سندرم رامسی هانت (RHS) وضعیتی است که میتواند باعث ضعف یا فلج در صورت شما و جوش یا دانه هایی شود که بر سلامت گوش تأثیر می گذارد. به این عرضه هرپس زوستر اوتیکوس نیز میگویند. هر فردی که به آبله مرغان مبتلا شده باشد میتواند RHS نیز بگیرد. اما سندرم رامسی هانت نادر است. به طوری که حدود 5 نفر از هر 100000 نفر در ایالات متحده هر سال به آن مبتلا میشوند.
درمان سریع مهمترین نکته درباره این بیماری است. به طوری که هر چه زودتر به پزشک مراجعه و مسیر درمان را شروع کنید، شانس شما برای بهبودی بیشتر است. در ادامه این مقاله از کلینیک گوش تهران درباره این بیماری نادر اطلاعات بیشتری را در اختیارتان قرار میدهیم:
سندرم رامسی هانت نوع 2
سندرم رامسی هانت که نامش را از عصب شناس مشهور آمریکایی در اوایل قرن بیستم، جیمز رامسی هانت گرفته است، یک بیماری نادر است که در اثر فعال شدن مجدد ویروسی که باعث آبله مرغان می شود (ویروس واریسلا زوستر (VZV))، ایجاد میشود. بیمارانی که از Ramsay Hunt رنج می برند اغلب آبله مرغان را در کودکی به یاد می آورند.
چه چیزی باعث RHS میشود؟
ویروس واریسلا زوستر، همان ویروسی که باعث آبله مرغان و زونا میشود، سندرم رامسی هانت را نیز به همراه دارد. پس از بهبودی از آبله مرغان در کودکی، ویروس در اصطلاح خاموش یا غیرفعال میشود. اما در بدن باقی می ماند و میتواند سالها بعد دوباره فعال شود. علت این اتفاق هنوز مشخص نشده است.
اگر ویروس تشدید شود، میتواند به اعصابی که بر حرکت و احساس در صورت تأثیر می گذارد حمله کند. همچنین میتواند باعث ایجاد زونا در بزرگسالان شود.
عوامل خطر سندرم رامسی هانت
افراد بالای 50 سال بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند، زیرا به احتمال زیاد قبل از تهیه واکسن دوران کودکی به آبله مرغان مبتلا شدهاند، به علاوه سیستم ایمنی بدن با افزایش سن ضعیف میشود. توصیه میشود که هر فرد 50 سال و بالاتر واکسن زونا را دریافت کند و اگر بچه دارد، واکسن آبله مرغان را دریافت کند. بنابراین بهترین راه برای پیشگیری از سندرم رامسی هانت، واکسینه شدن در برابر ویروسی است که باعث آبله مرغان و زونا میشود.
علائم RHS چیست؟
RHS معمولاً باعث ایجاد بثورات دردناک، تاولهای پر از مایع در داخل یا اطراف یک گوش میشود. در برخی موارد، تاولها میتوانند در دهان و گلو نیز ظاهر شوند. زونا معمولی نیز باعث ایجاد بثورات تاولی میشود، اما برجستگیها معمولاً به جای روی صورت، روی بخش کوچکی از تنه شما ایجاد میشوند.
RHS همچنین باعث ضعف در عضلات صورت نیز میشود. ممکن است لبخند زدن یا بستن کامل یک چشم برای فرد بیمار سخت باشد. همچنین ممکن است اصلا نتواند ماهیچههای یک طرف صورت خود را حرکت دهد. گفتار برخی افراد نیز مبهم میشود. این علائم معمولا یک طرف صورت را تحت تاثیر قرار می دهد. گفتنی است که بثورات و فلج صورت ممکن است همزمان ظاهر نشوند.
برخی علائم دیگر عبارتند از:
- گوش درد که میتواند قبل از مشاهده بثورات شروع شود
- از دست دادن شنوایی
- صدای زنگ در گوش
- سرگیجه
- تهوع و استفراغ
آیا سندرم رامسی هانت مسری است؟
شما نمی توانید RHS را از کسی که آن را دارد دریافت کنید، اما ویروس موجود در تاولهای RHS همان ویروسی است که باعث آبله مرغان میشود و اگر فردی با تاول باز تماس پیدا کند مسری است. این تماس باعث RHS نمی شود، اما اگر از آبله مرغان مصون نیستید یا واکسینه نشدهاید، میتواند باعث ابتلا به آبله مرغان شود.
چگونه RHS تشخیص داده میشود؟
اگر فکر می کنید ممکن است RHS داشته باشید، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز بتوانید درمان را سریع شروع کنید.
پزشک شما معمولاً میتواند با سؤال در مورد علائم و انجام معاینه آن را تشخیص دهد. اما ممکن است بخواهند مقداری مایع از یک تاول را برای تایید آن آزمایش کنند.
اغلب اوقات، متخصص گوش و حلق و بینی میتواند رامسی هانت را با انجام یک معاینه فیزیکی دقیق تشخیص دهد. در صورت شک، پزشک ممکن است MRI را برای اسکن مغز و مشاهده اعصاب واقعی توصیه کند. این آزمایش به رد سایر مشکلات، مانند توموری که میتواند روی عصب صورت فشار وارد کند یا تغییراتی در MRI که میتواند نشاندهنده سکته باشد، کمک میکند.
پس از تشخیص، پزشک احتمالاً یک داروی ضد ویروسی مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر یا یک داروی ضد التهابی مانند پردنیزولون تجویز میکند. در حالی که این بیماری کشنده نیست، در صورت عدم درمان، برخی از بیماران ممکن است دچار فلج دائمی صورت یا کاهش شنوایی شوند. گفته میشود، اگر دارو در دو روز اول علائم تجویز شود، شانس بهبودی سریع و موفقیت آمیز افزایش مییابد.
درمان RHS چیست؟
داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر و فامسیکلوویر ممکن است به بهبود سریعتر کمک کنند. توجه داشته باشید که شروع درمان در اسرع وقت بسیار مهم است.
همچنین ممکن است پزشک یک داروی ضد درد یا کورتیکواستروئید تجویز کند تا کمک کند برخی از التهاب کاهش یابند.
نکاتی برای مراقبت در صورت ابتلا به سندرم رامسی هانت
برای بهبودی علائم پوستی:
- نواحی ایجاد بثورات را تمیز نگه دارید.
- برای تسکین درد روی آن کمپرس خنک و مرطوب قرار دهید.
- از مسکنهای بدون نسخه یا داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
چه چیزی باید در مورد بهبودی و عوارض سندرم رامسی هانت بدانید؟
- عفونتها معمولاً ظرف چند هفته از بین می روند.
- فلج صورت و کاهش شنوایی مرتبط با RHS معمولا موقتی است. اما ممکن است این مشکلات دائمی شوند.
- در مورد علائمی که در طول یا بعد از درمان مشاهده می کنید با پزشک خود صحبت کنید.
- برخی از افراد پس از از بین رفتن بثورات، درد عصبی ناشی از RHS دارند. پزشک داروهایی تجویز میکند که میتواند آن را تسکین دهد. نادر است، اما برخی از افراد برای کاهش فشار روی عصب صورت خود نیاز به جراحی دارند.
- اگر احساس تهوع و سرگیجه دارید، داروها نیز میتوانند این علائم را تسکین دهند.
- اگر در بستن چشم به دلیل فلج صورت مشکل دارید، پزشک ممکن است اشک مصنوعی و پمادهای روان کننده تجویز کند. اینها به محافظت از لایه بیرونی شفاف چشم شما به نام قرنیه کمک میکنند. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که در زمانهایی که صورت بهبود مییابد، از چسب چشم استفاده کنید.
- داروهای ضد ویروسی برای درمان زونا در گوش استفاده میشود. این داروها از تکثیر ویروس جلوگیری میکنند و درد را تسکین می دهند و علائم پوستی را در عرض دو ساعت بهبود می بخشند. در مورد هرپس زوستر اوتیکوس، از قطرههای بی حس کننده گوش نیز برای تسکین درد و حتی قطرههای گوش آنتی بیوتیک استفاده میشود، زیرا خطر عفونت باکتریایی اضافی وجود دارد. درمان ضد ویروسی باید حداکثر 72 ساعت پس از شروع علائم پوستی شروع شود، بنابراین در صورت داشتن هر گونه شک اولیه باید با پزشک در این مورد تماس بگیرید.
درمان های خانگی سندرم رامسی هانت
- حوله یا کمپرس سرد ناراحتی را کاهش می دهد
- پودر و کرمهای حاوی بیحس کننده موضعی هم در زونا حاد و هم در نورالژی پس از زوستر اثر تسکین دهنده دارند.
- استراحت و خواب زیاد میتواند بر بیماری غلبه کند
- بیماران مبتلا به زونا مسری هستند بنابراین رعایت بهداشت ضروری است. همچنین باید از تماس نزدیک با دیگران، به ویژه نوزادان، زنان باردار، کودکان خردسال و افراد بیمار خودداری شود
- بهتر است لباسهای گشاد بپوشید، زیرا نواحی آسیب دیده پوست به لمس بسیار حساس هستند
چه مدت طول می کشد تا سندرم رامسی هانت از بین برود؟
بثورات و درد معمولاً در عرض سه تا پنج هفته فروکش میکند، اما از هر پنج بیمار، یک بیمار دچار بیماری دردناکی به نام نورالژی پس از هرپس، شایعترین عارضه زونا میشود، که کنترل آن اغلب دشوار است.
آیا فلج صورت ناشی از سندرم رامسی هانت درمان میشود؟
عدم درمان هرپس زوستر اوتیکوس میتواند منجر به عوارض جدی شود که میتواند کاهش شنوایی یا حتی ناشنوایی را در پی داشته باشد. فلج فاشیال محیطی (فلج عصب) نیز میتواند به عنوان عارضه هرپس زوستر اوتیکوس رخ دهد. این به این معنی است که عضلات مسئول حالات صورت ضعیف یا کاملا فلج از یک طرف هستند. با این حال، در حدود 80٪ موارد، بهبودی رخ می دهد.
عوارض بیشتر میتواند ناشی از درگیری اعصاب مختلف باشد. اگر عصب دهلیزی (گوش داخلی) تحت تأثیر قرار گیرد، از دست دادن شنوایی یا ناشنوایی ممکن است رخ دهد، اما همچنین ممکن است صدای زنگ در گوش، سرگیجه و حالت تهوع نیز ایجاد شود. اگر سایر اعصاب جمجمهای تحت تأثیر قرار گیرند، میتواند عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- سکسکه یا مشکل در بلع
- اختلالات خلقی
- آسیب به ملتحمه، قرنیه یا عصب بینایی
- مننژیت
بهبودی از سندرم رامسی هانت چقدر طول می کشد؟
مدت زمانی که طول می کشد تا حرکات صورت پس از ابتلا به سندرم رامسی هانت بهبود یابد، به فرد بستگی دارد. برای بیماران به طور کلی سالم با حداقل آسیب عصبی، علائم بهبود ممکن است طی چند هفته تا چند ماه مشاهده شود. با این حال، بهبودی کامل ممکن است تا یک سال طول بکشد. اگر عفونت بیشتر به عصب صورت آسیب برساند، احتمال بهبودی کامل کمتر است.
داروهای ضد ویروسی میتوانند کمک کنند. اگر مصرف آنها را زود شروع کنید، شانس بیشتری برای بهبودی کامل دارید. اگر تشخیص زودهنگام اتفاق بیفتد و بیماری به سرعت با درمان ضد ویروسی درمان شود، پیش آگهی طولانی مدت بهتر است. با درمان دیرهنگام، بیش از 70 درصد افراد مبتلا به سندرم رامسی هانت، بهبودی کامل یا تقریباً کامل صورت وجود نخواهد داشت. حتی با توجه سریع پزشکی، برخی از بیماران ممکن است همچنان از فلج صورت مادام العمر یا کاهش شنوایی رنج ببرند.
همانطور که در این مقاله اشاره شد نکته مهم در مواجهه با سندرم رامسی هانت درمان به موقع است. بنابراین اگر با علائم این بیماری مواجه شدید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا مسیر درمان به سرعت شروع شود.
سوالات متداول درباره سندرم رامسی هانت
- آیا سندرم رامسی هانت درمان میشود؟ بله، اگر آسیب عصبی قابل توجهی وجود نداشته باشد، معمولاً طی چند هفته تا چند ماه بهبودی کامل حاصل میشود.
- آیا استرس میتواند باعث سندرم رامسی هانت شود؟ بله، از آنجایی که استرس با شیوع بیماری زونا مرتبط است، منطقی است که میتواند RHS را نیز تحریک کند.
- چند نوع سندرم رامسی هانت وجود دارد؟ نام «سندرم رامسی هانت» به حداقل سه اختلال عصبی مشخص داده شده است. تنها ارتباطی که آنها دارند این است که اولین بار توسط عصب شناس مشهور جیمز رامسی هانت ثبت شده است.
- آیا سندرم رامسی هانت با فلج بل یکی است؟ بله، هر دو منجر به فلج صورت میشوند که بسیار سریع اتفاق می افتد. با این حال، سندرم رامسی هانت یک فلج مرتبط با زونا است، بنابراین با بثورات دردناک تاول هایی نیز همراه است که صورت و گوش را تحت تاثیر قرار می دهد. بهبودی از RHS نیز طولانی تر و کمتر از فلج بل است.
- آیا سندرم رامسی هانت دائمی است؟ بله، علائم سندرم رامسی هانت میتواند دائمی باشد، اما برای اکثر افراد اگر به دنبال مراقبت فوری پزشکی باشند، این عوارض موقتی است.
- درمان زونا در گوش چقدر طول می کشد؟ تاولهای روی گوش و صورت ممکن است تقریباً 10 روز تا دو هفته طول بکشد تا زخم شوند، اما علائم ویروس بسته به فرد مبتلا و موفقیت درمان میتواند سه تا پنج هفته طول بکشد.
- آیا زونا در گوش مسری است؟ سندرم رامسی هانت مسری نیست، اما باید مراقب باشید تا از تماس فیزیکی با افرادی که آبله مرغان نگرفتهاند یا برای آبله مرغان واکسینه نشدهاند، تا زمانی که تاولهای بثورات پوستی پوسته پوسته یا بهبود نیافتهاند، خودداری کنید. افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان تازه متولد شده و مادران باردار نیز میتوانند به طور جدی تحت تاثیر ویروس زونا قرار گیرند.
- اولین علائم زونا چیست؟ بثورات تاولهای پر از مایع معمولاً اولین علائم زونا است.
- آیا زونا به خودی خود بهبود می یابد؟ در حالی که تاولها و بثورات ممکن است در صورت عدم درمان بهبود یابند، علائم مرتبط با سندرم رامسی هانت (به ویژه فلج صورت و کاهش شنوایی) احتمالا باقی می مانند یا بدتر میشوند. برای بهبود موفقیت آمیز درمان ضد ویروسی در اسرع وقت به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
- آیا استرس میتواند باعث زونا شود؟ استرس میتواند محرکی برای ویروس زونا باشد، زیرا مطالعات نشان دادهاند که استرس میتواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی شود.