کاشت استخوانی یا سمعک استخوانی(bone implantation)، سمعکی است که برای انتقال اصوات از طریق استخوان طراحی شده است. سمعک‌های استخوانی می‌توانند به علل گوناگون همانند عفونت‌های گسترده گوش و یا بدشکلی لاله گوش که امکان استفاده از سمعک‌های مرسوم میسر نمی‌باشد، استفاده می‌شوند.
در بیمارانی که علاوه بر وجود مشکلات گوش میانی(Middle ear) و آسیب مسیر انتقال صوت همانند لاله گوش و استخوانچه‌های گوش، عصب گوش نیز آسیب دیده باشد؛ قدرت سمعک‌های استخوانی برای بهبود کیفیت صدا کافی نیست. در این شرایط بیمار نیازمند کاشت ایمپلنت استخوانی است؛ ایمپلنت‌های استخوانی مستقیما توسط جراح داخل جمجه بیمار قرار داده می‌شود. در ادامه مطالب مفیدی درباره با پروتزهای ایمپلنت استخوانی در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
آشنایی با ایمپلنت یا سمعک استخوانی
در پاسخ به این سوال که ایمپلنت استخوانی چیست؟ باید بگوییم: ایمپلنت یا سمعک استخوانی یک دستگاه کمک شنوایی است که برای افراد مبتلا به کم شنوایی انتقالی، مناسب است؛ در شرایطی که بیمار قادر به استفاده از سمعک‌های مرسوم نباشد؛ انجام جراحی کاشت استخوانی توصیه می‌شود. ایمپلنت‌های استخوانی از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند. این دو بخش عبارتنداز:
بخش داخلی ایمپلنت استخوانی
بخش داخلی ایمپلنت‌های استخوانی تحت عنوان «گیرنده یا رسیور» شناخته می‌شود؛ این ایمپلنت‌ها طی یک جراحی نسبتا ساده در زیر پوست قرار می‌گیرند. این قسمت در ناحیه پشت گوش بیمار، روی استخوان جای می‌گیرد. بخش داخلی داری یک آهنربا است که باعث تثبیت قسمت خارجی دستگاه می‌شود. همچنین دارای قسمت لرزان یا مرتعش کننده (FMT) می‌باشد.
بخش خارجی ایمپلنت استخوانی
بخش خارجی ایمپلنت‌های استخوانی،«پردازنده» نام دارد. پردازنده، سمعک بسیار کوچکی است که روی سر قرار داده می‌شود. این قسمت 30 الی 40 روز بعد از عمل جراحی به آهنربایی که زیر پوست قرار دارد، متصل خواهد شد. در واقع حد فاصل قسمت داخلی و سمعک، پوست قرار دارد.
تمامی اصوات توسط این سمعک(hearing aids) جمع آوری می‌شود. سپس با استفاده از ارتعاش قسمت مرتعش کننده تمامی اصوات به حلزون گوش منتقل خواهد شد. بنابراین قدرت بیشتری برای ارتعاش اصوات وجود دارد و اصوات بلندتر منتقل می‌شود.
چه افرادی برای کاشت استخوانی مناسب هستند؟
انجام جراحی کاشت استخوانی برای همه افراد مناسب نیست! افراد داری شرایط خاص می‌توانند برای انجام جراحی کاشت استخوانی اقدام کنند.
بهترین کاندید برای کاشت استخوانی فردی است که یکی از شرایط زیر را داشته باشد:
- بدفرمی‌ها و یا بدشکلی‌های لاله گوش
- عفونت‌های مکرر
- عمل‌های مکرر گوش میانی
- بیماری کلستئاتوم(cholestatoma)
جراحی کاشت استخوانی چگونه انجام می‌شود؟
برای جراحی کاشت ایمپلنت استخوانی، ابتدا سنجش شنوایی(audiometry) انجام می‌شود؛ بعد از ارزیابی شنوایی، شنوایی شناس یا پزشک مشخص می‌کند که بیمار برای انجام این جراحی مناسب است یا خیر. سپس برای اطمینان از وجود فضای کافی برای جا دادن قسمت داخلی دستگاه، سی تی اسکن از ناحیه تمپورال (گوش) انجام می‌شود؛ با استفاده از سی تی اسکن و نرم افزارهای پیشرفته، قطر استخوان در آن محل را تخمین می‌زنند.
سپس دستگاه را به صورت سه بعدی جایگذاری می‌کنند؛ دراین مراحل بهترین مکان برای قرار گرفتن ایمپلنت مشخص خواهد شد. تمامی مدارک برای پزشک جراح ارسال شده و جراح با استفاده از تکنیکی خاص، دستگاه را در بهترین مکان ممکن جایگذاری خواهد کرد. حدود 30 الی 40 روز بعد از جراحی نیز قسمت خارجی دستگاه جایگذاری می‌شود.
بهترین ایمپلنت استخوانی برای کاشت
BONEBRIDGE، بهترین ایمپلنت استخوانی برای کاشت استخوانی، محصولی پیشرفته از شرکت مِد-اِل اتریش است. این ایمپلنت به‌عنوان تنها ایمپلنت استخوانی با تکنولوژی اکتیو در دنیا شناخته می‌شود که در آن ارتعاشات از درون سیستم ایجاد می‌شود، نه از بیرون! این ویژگی باعث می‌شود قدرت ایمپلنت افزایش یابد و در عین حال، تحریک‌پذیری پوست به حداقل برسد.
یکی از مزایای برجسته این مدل، طراحی منحصر به فرد آن است که در آن همه اجزا زیر پوست قرار گرفته و پوست به طور کامل بسته می‌ماند. این طراحی نه‌تنها احتمال ایجاد عفونت را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه BONEBRIDGE را به موفق‌ترین ایمپلنت استخوانی (Bone implantation) در جهان تبدیل کرده است.
از آنجاییکه سمعک استخوانی BONEBRIDGE به طور کامل در زیر پوست کاشته می‌شود و هیچ چیز خارج از پوست بیمار نیست؛ این نوع سمعک نیاز به هیچ گونه مراقبت پوستی ندارد! این ایمپلنت، درست پشت گوش بیمار قرار می‌گیرد و به راحتی توسط آهنربا در جای خود ثابت می‌ماند؛ به همین خاطر بیمار می‌تواند به راحتی سمعک را در زیر موهای خود پنهان کند. برای این نوع از سمعک‌ها کاورهای بسیار زیبایی وجود دارد. طراحی قوی BONEBRIDGE به گونه‌ای ساخته شده است که بیمار می‌تواند تحت اسکن MRI در 1.5 تسلا قرار گیرد.
میزان موفقیت کاشت سمعک استخوانی
در سال گذشته، نزدیک به ۲۰ نفر در ایران جراحی کاشت استخوانی را انجام داده‌اند؛ نتایج این جراحی‌ها بسیار امیدوارکننده بوده و نرخ موفقیت آن نزدیک به ۱۰۰٪ گزارش شده است! این موفقیت‌ها نشان‌دهنده اثربخشی و ایمنی بالای این فناوری پیشرفته در بهبود کیفیت زندگی بیماران است.
4 دیدگاه دربارهٔ «کاشت استخوانی چیست و چگونه انجام می‌شود؟»
سلام میشه هزینه حدودی این نوع کاشت رو بگین؟ بیمه قبول میکنه؟
سلام هزینه بستگی به فاکتورهای مختلفی داره باید حضوری مراجعه کنید و بعد از معاینه مشخص می شود.
سلام. ببخشید من برای پسرم قصد دارم کاشت استخوانی انجام بدم ولی واقعا نگرانم اون اندازه که دکتر بهم گفته شنوایی برنگرده میخواستم مطمن بشم و خیالم راحت باشه که این کاشت استخوانی چقدر باعث افزایش و یا برگشت شنوایی میشه؟
سلام. این قضیه که کاشت حلزون گوش تا چه حد می‌تواند در افزایش قدرت شنیداری به افراد کمک کند، از یک فرد به فرد دیگر تفاوت می‌کند. بیشتر افرادی که حلزون گوش برای آنها کار گذاشته می‌شود، ظرف چند روز پس از آن که دستگاه حلزون گوش روشن می‌شود، صداها را بیشتر و بیشتر می‌شنوند و حس آگاهی آنها نسبت به محیط و صداهای آن به تدریج افزایش می‌یابد. شایان ذکر است که به طور معمول سه تا شش هفته پس از عمل جراحی کاشت حلزون گوش، دستگاه حلزون روشن می‌شود. کودکانی که به صورت مادرزادی ناشنوا متولد می‌شوند، امکان بهره برداری از این دستگاه کمک شنوایی را دارند. دسته دیگر افراد جوان یا سالخورده‌ای هستند که بر اثر عواملی همچون ژنتیک یا عوارض دیگر حس شنوایی خود را از دست داده‌اند.
پس از روشن شدن دستگاه حلزون گوش، درک کلمات و سخنان به زمانی بیشتر و آموزش مداوم نیاز دارد. میزان درک کلمات نزد این بیماران در طول مدت شش ماه به طور چشمگیری بهبود می‌یابد. برخی از افراد در طول این مدت پیشرفت بیشتری دارند و بعضی افراد کمتر یشرفت می‌کنند. برای تقویت درک کلام در برخی از دریافت کنندگان دستگاه حلزون گوش، فیزیوتراپی شنیداری یا آموزش‌های شنوایی لازم خواهد بود.