بیماری‌های متعددی مانند عفونت‌های مزمن و کاهش شنوایی را تجربه می‌کند، که در برخی مواقع تنها با جراحی قابل درمان است؛ از جمله شایع‌ترین عمل‌های جراحی گوش میانی می توان به تمپانوپلاستی، میرنگوپلاستی، اوسیکولوپلاستی و…، اشاره کرد. این جراحی‌ها به بهبود شنوایی، کاهش درد و جلوگیری از عوارض جدی‌تر کمک می‌کنند. آشنایی با جراحی‌های گوش میانی، می‌تواند درک بهتری از این روش‌ها و اهمیت آنها در حفظ سلامت شنوایی و بهبود کیفیت زندگی فراهم کند.

 در این نوشتار، ابتدا شما را با انواع عمل‌های جراحی گوش میانی آشنا خواهیم کرد؛ سپس در مورد کارکرد گوش توضیحات مختصری در اختیار شما قرار میدهیم؛ اگر به این عناوین علاقه دارید، از شما دعوت می‌شود مطلب پیش رو را تا انتها مطالعه کنید.

انواع جراحی گوش میانی

جراحی گوش میانی معمولاً زمانی انجام می‌شود که مشکلاتی مانند عفونت‌های مزمن، سوراخ‌شدن پرده گوش، کلستئاتوم (توده‌های غیرعادی) یا سفتی استخوانچه‌ها با درمان‌های دارویی بهبود نیابند. این جراحی‌ها با هدف بهبود شنوایی، کاهش درد و پیشگیری از عوارض شدیدتر صورت می‌گیرند. در ادامه با شایع‌ترین انواع عمل‌های جراحی گوش میانی آشنا خواهید شد.^{www.gosh.nhs.uk}

میرنگوپلاستی

یکی از شایع‌ترین عمل‌های جراحی گوش میانی میرنگوپلاستی(myringotomy) نام دارد؛ در این عمل سوراخ موجود در پرده گوش بیمار ترمیم می‌شود. شایان ذکر است در بیشتر موارد، سوراخ موجود در پرده گوش ظرف چند هفته به صورت خود به خود بهبود می‌یابد؛ اگر این اتفاق به صورت کامل نیفتد، دکتر جراح می‌تواند با گزینه‌های درمانی متنوعی نسبت به درمان، اقدام کند که میرنگوپلاستی یکی از آنها به شمار می‌رود.

تمپانوپلاستی

یکی دیگر از عمل‌های جراحی گوش میانی تمپانوپلاستی(tympanoplasty) نام دارد؛ ترمیم پارگی پرده گوش هدف نهایی این عمل جراحی محسوب می‌شود. گاهی در این عمل جراحی پرده گوش به طور کامل با بافت بدن جایگزین می‌شود! در عمل تمپانوپلاستی دکتر جراح گوش از بخشی از بدن بیمار، به طور معمول، از کانال گوش، قطعه‌ای بافت بر می‌دارد و از آن برای ترمیم یا تعویض پرده گوش استفاده می‌نماید.

تعویض پرده گوش در مواردی توصیه می‌شود که پرده گوش به طوری جدی یا گسترده آسیب دیده و احتمال موفقیت ترمیم کم است. این جراحی، یعنی تمپانوپلاستی باعث ارتقای قدرت شنوایی فرد می‌شود. رد بخیه این عمل ناچیز یا بسیار کوچک است. ضربه به گوش و عفونت گوش شایع‌ترین علل پاره شدن پرده گوش تلقی می‌گردند.

اوسیکولوپلاستی

در گوش میانی سه استخوان ریز و ظریف، مسئولیت تقویت و انتقال صدا را از گوش خارجی به گوش داخلی بر عهده دارند. در عمل اوسیکولوپلاستی، پرده گوش بالا زده می‌شود و تحت دید میکروسکوپ یا آندوسکوپ این استخوانچه‌ها مورد مشاهده و معاینه قرار می‌گیرند. اگر یک استخوانچه گوش میانی آسیب مختصری دیده باشد، خارج می‌شود، تعمیر و بازسازی لازم روی آن انجام می‌گردد و دوباره در محل درست خود قرار داده می‌شود.

گاهی آسیب وارد شده به استخوانچه‌های گوش میانی در حدی است که امکان ترمیم و بازسازی همان استخوان وجود ندارد؛ در چنین مواردی ممکن است استخوان آسیب دیده خارج شود و یک استخوان مصنوعی (پروتز استخوانچه گوش میانی) به جای آن قرار داده شود.

استاپدکتومی

یکی از استخوان‌های ریز و ظریف موجود در گوش میانی، استیپیس نام دارد، که در زبان انگلیسی به این صورت نوشته می‌شود: stapes. این استخوانچه مانند دو استخوان دیگر موجود در گوش میانی نقش حیاتی در انتقال امواج صوتی از گوش خارجی به گوش داخلی ایفا می‌کند. گاهی این استخوان به درستی رشد نکرده (مانند بیماران مبتلا به اتواسکلروز) یا به خوبی تکامل نیافته است، یا گاهی بافت آن یا بافت اطراف آن به گونه ای آسیب دیده، که امکان هر گونه حرکت موثر را از این استخوانچه سلب نموده است؛ بدین ترتیب استخوانچه استیپیس نمی‌تواند تحرک لازم برای شنوایی مناسب را داشته باشد و فرد دچار کم شنوایی یا ناشنوایی می‌شود.

در عمل جراحیاستاپدکتومی(stapedectomy) که یکی دیگر از شایع‌ترین عمل‌های جراحی گوش میانی به شمار می‌رود، این استخوان بهسازی یا با پروتز تعویض می‌شود. این عمل جراحی می‌تواند میزان شنوایی بیماران را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. در کلینیک گوش تهران بیماران مبتلا به انواع بیماری‌های گوش پذیرش شده و در صورت نیاز، کاندید انجام انواع عمل‌های جراحی گوش میانی می‌شوند. خواهشمند است برای دریافت اطلاعات بیشتر با شماره تلفن‌های کلینیک گوش تهران واقع درخیابان ولیعصر، تماس حاصل فرمائید.

آشنایی با کارکرد گوش

حال که با انواع عمل‌های جراحی‌ گوش میانی آشنا شدید بهتر است درمورد عملکرد گوش هم اطلاعات اندکی داشته باشید. در حالت طبیعی، گوش خارجی امواج صوتی را از محیط بیرون دریافت می‌کند و آن‌ها را به گوش میانی منتقل می‌نماید. بخش بزرگی از گوش میانی را می‌توانیم در دو طرف سر ببینیم. بخش دیگر گوش خارجی همان کانال گوش است که گوش خارجی را به گوش میانی وصل می‌کند.

پرده گوش حد فاصل گوش خارجی و گوش میانی به شمار می‌رود. امواج صوتی این پرده را مرتعش می‌سازند. لرزش پرده گوش به استخوانچه‌های موجود در گوش میانی منتقل می‌شود. این استخوان‌های ریز و ظریف باعث تقویت و انتقال صدا به گوش داخلی می‌شوند. در نهایت، گوش داخلی انرژی مکانیکی حاصل از امواج صوتی را به پیام‌های الکتریکی یا همان سیگنال‌های عصبی تبدیل می‌کند. سیگنال‌های عصبی توسط عصب شنوایی به منطقه مربوطه در مغز انتقال می‌یابد و انسان صدا را بدین ترتیب حس می‌کند.

این سیستم پیچیده است و از اجزای متنوع و حساسی برخوردار است. هر گونه اختلال در هر یک از اجزای سیستم شنوایی می‌تواند به کم شنوایی یا گاهی ناشنوایی منتهی شود. مشکلات گوش میانی هم بخشی از بیماری‌های گوش به شمار می‌آیند. اختلالات گوش میانی ممکن است از وجود یک سوراخ در پرده گوش تا آسیب‌های وارده به استخوان‌های ریز و ظریف گوش میانی متغیر باشد. گاهی برای درمان این اختلالات، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی انواع عمل‌های جراحی گوش میانی را توصیه می‌کند.