احساس باد در گوش، علل و راه های درمان آن

احساس باد در گوش یا گرفتگی گوش تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله عوامل خارجی و عوامل داخلی گوش رخ می دهد. شایع ترین دلیل ایجاد گرفتگی در گوش تجمع جرم در مجرای آن است. البته گاهی قرار گرفتن در ارتفاع و سوار شدن در هواپیما نیز موجب ایجاد چنین حالتی در گوش افراد می شود. در واقع این حالت به دلیل کاهش فشار هوای گوش میانی و کشیده شدن پرده صماخ به سمت داخل گوش ایجاد می‌شود.

به عبارت ساده تر قرار گرفتن گوش در معرض افزایش یا کاهش شدید فشار هوا دچار گرفتگی می شود. بروز چنین حالتی در گوش ها سیستم شنوایی افراد و تعادل بدن آن ها را دچار اختلال می کند. این معضل در تمامی افراد با هر سن و سالی ممکن است بروز کند. با توجه به اهمیت سلامت سیستم شنوایی افراد لازم است با دلایل متعدد ایجاد باد در گوش و همچنین راه های درمان آن آشنا شد.

آنچه در این مطلب مطالعه خواهید کرد:

• احساس باد در گوش چیست؟
• نحوه تشخیص گرفتگی گوش
• دلایل احساس باد در گوش
• نادرترین دلایل احساس باد در گوش یا گرفتگی گوش
• علائم احساس باد در گوش
• راه های درمان احساس باد در گوش

احساس باد در گوش چیست؟

احساس باد در گوش با سنگین شدن گوش همراه است. احساس سنگینی در گوش به صورت ناگهانی بروز می کند و اغلب چند ثانیه گوش را درگیر می نماید. در اغلب مواقع این احساس ناخوشایند بعد از این مدت کاملا برطرف می شود. در غیر این صورت باید به پزشک مراجعه کرده تا با شناسایی دلایل آن بهترین روش درمانی برای رفع آن در نظر گرفته شود.

نحوه تشخیص گرفتگی گوش

برای تشخیص گرفتگی یا احساس باد در گوش پزشکان از طریق معاینه گوش با دستگاه و ابزاری مانند اتوسکوپی اقدام می کنند. علاوه بر آن انواع تست های گوش وجود دارند که از آن ها نیز جهت تشخیص انواع اختلالات و بیماری های گوش‌ استفاده می شود. پزشکان با بکارگیری دستگاه ها و تست های مختلف اطلاعات لازم در خصوص علائم این بیماری را جمع آوری کرده و بر اساس آن ها مناسب ترین روش درمانی را برای بیمار انتخاب می کنند.

دلایل احساس باد در گوش

دلایل بروز احساس باد در گوش یا کیپ شدن گوش شامل دلایل شایع و نادر می شوند. برخی از شایع ترین دلایل ایجاد این معضل در گوش افراد شامل موارد ذیل می باشند.

آسیب های صوتی ناشی از قرار گرفتن در محیط پر سر و صدا

یکی از شایع‌ ترین دلایل گرفتگی گوش ها و همچنین ایجاد انواع کم شنوایی حسی عصبی در افراد قرار گرفتن در معرض نویز است. افرادی که در معرض صداهای بلند و گوش خراش مانند انفجار قرار می گیرند احساس کیپ شدن گوش در ان ها بروز می کند. این حالت ممکن است بعد از ۲۴ ساعت کاملا رفع شود. در غیر این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.

انسداد شیپور استاش (eustachian tube)

زمانی که بخش شیپور مانند گوش که از وسط تا پشت بینی امتداد دارد دچار انسداد شود احساس گرفتگی در گوش ها بروز می کند. وظیفه اصلی شیپور استاش تخلیه مایعات از گوش به داخل بینی است. همچنین فشار درون گوش میانی را تنظیم می کند. حال اگر مایع درون گوش شیپور استاش را مسدود نماید، مخاط موجود در این بخش تخلیه نشده و در گوش میانی جمع می‌شود. در چنین حالتی فرد در گوش های خود احساس باد یا گرفتگی می کند.

نوروم آکوستیک (Acoustic neuroma)

یکی دیگر از دلایل احساس باد در گوش نوروم آکوستیک یا تومور خوش‌ خیمی است که در بخش عصب جمجمه‌ ای که سبب اتصال گوش داخلی به مغز است رشد می‌ نماید. رشد این تومور بسیار آهسته می باشد اما زمانی که رشد آن افزایش پیدا کند به اعصاب گوش داخلی فشار وارد می کند. در نتیجه سبب گرفتگی در گوش می شود. با گرفتگی گوش ها فرد دچار کاهش شنوایی و وزوز گوش می شود.

گوش شناگر (Swimmer’s ear)

گوش شناگر یا همان مراحل اولیه ایجاد عفونت در گوش خارجی، دلیل دیگری است که افراد را به گرفتگی در ناحیه گوش ها دچار می کند. گوش شناگر یا عفونت حاد سبب بروز احساس احتقان در گوش و کیپی می شود. حتی گاهی افراد شاهد ترشحاتی در گوش خود خواهند بود که عدم رسیدگی فوری و عدم درمان مناسب سبب عفونت گوش میانی قارچی می شود.

نادرترین دلایل احساس باد در گوش یا گرفتگی گوش

علاوه بر دلایل شایعی که سبب ایجاد احساس باد در گوش می شوند، دلایل ذیل نیز باعث بروز چنین حالتی در گوش افراد می شوند اما به ندرت قابل مشاهده هستند. در واقع این دلایل بسیار نادر بوده و تنها در درصد کمی از افراد خود را نمایان می کنند.

بیماری منییر (Meniere’s disease)

بیماری منییر که معمولا در گوش داخلی رخ می دهد با علائمی همچون کیپ شدن گوش و کاهش شنوایی همراه است. البته گاهی بیمار به سرگیجه های شدیدی نیز دچار می شود که تحمل آن خارج از توانایی او می باشد. بنابراین لازم است در اسرع وقت توسط پزشک متخصص تحت معاینه و درمان قرار بگیرد. متاسفانه دلیل بروز بیماری منییر هنوز مشخص نیست. از این رو پزشک با تجویز برخی داروها علائم آن را کنترل می نماید.

بیماری کلستاتوم (Cholesteatoma)

بیماری کلستاتوم اغلب در افرادی که به طور مداوم به عفونت های گوش دچار می شوند بروز می کند. این بیماری جزو بیماری های غیر معمول و نادر گوش است که مهم ترین علامت آن احساس باد در گوش است. بیماری کلستاتوم خود را به صورت رشد غیر طبیعی پوست در داخل کانال گوش نمایان می کند که بعد از مدتی تبدیل به کیست می شود. کیست تشکیل شده مانع از ورود صدا به گوش خواهد شد. همچنین احساس گرفتگی در گوش بیمار ایجاد می‌ نماید. بهترین راه درمان قطعی این بیماری انجام جراحی و برداشت کیست است.

احساس باد در گوش به دلیل بیماری لابیرنتیت (Labyrinthitis)

پیش از هر چیز باید عنوان کرد که بیماری لابیرنتیت یک بیماری غیر معمول است، با این حال جزو معضلات شایع گوش بشمار می آید. مهم ترین علائم این بیماری شامل احساس باد در گوش و سرگیجه می باشند. همچنین افراد مبتلا صدای زنگ یا وزوز را در گوش خود تجربه خواهند کرد. این افراد تعادل خود را از دست داده و حتی به صورت موقتی شنوایی خود را نیز از دست می دهند. متاسفانه یک روش درمانی مشخص و صددرصد برای بیماری لابیرنتیت وجود ندارد.

علائم احساس باد در گوش

احساس باد در گوش ابتدا با شنیدن صدای فشار هوا اغاز می شود و بعد از مدتی علائم ذیل در افراد بروز می کنند.

• گرفتگی بینی
• تب
• مشکل در بلع
• درد شدید در گوش
• احساس درد در فک
• سردرد
• کم شنوایی موقتی

راه های درمان احساس باد در گوش

همانطور که پیش تر نیز ذکر شد برای درمان احساس باد در گوش باید دلایل بروز این حالت را در افراد شناسایی کرد. زیرا تنها با یافتن دلیل بروز آن می توان درمان مناسب را بکار گرفت. روش های متعددی برای درمان این بیماری وجود دارند که انجام هر کدام نیازمند مهارت و تجربه و دانش بالایی است. در نتیجه تمامی روش های درمانی باید توسط یک پزشک متخصص انجام بگیرند. بعد از مراجعه بیمار به پزشک و انجام معاینات کامل برای او، پزشک متخصص با توجه به علت و علائم گرفتگی گوش نوع درمان را مشخص می کند.

• درمان گرفتگی گوش ناشی از انسداد شیپور استاش

درمان احساس باد در گوش که در اثر انسداد شیپور استاش رخ داده است بسیار آسان است. برخی تمرینات مخصوص که توسط پزشک ارائه می شوند سامل موارد ذیل می باشند.

• تمرینات خمیازه کشیدن
• جویدن و کشیدن آدامس
• تمرین بلعیدن
• فشار دادن سوراخ های بینی نفس عمیق
• دمیدن هوا با دهان بسته از طریق بینی

علاوه بر آن برای درمان گرفتگی گوش ناشی از انسداد شیپور استاش پزشک داروهایی مانند آنتی هیستامین یا اسپری بینی استروئیدی را تجویز می کند. همچنین ممکن است اقدام به ایجاد یک برش کوچک در پرده گوش و انجام ساکشن مایع گوش میانی نماید. در مواردی نیز ممکن است این معضل را با کاشت لوله های کوچک در پرده گوش رفع کنند. در این حالت مایع جمع شده در گوش میانی را به کمک لوله ها تخلیه می نمایند.

گفتنی است که در مواردی خاص پزشک از سیستم اتساع بالونی برای درمان این بیماری استفاده می کند. در این روش، پزشک از یک لوله انعطاف پذیر جهت داخل کردن بالون به داخل شیپور استاش از طریق بینی کمک می گیرد. به این ترتیب با باد شدن بالن مسیر جهت جریان مخاط و هوا بازگشایی می شود.

درمان احساس باد در گوش ناشی از عفونت یا گوش شناگر

درمان احساس باد در گوش که در اثر عفونت یا گوش شناگر ایجاد شده است با استفاده از داروهای ذیل انجام می شود. درمان این مشکل تقریبا کوتاه مدت بوده و در مدت ۱ هفته تا ۱۰ روز علائم آن به طور کلی برطرف می شوند.

• مصرف قطره آنتی بیوتیکی جهت از بین بردن باکتری های درون گوش
• مصرف قطره کورتیکواستروئیدی جهت کاهش تورم گوش
• مصرف انواع داروی مسکن

درمان احساس باد در گوش ناشی از نوروم آکوستیک

برای درمان احساس باد در گوش که تحت تاثیر بیماری نوروم آکوستیک ایجاد شده است پزشک از یک یا چند روش درمانی زیر استفاده می کند.

• نظارت
• جراحی
• پرتو درمانی

لازم به ذکر است که از انواع پرتو درمانی شامل رادیوسرجری استریوتاکتیک، رادیوتراپی استریوتاکتیک و درمان پرتو پروتون برای درمان این بیماری استفاده می شود.

درمان احساس باد در گوش ناشی از سر و صدا:

سمعک بهترین گزینه درمانی برای درمان احساس باد در گوش است که در اثر قرارگیری در معرض سروصدا ایجاد شده است. در موارد حاد تر اگر استفاده از سمعک جوابگو نباشد ممکن است کاشت حلزون برای بیمار صورت بگیرد.

جمع بندی

احساس باد در گوش یک معضل آزار دهنده است که بیمار را دچار کم شنوایی موقتی و یا دائم می کند. به همین دلیل درمان آن در مراحل اولیه از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سبب پیشگیری از بروز علائم شدیدتر خواهد شد. برای آگاهی از علائم، علل و روش های درمانی این بیماری می توانید به سایت کلینیک گوش تهران مراجعه کنید.

سوالات متداول

۱: شایع ترین دلایل گرفتگی گوش کدامند؟

شایع ترین دلیل ایجاد گرفتگی در گوش تجمع جرم در مجرای آن است. البته گاهی قرار گرفتن در ارتفاع و سوار شدن در هواپیما نیز موجب ایجاد چنین حالتی در گوش افراد می شود.

۲: روش های تشخیص باد در گوش کدامند؟

احساس گرفتگی یا باد در گوش با انجام انواع تست ها و اسکن های مخصوص امکان پذیر است.

۳: علائم احساس گرفتگی در گوش کدامند؟

گرفتگی بینی، تب، مشکل در بلع، درد شدید در گوش، احساس درد در فک، سردرد و کم شنوایی موقتی از جمله علائم این بیماری بشمار می آیند.

منبع:

• https://www.boystownhospital.org/knowledge-center/ear-fullness
• https://www.healthline.com/health/ear-rumbling-2