کم شنوایی ترکیبی: علائم و نشانه‌های کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته

کم‌ شنوایی ترکیبی (Mixed Hearing Loss) نوعی از اختلال شنوایی است که ترکیبی از مشکلات انتقال صدا و آسیب در عصب شنوایی را شامل می‌شود. عوامل ژنتیکی، عفونت‌های گوش، قرارگیری در معرض صدای بلند، مصرف برخی داروها و یا افزایش سن، از جمله عواملی هستند که می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند. افراد مبتلا به کم‌ شنوایی ترکیبی با دشواری‌های بیشتری در درک و پردازش صدا روبه‌رو هستند و این موضوع می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابط اجتماعی آن‌ها تاثیر بگذارد.

در ادمه بیشتر در مورد این عارضه و روش های درمان آن صحبت خواهیم کرد.

کم شنوایی ترکیبی چیست؟

کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته، زمانی رخ می‌دهد که فرد همزمان دچار دو نوع مختلف از کم شنوایی شده باشد: کم شنوایی حسی-عصبی و کم شنوایی انتقالی. در کم شنوایی حسی-عصبی، آسیب به سلول‌های مویی داخلی گوش یا عصب شنوایی وارد می‌شود که معمولاً دائمی است و با افزایش سن یا قرار گرفتن در معرض صداهای بلند ایجاد می‌شود. در افراد مبتلا به کم شنوایی ترکیبی، هر دو عامل انتقالی و حسی-عصبی به طور همزمان وجود دارند، که می‌تواند شنوایی را به شکل جدی‌تری تحت تاثیر قرار دهد. درمان این نوع کم شنوایی بسته به شدت هر دو مشکل، ممکن است شامل استفاده از سمعک، جراحی یا دیگر روش‌های درمانی باشد.

علائم کم شنوایی ترکیبی

علائم کم شنوایی ترکیبی شامل مشکلات متنوعی در شنیدن و درک صداها است، زیرا این نوع کم شنوایی ترکیبی از دو نوع اختلال شنوایی انتقالی و حسی-عصبی است. افراد مبتلا ممکن است در تشخیص صداهای ضعیف یا جزئیات گفتار دچار مشکل شوند و در محیط‌های شلوغ برای درک گفتار با دشواری بیشتری روبرو شوند. یکی از نشانه‌های بارز، بلندتر کردن صدای دستگاه‌های صوتی مانند تلویزیون یا رادیو برای شنیدن بهتر است.

این افراد همچنین ممکن است وزوز گوش را تجربه کنند که به صورت صدای زنگ، خش‌خش، یا صدای زنبورک در گوش شنیده می‌شود. احساس فشار یا درد در گوش، عفونت‌های گوش مکرر، و حتی مشکلات تعادلی نیز از دیگر علائم شایع هستند. از آنجایی که کم شنوایی آمیخته  به دلیل وجود دو نوع کم شنوایی به صورت همزمان رخ می‌دهد، شدت و نوع علائم در افراد مختلف متفاوت است و نیازمند ارزیابی دقیق تخصصی است.^{www.baptisthealth.com}

علل و عوامل مؤثر بر بروز کم شنوایی آمیخته

بروز کم شنوایی آمیخته، می‌تواند تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار گیرد. عوامل ژنتیکی می‌توانند از والدین به ارث برسند و باعث افزایش ریسک بروز کم شنوایی شوند. در برخی از موارد، جهش‌های ژنتیکی خاصی منجر به نقص در عملکرد بخش‌های مختلف گوش می‌شوند که باعث ایجاد  این نوع کم شنوایی می‌گردد.

عوامل محیطی نیز نقشی مهم در این نوع کم شنوایی دارند؛ از جمله این عوامل می‌توان به قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، عفونت‌های گوش، استفاده نادرست از داروها و ضربه‌های جسمی به سر اشاره کرد. همچنین، بیماری‌های خاصی مانند منییر، اتواسکلروز و عفونت‌های مزمن گوش می‌توانند باعث بروز این کم شنوایی  شوند. تعامل بین این عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است شدت و نوع کم شنوایی را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین شناخت این عوامل برای پیشگیری و درمان موثر ضروری است.

انواع تست‌ها و روش‌های تشخیصی کم شنوایی ترکیبی

برای تشخیص کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته، تست‌های متعددی به کار گرفته می‌شوند. تست شنوایی‌سنجی (ادیومتری) یکی از مهم‌ترین روش‌های تشخیصی است که میزان و نوع کم شنوایی را ارزیابی می‌کند. در این تست، صداهایی با فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف به فرد ارائه می‌شود و پاسخ وی به این صداها سنجیده می‌شود. همچنین، تست تمپانومتری برای بررسی عملکرد گوش میانی و تشخیص مشکلات در انتقال صدا از گوش خارجی به گوش داخلی انجام می‌شود.

آزمایشات دیگر مانند رفلکس آکوستیک و تست OAE (انتشارهای صوتی گوش) نیز به ارزیابی وضعیت گوش داخلی کمک می‌کنند. در مواردی که این کم شنوایی  ناشی از عوامل ژنتیکی باشد، ممکن است تست‌های ژنتیکی برای شناسایی جهش‌های مرتبط انجام شود. با تشخیص دقیق و جامع این عارضه، امکان انتخاب درمان‌های مناسب برای بهبود کیفیت زندگی فرد فراهم می‌شود.

راه‌های پیشگیری از کم شنوایی آمیخته

پیشگیری از کم شنوایی آمیخته نیازمند مراقبت از سلامت گوش و رعایت نکات ساده‌ای است که می‌تواند از بروز مشکلات شنوایی جلوگیری کند. یکی از مهم‌ترین راه‌ها، محافظت از گوش‌ها در برابر سر و صدای زیاد است. استفاده از محافظ گوش در محیط‌های پرسر و صدا مانند کارگاه‌ها، کنسرت‌ها، و مکان‌های صنعتی می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطر کم شنوایی ایفا کند.

همچنین، پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای دارای عوارض جانبی شنوایی و مشاوره با پزشک پیش از مصرف این داروها، به ویژه داروهای آنتی‌بیوتیک و ضد التهابی، بسیار مهم است. رعایت بهداشت گوش و جلوگیری از عفونت‌ها نیز می‌تواند به پیشگیری کمک کند. علاوه بر این، افرادی که سابقه خانوادگی کم شنوایی دارند، باید به‌طور منظم تحت نظارت پزشک و انجام آزمایشات شنوایی قرار بگیرند تا در صورت بروز علائم، زودتر اقدامات لازم انجام شود.

روش‌های درمان کم شنوایی ترکیبی

 درمان کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته، به دلیل درگیر بودن هر دو بخش انتقالی و حسی-عصبی گوش، نیازمند رویکردهای چندگانه است. یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمان، استفاده از سمعک‌های پیشرفته است که می‌توانند صدای محیط را تقویت کرده و مشکلات شنوایی را کاهش دهند. این سمعک‌ها بسته به نوع و شدت کم شنوایی، تنظیم می‌شوند تا صداها به شکل واضح‌تر و یکنواخت‌تری به گوش فرد برسد.

در مواردی که کم شنوایی شدیدتر است، کاشت حلزون یکی از گزینه‌های درمانی موثر محسوب می‌شود. کاشت حلزون از طریق تحریک مستقیم عصب شنوایی، به فرد کمک می‌کند تا صداها را بهتر بشنود. در برخی موارد، درمان‌های دارویی یا جراحی نیز برای اصلاح مشکلات گوش میانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها بسته به عامل اصلی این کم شنوایی  می‌توانند به بهبود قابل توجه شنوایی منجر شوند.

نکات و توصیه‌هایی برای زندگی با کم شنوایی آمیخته

زندگی با کم شنوایی ترکیبی می‌تواند چالش‌هایی به همراه داشته باشد، اما با رعایت نکات و توصیه‌های مناسب، می‌توان این مشکلات را به حداقل رساند و کیفیت زندگی را ارتقا داد. یکی از مهم‌ترین توصیه‌ها، استفاده از وسایل کمک شنوایی مانند سمعک یا کاشت حلزون است که به فرد کمک می‌کند تا صداها را بهتر بشنود و در تعاملات اجتماعی فعال‌تر باشد.

آموزش نحوه استفاده صحیح از این وسایل و تنظیم آن‌ها با توجه به نیازهای فردی، بسیار اهمیت دارد. همچنین، در مکالمات، به کار بردن روش‌های ارتباطی مانند نگاه به چهره و لب‌خوانی می‌تواند به بهبود فهم کلام کمک کند. حضور در گروه‌های حمایتی نیز می‌تواند به افراد کم‌شنوا کمک کند تا از تجربه‌ها و راهکارهای دیگران بهره‌مند شوند و به احساس همدلی و پشتیبانی بیشتری دست یابند.