تاثیر نویز بر کم شنوایی با مشکلات بسیار جدی در گوش و مجرای شنوایی افراد همراه است. بنابراین پیش از دچار شدن به چنین مشکلاتی بهتر است، آن‌ها را شناسایی کرده و راهکار‌های مناسب برای پیشگیری از بروز آنان را در پیش گرفت. به دلیل اهمیت تأثیر صدا و ناهنجاری‌های صوتی بر کم شنوایی در این مقاله به ذکر مطالب مهمی در این باره خوانیم پرداخت.
نویز چیست؟
پیش از پرداختن به تاثیر نویز بر کم شنوایی بهتر است شرح کاملی از نویز داشته باشیم. نویز به سر و صداهای غیر منتظره و آزار دهنده‌ای گفته می‌شود که بسیاری آن را آلودگی صوتی می نامند.
نویز یا آلودگی صوتی باعث ایجاد عوارضی در سیستم شنوایی افراد می‌شود. علاوه بر آن تا حد زیادی روح و روان افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین باعث بروز اختلالات و مشکلات خواب در افراد می‌شود. در نتیجه استرس و اضطراب و رفتار‌های پرخاشگرانه را در افراد تشدید می‌کند.
کم شنوایی ناشی از نویز
تاثیر نویز بر کم شنوایی موضوعی اثبات شده و غیر قابل انکار است. کم شنوایی که در اثر نویز ایجاد می‌شود نوعی اختلال حسی عصبی می‌باشد که در اثر بروز سر و صدای ایجاد شده در محیط، بروز می‌کند. صداهای ناهنجاری که تحت عنوان نویز ایجاد خواهند شد بیشترین تأثیر منفی را بر شنوایی افراد می‌گذارند.
تاثیر نویز بر کم شنوایی بیشتر در گوش داخلی و به صورت افت شنوایی در یک فرکانس خاص خود را نشان می‌دهد. به طور کلی افرادی که در معرض آلودگی‌های صوتی قرار می‌گیرند باید از محافظ شنوایی استفاده کنند. در غیر این صورت نویز باعث ایجاد ناهنجاری و آسیب در سیستم شنوایی آنان می‌شود.
آستانه شنوایی نرمال
آستانه شنوایی نرمال به میزان صدایی اشاره دارد که فرد می‌تواند با آن بدون هیچ گونه مشکل شنوایی، صدا را شنیده و تشخیص دهد. برای بیان بهتر این مفهوم، به صورت عمومی می‌توان گفت که آستانه شنوایی نرمال، برابر با شنیدن صدایی با شدت ۲۰ دسی‌بل به میلی‌وات در فرکانس ۱۰۰۰ هرتز است.
این به معنای آن است که اگر شدت صدایی که فرد در آستانه شنوایی نرمال قرار دارد، کمتر از ۲۰ دسی‌بل به میلی‌وات باشد، فرد قادر خواهد بود آن را بشنود و تشخیص دهد. در عین حال، اگر شدت صدایی بیشتر از این مقدار باشد، فرد ممکن است مشکلاتی در شنیدن و تشخیص صداها داشته باشد. در هر صورت، میزان آستانه شنوایی نرمال با توجه به فرکانس صدا نیز متفاوت است و در فرکانس‌های مختلف، ممکن است مقادیر متفاوتی برای آستانه شنوایی نرمال مشخص شود.
درجه های کم شنوایی
درجه های کم شنوایی به تفکیک شدت و نوع آسیب شنوایی متفاوت هستند. در ادامه به توضیح کوتاهی درباره انواع کم شنوایی مختلف می‌پردازیم:
- کم شنوایی سندرمی (سندرم پیشرفته شنوایی): این نوع کم شنوایی در بیشتر موارد به دلیل عوامل ژنتیکی، اختلالات بیماری‌ای و یا تاثیرات دارویی و صنعتی ایجاد می‌شود و با علائمی مانند کاهش تدریجی شنوایی، ناتوانی در شنیدن صداهای خفیف و سوت زنان همراه است.
- کم شنوایی هم‌زمان: در این نوع کم شنوایی، هر دو گوش دچار کاهش شنوایی شده‌اند.
- کم شنوایی انفرادی: در این نوع کم شنوایی، فقط یکی از دو گوش دچار کاهش شنوایی است.
- کم شنوایی رادیکال: در این نوع کم شنوایی، شنوایی به صورت کامل از دست می‌رود.
- کم شنوایی انتقالی: این نوع کم شنوایی به دلیل مشکلات در مراحل انتقال صوت از گوش به مغز ایجاد می‌شود.
- کم شنوایی حسی: در این نوع کم شنوایی، سلول‌های شنوایی در گوش دچار آسیب شده‌اند و توانایی دریافت صداها کاهش می‌یابد.
هر یک از این نوع کم شنوایی‌ها ممکن است نیاز به تشخیص و درمان دارند، بنابراین در صورتی که شما به هر دلیلی مشکلی در شنیدن صداها دارید، باید با یک پزشک متخصص گوش، مشاوره و بررسی کنید.
کاهش شنوایی ناشی از نویز
تاثیر نویز بر کم شنوایی با قرار گرفتن در معرض اصوات بلند مشخص می‌شود. نویز ساختار‌های موجود در گوش داخلی را تحت تأثیر قرار داده و به آن‌ها آسیب می‌زند.
گوش داخلی دارای ساختاری مارپیچی است که آن را با نام حلزون گوش نیز می‌شناسند. حلزون گوش محیط بسته و پر از مایع است که در بخشی به نام غشای پایه قرار دارد. در غشای پایه سلول‌هایی بسیار نازک و ظریف قرار دارند. بر روی اپن سلول‌ها که به سلول‌های مویی معروفند ساختار‌هایی به نام استرئوسیلیا وجود دارند.
در واقع تاثیر نویز بر کم شنوایی افراد، دقیقاً به آسیب استرئوسیلیا و سلول‌های مویی ناشی از صداهای بلند برمی‌گردد. به دلیل غیر قابل ترمیم بودن این ساختار‌ها و سلول‌های مویی نویز باعث کاهش شنوایی در افراد می‌شود. کم شنوایی که در اثر نویز به وجود می‌آید می‌تواند دائمی و یا موقتی باشد.
چه عواملی باعث کاهش شنوایی ناشی از نویز هستند؟
در ادامه تاثیر تاثیر نویز بر کم شنوایی، می‌توان به عوامل ایجاد کم شنوایی ناشی از نویز اشاره کرد. برخی از این عوامل عبارتند از:
- صداهای نویزی طولانی و مداوم
همان طور که از نام این نوع صداها مشخص است. شامل صداهایی می‌شوند که افراد برای مدت طولانی در مواجهه با آن‌ها قرار دارند. افرادی که در محیط‌های شغلی پر سرو صدا مانند کارخانه‌ها کار می‌کنند. همچنین افرادی که برای مدت طولانی از هدفن و هندزفری استفاده می‌کنند. در دراز مدت با کاهش شنوایی در گوش‌های خود روبرو خواهند شد.
- نویز‌های انفجاری
اصواتی که به شدت بالا هستند و تنها برای یک لحظه شنیده می‌شوند را نویز‌های انفجاری می‌گویند. این صداها در فرکانس ۴۰۰۰ هرتز باعث کاهش شنوایی در افراد می‌شوند. چنین صداهایی را ناچ تروماتیک می‌گویند.
علائم کاهش شنوایی یا کم شنوایی ناشی از نویز
افرادی که مدام در معرض صداهای بلند قرار می‌گیرند شاهد تاثیر نویز بر کم شنوایی و افت شنوایی خود خواهند بود. این افراد به مرور زمان دچار اختلالات و مشکلاتی در برقراری ارتباط با دیگران می‌شوند. علائم دیگر این عارضه عدم درک اصوات گفتاری به ویژه در محیط‌های شلوغ است. عدم درک گفتار در محیط‌های آرام بعد از گذشت مدت زمان طولانی، از دیگر علائم کم شنوایی ناشی از نویز است.
تاثیر نویز بر کم شنوایی با علائم دیگری از جمله عدم تشخیص اصوات با فرکانس بالا است. افراد کم شنوا در مکان‌های شلوغ و پر سر و صدا با صدای بلند صحبت می‌کنند. همچنین به دلیل عدم درک صداهای گفتاری از افراد نیز می‌خواهند که با صدای بلند با آنان صحبت کنند.
وزوز کردن گوش، شنیدن صدای سوت و یا خش خش و یا شنیدن صدای هوا از دیگر علائم کاهش شنوایی ناشی از صداهای ناهنجار هستند. علاوه بر موارد ذکر شده استرس، اضطراب، افسردگی، تپش قلب بالا و افزایش فشار خون از جمله علائم دیگر این عارضه به شمار می‌آیند.
درمان کاهش شنوایی ناشی از نویز
تا به این لحظه هیچ نوع درمان قطعی برای درمان اختلالات ناشی از تاثیر نویز بر کم شنوایی افراد معرفی نشده است. زیرا نویز به طرز کنترل نشده‌ای بر عملکرد حلزون گوش داخلی تأثیر منفی می‌گذارد. در نتیجه باعث ایجاد کم شنوایی حسی عصبی در افراد می‌شود. از آن جا که کم شنوایی، آسیب حسی عصبی غیر قابل برگشت است هیچ نوع درمانی برای آن وجود ندارد.
تشخیص کم شنوایی ناشی از نویز
تشخیص تاثیر نویز بر کم شنوایی و بررسی علائم آن کار چندان سختی نیست. زیرا افرادی که مدام در معرض صداهای ناهنجار قرار دارند و سوت و وزوز را در گوش خود احساس می‌کنند. احتمالاً با کم شنوایی نیز روبرو خواهند بود. با این حال بهتر است به پزشک متخصص جهت انجام آزمایشات و تست‌های شنوایی مراجعه کنند.
اولین تست برای تشخیص تاثیر نویز بر کم شنوایی تست ادیومتری است. این تست برای تشخیص کم شنوایی افراد در فرکانس‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. احساس درد در گوش، زمانی که فرد در معرض صداهای بلند قرار بگیرد. علامت دیگری برای تشخیص کم شنوایی ناشی از صداهای بلند است. برای آشنا شدن با سایر راه‌های تشخیص مشکل کم شنوایی می‌توان به سایت رسمی کلینیک گوش تهران مراجعه کرد.
پیشگیری از کم شنوایی ناشی از نویز
هر چند درمانی مناسب و قطعی برای درمان تاثیر نویز بر کم شنوایی وجود ندارد. در عوض راه‌های پیشگیرانه متعددی برای این مشکل وجود دارند.
از جمله این راه‌ها استفاده از محافظ گوش در محیط‌های پر سر و صدا و شلوغ است. برای این منظور می‌توان از هدفون‌های استاندارد و قالب‌های ضد صوت استفاده کرد. هدفن‌ها زمانی که بر روی گوش قرار بگیرند تا حد زیادی از انتقال نویز به گوش جلوگیری می‌کنند. در خصوص قالب‌های ضد صوت نیز باید گفت که این نوع محافظ‌ها به صورت سفارشی برای افراد تولید می‌شوند.
نحوه استفاده از ان‌ها به این صورت است که در درون کانال گوش افراد قرار می‌گیرند. از دیگر راه‌های پیشگیرانه تاثیر نیوز بر کم شنوایی عدم قرارگیری در محیط‌های شلوغ و پر هیاهو است. پرهیز از بلند کردن صدای موزیک و تنظیم صدا در زمان استفاده از هدفن از دیگر راه‌های پیشگیرانه به شمار می‌آیند.
نشانه‌های کم شنوایی ناشی از نویز
تاثیر نویز بر کم شنوایی به تدریج اتفاق می‌افتد. همچنین عارضه در مراحل اولیه معمولاً بدون درد است. به همین دلیل مدت زمان زیادی لازم است تا نشانه‌های کم شنوایی ناشی از نویز در افراد نمایان شوند.
به همین دلیل ممکن است نشانه‌های این معضل تا زمانی که به مرحله هشدار نرسیده باشند مورد توجه قرار نگیرند. در مراحل اولیه افراد صداهای پیرامون خود را ناقص و تحریف شده می‌شنوند. همچنین ممکن است صداها را درهم و مخلوط با صداهای دیگر بشنود.
در نتیجه با عمیق‌تر شدن تاثیر نویز بر کم شنوایی سن افراد بالا می‌رود و آسیب‌های وارده شدید خواهند بود. در نتیجه افراد مجبور به استفاده از سمعک خواهند شد. البته گاهی افراد به دلیل شنیدن صدای انفجار و یا شلیک گلوله دچار پارگی پرده گوش می‌شوند.
همچنین ممکن است استخوانچه‌های گوش میانی آن‌ها آسیب ببیند. ناشنوایی که در چنین حالت‌هایی در افراد بروز می‌کنند کاملاً محرز بوده که به کم شنوایی نویز فوری و دائمی معروف است.
از دیگر نشانه‌های تاثیر نویز بر کم شنوایی، کم شنوایی موقتی از ۱۶ ساعت تا ۴۸ ساعت است. این نشانه زمانی بروز می‌کند که فرد در معرض ضربه به گوش و یا صداهای بلند طولانی مدت قرار گرفته باشد. در این حالت هر چند کم شنوایی به ظاهر رفع شده است اما آسیب وارده به گوش ماندگار خواهد بود. بنابراین صدمه‌ای که به گوش وارد شده در دراز مدت باعث بروز کم شنوایی در افراد می‌شود.
آیا کم شنوایی ناشی از سر و صدا در هر دو گوش اتفاق می افتد؟
کم شنوایی ناشی از سر و صدا ممکن است در هر دو گوش رخ دهد، اما ممکن است در یک گوش بیشتر از دیگری رخ دهد. بسته به شدت و نوع صداهایی که فرد مواجه می‌شود، کم شنوایی ممکن است در یک یا هر دو گوش رخ دهد. علاوه بر این، برخی عوامل مانند اختلالات گوش و حتی بیماری‌ها می‌توانند باعث کم شنوایی در یک یا هر دو گوش شوند.
به هر حال، در هر صورت، برای تشخیص دقیق علت کم شنوایی، بهتر است به یک پزشک گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
جمع‌بندی
تاثیر نویز بر کم شنوایی گاهی آنی بوده و در همان لحظات اولیه قرارگیری افراد در معرض نویز محرز می‌شود. با این حال ممکن است در شرایطی دیگر تأثیر اصوات ناهنجار در دراز مدت نمایان شوند. در هر صورت آنچه که مهم است تأثیر نویز و صداهای بلند بر سلامت سیستم شنوایی است. به همین دلیل بهترین راه جلوگیری از چنین آسیب‌هایی، در پیش گرفتن راه حل‌های پیشگیرانه است.
اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر در این باره هستید می‌توانید با مشاوران کلینیک گوش تهران ارتباط گفته و از پزشکان متخصص و زبده آن‌ها راهنمایی های لازم را دریافت کنید. چرا که وجود چنین پزشک حاذق و متخصص در این مرکز در تهران همچون:
- دکتر سامان دبیری
- دکتر نیما رضازاده
- دکتر نسرین یزدانی
- دکتر محسن احدی بهترین خدمات پزشکی و درمان را به شما ارائه می‌کنند.
اطلاعات تماس کلینیک گوش تهران: 02188870911،02188202934
منابع:
- https://www.earscience.org
- https://www.avuk.org/
- http://munkakoralap.hu
