کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL) نوعی کم شنوایی است که تنها در عرض چند روز رخ میدهد. کم شنوایی ناگهانی (SSHL) باید توسط پزشک به صورت اورژانسی ارزیابی شود. اگر دچار این عارضه شدهاید احتمال به دنبال اطلاعاتی در مورد آن هستید. آیا کم شنوایی ناگهانی قابل درمان است؟ در این مقاله از سایت کلینیک گوش تهران میتوانید درباره علل، درمان کم شنوایی ناگهانی و توصیه هایی در مورد بازیابی شنوایی پس از کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی بیشتر بدانید.
کم شنوایی ناگهانی(SSHL) چیست؟
کم شنوایی ناگهانی یا به طور دقیق تر کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL) کاهش شنوایی بیش از 30 دسی بل در سه فرکانس (اکتاوی) پیوسته است که در یک دوره کمتر از سه روز رخ می دهد. از دست دادن شنوایی ناگهانی ممکن است در یک گوش (کم شنوایی یک طرفه) یا در هر دو گوش (کم شنوایی دو طرفه) رخ دهد.
کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL) نوعی کم شنوایی حاد است و ممکن است هنگام بیدار شدن در صبح متوجه آن شوید یا به سرعت در طی چند ساعت یا روز ایجاد شود. احساس صداهای غیر طبیعی در گوش میتواند علامت شروعی برای این عارضه باشد. بسیاری از بیماران با کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی نیز وزوز گوش را تجربه میکنند. در برخی افراد سرگیجه در موارد کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی گزارش شده است.
علل از دست دادن شنوایی ناگهانی
علت کم شنوایی ناگهانی چیست؟ از علل کاهش شنوایی ناگهانی احتمالی عبارتند از:
- جرم گوش در مجرای گوش؛ کاهش شنوایی ناگهانی نیز ممکن است به دلیل تجمع جرم گوش در مجرای گوش رخ دهد. این مورد یک کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی نیست، بلکه یک کم شنوایی انتقالی موقت است که معمولاً با برداشتن جرم گوش به راحتی توسط پزشک قابل درمان است.
- عفونتهای ویروسی؛ برخی از بیماران مبتلا به SSHL گزارش می دهند که ظرف یک ماه قبل از کاهش شنوایی از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رنج میبردند. چه ویروسی باعث کم شنوایی ناگهانی میشود؟ ویروسهای مرتبط با کم شنوایی ناگهانی شامل اوریون، سرخک، سرخجه و همچنین مننژیت، سیفلیس و ایدز و بسیاری دیگر هستند.
- تومورها؛ انواع تومورها در گوش، خوش خیم و بدخیم، ممکن است باعث SSHL شوند.
- ضربه به سر؛ ضربه به سر که بر سلولهای مو در گوش، پرده گوش یا استخوانها تأثیر می گذارد. بازیابی شنوایی پس از افت شنوایی که در اثر ضربه به سر ایجاد شده است را میتوان تا حدی یا حتی به طور کامل انتظار داشت.
- اختلالات ایمونولوژیک؛ اختلالات عروقی که جریان خون را در گوش مختل میکند.
- ناهنجاریهای رشدی؛ اختلالات ایدیوپاتیک، مانند مولتیپل اسکلروزیس، بیماری منییر و غیره.
- داروها و آفت کشها؛ برخی داروهای تجویزی و سوء مصرف مزمن مسکنها ممکن است باعث کاهش شنوایی ناگهانی شود. آفت کش هایی مانند مالاتیون و متوکسی کلر با کاهش شنوایی ناگهانی در هر دو گوش (کاهش شنوایی ناگهانی دو گوش) مرتبط هستند.
اگر فکر می کنید که ممکن است دچار کم شنوایی ناگهانی شوید، توصیه می کنیم شنوایی خود را توسط یک متخصص شنوایی شناس معاینه کنید.
علل ثانویه کم شنوایی
کاهش شنوایی ناگهانی میتواند نشانه ای از یک بیماری زمینهای باشد، مانند بیماری منییر (اختلال در حجم مایع گوش داخلی)، بیماری خود ایمنی گوش داخلی (زمانی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای گوش داخلی حمله میکند) یا تومور عصب شنوایی (نوروم آکوستیک).
آیا ورزش باعث کم شنوایی میشود؟
علل مختلفی میتوانند در بروز این وضعیت نقش داشته باشند، از جمله عفونتها، مشکلات گردش خون، و حتی استرسهای ناگهانی! برخی افراد ممکن است نگران باشند که فعالیتهای ورزشی شدید، مانند بدنسازی، نیز بتوانند منجر به کاهش شنوایی شوند. در پاسخ به این سوال، باید گفت که به طور کلی بدنسازی معمولاً باعث کاهش شنوایی نمیشود، اما تمرینات سنگین و نادرست میتوانند فشار زیادی به گوشها و سیستم شنوایی وارد کنند. برای اطلاعات بیشتر در مورد ارتباط بین بدنسازی و کاهش شنوایی، میتوانید مقاله “آیا بدنسازی باعث کاهش شنوایی میشود؟” را مطالعه کنید تا به بررسی دقیقتر این موضوع بپردازید.
آیا میتوانید پس از کاهش شنوایی ناگهانی بهبود پیدا کرد؟
بله، شما میتوانید پس از کاهش شنوایی ناگهانی بهبود پیدا کنید. بهبودی خودبخودی از کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی در بسیاری از موارد رخ می دهد.
زمان بهبودی کم شنوایی ناگهانی معمولاً در دو هفته اول است. شانس بهبودی کامل شنوایی برای بیمارانی که کم شنوایی شدید دارند و زمانی که کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی با سرگیجه همراه است کمتر است. به طور کلی هر چه سن بیمار کمتر باشد، احتمال بهبودی کامل بیشتر است.
چه درمان هایی برای کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی وجود دارد؟
همانطور که مشخص کردن منبع دقیق کم شنوایی ناگهانی ممکن است دشوار باشد، درمان کم شنوایی ناگهانی نیز ممکن است دشوار باشد. اکیداً توصیه میشود که در اسرع وقت پس از وقوع SSHL برای درمان کم شنوایی ناگهانی به صورت اورژانسی به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا عللی که نیاز به توجه فوری دارند را تعیین یا از بین ببرید.
با این حال، سودمندی درمان کم شنوایی ناگهانی پزشکی به خودی خود قابل بحث است. افرادی که دچار کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی (SSHL) میشوند ممکن است با استروئیدها درمان شوند.
در حالی که برخی از متخصصان به امید درمان بسیاری از موارد از دست دادن شنوایی ناگهانی، به درمان تهاجمی علل زمینهای علاقه دارند، برخی دیگر بر اساس مطالعات قبلی به این نتیجه میرسند که بیماران آنها به همان اندازه احتمال دارد که شنوایی از دست رفته ناگهانی خود را به طور کامل یا جزئی به دست آورند، چه درمان دریافت کنند یا خیر.
با این حال، برخی از مطالعات اخیر حاکی از بهبود نتایج در بیمارانی است که برخی از اشکال درمان استروئیدی را دریافت میکنند.
برای برخی از بیماران، کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی دائمی میشود. گزینههای درمانی برای کاهش شنوایی ناگهانی برای این بیماران از سمعک تا کاشت شنوایی مانند کاشت حلزون متفاوت است و اکثریت قریب به اتفاق موارد، آنهایی هستند که شنوایی ناگهانی در یک گوش دارند.
برای اکثر بیمارانی که بهبودی از کم شنوایی ناگهانی اتفاق نمی افتد، استفاده از سمعک اغلب بهترین درمان است. کاشت حلزون ممکن است برای بیماران SSHL با کم شنوایی شدید تا عمیق در نظر گرفته شود.
اگر به دلیل تجمع جرم گوش در مجرای گوش دچار کم شنوایی ناگهانی شوید، پزشک میتواند به راحتی جرم گوش را خارج کند که معمولاً شنوایی را به حالت عادی باز میگرداند. سعی نکنید خودتان جرم گوش را بردارید یا اجازه ندهید یا دیگران این کار را انجام دهند. چراکه فقط شرایط را بدتر میکند و ممکن است به قسمت هایی از گوش از جمله پرده گوش آسیب برساند.
نحوه تشخیص کم شنوایی ناگهانی
پزشک معمولاً با پرسیدن تعدادی سؤال از شما شروع میکند. برای مثال کم شنوایی از چه زمانی شروع شد؟ علائم چیست؟ آیا در معرض صدا بودهاید؟ آیا یک بیماری قبلی (مثلاً دیابت) دارید؟ چه داروهایی مصرف میکنید؟ آیا بیمار استرس دارید؟
سپس گوش با استفاده از اتوسکوپ به صورت بصری مورد بررسی قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که افت شنوایی نتیجه انسداد مجرای گوش یا آسیب پرده گوش نیست. روشهای دیگر ممکن است به صلاحدید پزشک اعمال شود. آزمایشهای شنوایی مختلف ممکن است برای آزمایش حس تعادل بیمار انجام شود و همچنین فشار خون اندازهگیری شود. هیچ کدام از این معاینات دردناک نیستند.
کاهش شنوایی ناگهانی چگونه درمان میشود؟
به طور کلی پذیرفته شده است که استروئیدها (کورتیزون) که به صورت خوراکی طی 1 تا 2 هفته مصرف میشوند، تنها سودمندترین درمان برای کاهش شنوایی ناگهانی هستند، اگرچه هر مورد منجر به بهبود نمی شوند. گاهی اوقات یک دوز اضافی یا تقویت کننده از استروئیدها مستقیماً به گوش تزریق میشود.
بسته به یافتهها و علت مشکوک کاهش شنوایی، سایر درمانها به صورت انتخابی استفاده میشوند. نشان داده شده است که آنتی اکسیدانها باعث بهبودی گوش داخلی میشوند. از داروهای ضد ویروسی نیز استفاده شده است، اما دو مطالعه کنترل شده، یکی در ایالات متحده و دیگری در اروپا، هیچ فایده ای را نشان نداده است. سکته مغزی یا ایسکمی را میتوان با داروهای رقیق کننده خون درمان کرد. پارگی پرده دریچه گرد (فیستول پری لنف) با استراحت در بستر درمان میشود.
در موارد خاص، جراحی گوش ممکن است برای چسباندن غشای گوش داخلی با چربی لاله گوش توصیه شود. علل خاص بروز این عارضه درمانهای خاصی دارند. به طوری که AIED یا بیماری خود ایمنی گوش داخلی با استروئیدها یا سرکوبکنندههای ایمنی درمان میشود، بیماری منییر با دیورتیکها و رژیم غذایی کم نمک، نوروم آکوستیک با جراحی یا رادیوتراپی درمان میشود.
اکثر پزشکان توافق دارند که درمانها زمانی مؤثرتر هستند که در اولین فرصت ممکن پس از شروع از دست دادن شنوایی ناگهانی شروع شوند.
فرقی نمیکند که کم شنوایی ناگهانی در کودکان رخ داده باشد یا در بزرگسالان در هر صورت این عارضه باید به سرعت تحت مراقبت پزشک قرار گیرد. توجه داشته باشید که ممکن است روند تشخیص این عارضه در کودکان به دلیل عدم بیان مشکل و ناتوانی در توضیح شرایط دیرتر صورت گیرد که در این صورت ممکن است درمان نیز با فاصله زمانی بیشتری انجام شود. توصیه میشود که با مشاهده علائم کم شنوایی در کودک فورا او را به پزشک گوش نشان دهید تا علت این عارضه مشخص شود.
سوالات متداول درباره Sudden Sensorineural Hearing Loss
در ادامه به سوال از پرتکرارترین مواردی که برای بیماران دچار کم شنوایی ناگهانی پیش میاد میپردازیم:
- کاهش شنوایی ناگهانی چقدر شایع است؟ تخمین زده میشود که از هر 5000 بزرگسال، یک نفر هر سال دچار کاهش شنوایی حسی عصبی ناگهانی میشود. اما این تعداد میتواند بیشتر باشد زیرا بسیاری از موارد کم شنوایی ناگهانی ممکن است گزارش نشده و تشخیص داده نشده باشند.
- اگر دچار کم شنوایی ناگهانی شدید چه باید بکنید؟ اگر دچار کم شنوایی ناگهانی در یکی از گوشها یا هر دو گوش شدهاید، بسیار مهم است که در اسرع وقت از پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مشورت بگیرید.
- آیا میتوان از کم شنوایی ناگهانی پیشگیری کرد؟ سبک زندگی سالم مهم است که شامل کاهش استرس و نیکوتین، پایبندی به یک رژیم غذایی سالم و انجام ورزش کافی است، زیرا سطوح بالای چربی خون میتواند گردش خون را مختل کند.از صداهای بلند باید اجتناب کرد که در محیطهای کاری خاص میتواند سخت باشد. اگر در محل کار با صداهای مداوم کار میکنید، باید از محافظ گوش مناسب استفاده کنید. داشتن محافظ گوش سفارشی بهترین راه کمک است. اگر کم شنوایی با شروع تدریجی ناشی از سر و صدا در محل کار دارید، ممکن است واجد شرایط دریافت سمعک باشید.