مشکلات شایع گوش در بارداری: کم شنوایی و گرفتگی گوش در بارداری

کم شنوایی و گرفتگی گوش در بارداری معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش مایعات بدن و احتقان سینوس‌ها رخ می‌دهند و اغلب موقتی هستند. به طور کلی دوران بارداری با تغییرات گسترده هورمونی و فیزیولوژیکی همراه است که می‌تواند بر بخش‌های مختلف بدن، از جمله گوش، حلق و بینی، تاثیر بگذارد. بسیاری از زنان باردار در این دوره با مشکلاتی مانند احتقان بینی، خونریزی بینی، عفونت‌های سینوسی، گرفتگی گوش و سرگیجه مواجه می‌شوند. این تغییرات معمولاً ناشی از افزایش حجم خون، تورم غشاهای مخاطی و تغییرات در تعادل مایعات بدن هستند.

هرچند در اکثر مواقع این مشکلات اغلب موقتی و بی‌خطر بوده ، اما برخی از آن‌ها می‌توانند کیفیت زندگی مادر را تحت تاثیر قرار دهند؛ آگاهی از این مشکلات و اتخاذ راهکارهای مناسب برای کاهش علائم می‌تواند به مادران کمک کند تا این دوران را با راحتی بیشتری سپری کنند.

مشکلات شایع گوش، حلق و بینی در دوران بارداری

بارداری می‌تواند تغییرات فیزیولوژیکی متعددی در بدن ایجاد کند که بر گوش، حلق و بینی نیز تاثیر می‌گذارد. یکی از مشکلات شایع، احتقان بینی است که به دلیل افزایش جریان خون و تورم غشاهای مخاطی رخ می‌دهد و می‌تواند تنفس را دشوار کند. خونریزی بینی نیز به دلیل شکننده شدن عروق خونی رایج است. برخی زنان باردار دچار عفونت سینوسی می‌شوند که به دلیل ضعف نسبی سیستم ایمنی، می‌تواند طولانی‌تر از حد معمول باشد. گوش‌درد و احساس گرفتگی گوش نیز در این دوران مشاهده می‌شود که ناشی از تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات بدن است. تغییرات در تعادل مایعات بدن ممکن است باعث احساس سرگیجه و مشکلات تعادلی شود.

علت وزوز و گرفتگی گوش در بارداری

جالب است بدانید که افزایش فشار خون و تغییرات در جریان خون می‌تواند باعث وزوز گوش شود! در بارداری معمولاً تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون در بدن موضوعی کاملا طبیعی است، به‌خصوص در زنانی که سابقه مشکلات فشار خون دارند. برخی از زنان باردار نیز به دلیل احتقان بینی و سینوس‌ها دچار اختلال در عملکرد شیپور استاش (لوله ارتباطی بین گوش و حلق) می‌شوند که منجر به احساس فشار و گرفتگی گوش می‌شود. کمبود آهن و کاهش سطح اکسیژن در خون نیز می‌تواند از دلایل وزوز گوش باشد. ^{www.genevahearing.com}

درمان گرفتگی گوش و کم شنوایی در بارداری

گرفتگی گوش و کم‌شنوایی در دوران بارداری معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی، افزایش حجم مایعات بدن، و احتقان سینوس‌ها است. این وضعیت می‌تواند برای برخی از زنان باردار ناراحت‌کننده باشد، اما معمولاً موقتی است و پس از زایمان برطرف می‌شود. در ادامه، به روش‌های مؤثر برای کاهش این مشکل می‌پردازیم. ^{pmc.ncbi.nlm.nih.gov}

درمان دارویی گرفتگی گوش در بارداری

در برخی موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای ایمن را برای کاهش گرفتگی گوش و بهبود شنوایی تجویز کند؛ داروهای ضداحتقان بینی مانند سودوافدرین ممکن است برای کاهش التهاب و باز شدن لوله‌های استاش توصیه شوند، اما استفاده از آن در سه‌ماهه اول بارداری باید با احتیاط انجام شود. در صورت عفونت گوش، آنتی‌بیوتیک‌های ایمن مانند آموکسی‌سیلین یا سفالوسپورین‌ها تجویز می‌شوند.

برای کاهش التهاب بینی و سینوس‌ها، اسپری‌های استروئیدی بینی مانند فلوتیکازون ممکن است مفید باشند. اگر گرفتگی گوش ناشی از آلرژی باشد، پزشک ممکن است آنتی‌هیستامین‌های ایمن مانند لوراتادین را تجویز کند. استفاده از هرگونه دارو در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک باشد تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.

استفاده از بخور و مرطوب‌کننده هوا

یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان کم شنوایی در بارداری استفاده از بخور گرم و حفظ رطوبت هوا است. خشکی هوا می‌تواند باعث التهاب مجاری تنفسی و لوله‌های استاش شده و احساس گرفتگی گوش را تشدید کند. بخور گرم به باز شدن سینوس‌ها، کاهش احتقان و بهبود جریان هوا در مجاری بینی کمک می‌کند. استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا در منزل، به‌ویژه در فصول سرد یا محیط‌های خشک، می‌تواند از تشدید گرفتگی جلوگیری کند.

همچنین، استنشاق بخار آب گرم یا استفاده از روغن‌های طبیعی مانند اکالیپتوس و نعنا در بخور می‌تواند تأثیر آرام‌بخش داشته باشد. حفظ آب‌رسانی کافی به بدن با نوشیدن مقدار مناسب مایعات نیز نقش مهمی در کاهش التهاب و جلوگیری از گرفتگی گوش دارد.

انجام حرکات بلع و جویدن آدامس

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای باز کردن لوله‌های استاش و کاهش گرفتگی گوش در بارداری انجام حرکات بلع است. جویدن آدامس، مکیدن آبنبات یا بلعیدن مایعات به تعادل فشار در گوش میانی کمک کرده و باعث کاهش احساس گرفتگی می‌شود. خمیازه کشیدن نیز می‌تواند همین تأثیر را داشته باشد.

این روش‌ها باعث تحریک عضلات اطراف شیپور استاش شده و از بسته شدن آن جلوگیری می‌کنند. در برخی مواقع، روش مانور والسالوا می‌تواند مؤثر باشد. این روش شامل بستن دهان، گرفتن بینی و بازدم آرام از طریق بینی است که باعث باز شدن لوله‌های استاش و کاهش فشار گوش می‌شود. بااین‌حال، این روش باید با احتیاط انجام شود تا از آسیب به پرده گوش جلوگیری شود.

ماساژ گردن و تمرینات کششی

یکی از دلایل گرفتگی گوش در بارداری تنش عضلات گردن و فک است که می‌تواند بر عملکرد لوله‌های استاش تأثیر بگذارد. ماساژ ملایم گردن، پشت گوش و اطراف فک می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش فشار در این ناحیه کمک کند. همچنین، انجام تمرینات کششی گردن و شانه‌ها باعث کاهش تنش عضلانی و بهبود عملکرد سیستم شنوایی می‌شود.

تمریناتی مانند چرخاندن آرام سر به طرفین، کشیدن شانه‌ها به عقب و انجام حرکات کششی گردن به سمت بالا و پایین می‌توانند به کاهش گرفتگی گوش کمک کنند. ماساژ آرام ناحیه پشت گوش نیز می‌تواند به باز شدن مسیرهای ارتباطی گوش و حلق کمک کند.

استفاده از کمپرس گرم

کمپرس گرم یکی از روش‌های موثر برای بهبود گردش خون و کاهش التهاب در ناحیه گوش و سینوس‌ها است. قرار دادن یک حوله گرم یا بطری آب گرم روی گوش یا پشت گردن می‌تواند باعث باز شدن لوله‌های استاش و کاهش احساس گرفتگی گوش در بارداری شود. گرما به شل شدن عضلات اطراف گوش و بهبود جریان مایعات در گوش میانی کمک می‌کند.

روش دیگر این است که بخار گرم را به‌طور مستقیم استنشاق کنید تا مجاری تنفسی باز شوند. برخی از زنان باردار هنگام سرماخوردگی یا آلرژی دچار گرفتگی گوش می‌شوند، بنابراین استفاده از کمپرس گرم در کنار بخور می‌تواند اثر بیشتری در کاهش این مشکل داشته باشد.

 تنظیم رژیم غذایی و کنترل مصرف نمک

رژیم غذایی مناسب می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش گرفتگی گوش در بارداری گوش و کم‌شنوایی در دوران بارداری داشته باشد. افزایش مصرف آب و مایعات طبیعی به جلوگیری از تجمع مایعات در بدن و کاهش فشار در گوش کمک می‌کند. از طرف دیگر، مصرف بیش‌ازحد نمک می‌تواند باعث افزایش احتباس آب در بدن و تشدید تورم در لوله‌های استاش شود که منجر به گرفتگی گوش می‌شود.

مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم مانند موز، پرتقال و سیب‌زمینی شیرین می‌تواند به تنظیم تعادل مایعات بدن کمک کند. همچنین، کاهش مصرف کافئین و مواد تحریک‌کننده می‌تواند از بروز التهاب و احتقان جلوگیری کند. رعایت یک رژیم غذایی متعادل، همراه با مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش احتمال عفونت‌های گوش و سینوس‌ها کمک خواهد کرد.

نکاتی برای مدیریت و جلوگیری از گرفتگی گوش در بارداری

وضعیت خواب و نشستن در دوران بارداری می‌تواند بر میزان فشار در گوش‌ها تأثیر بگذارد؛ خوابیدن به پهلو به‌جای خوابیدن به پشت می‌تواند به بهبود جریان خون و جلوگیری از ایجاد فشار در گوش‌ها کمک کند. بالا نگه‌داشتن سر هنگام خواب نیز می‌تواند از تجمع مایعات در مجاری بینی و لوله‌های استاش جلوگیری کند. همچنین، هنگام نشستن یا ایستادن، حفظ وضعیت صحیح بدن می‌تواند از ایجاد فشار در نواحی گردن و سر که به‌طور مستقیم بر عملکرد گوش‌ها تأثیر دارند، جلوگیری کند. رعایت این نکات به کاهش احساس گرفتگی گوش و بهبود گردش خون در این ناحیه کمک خواهد کرد. ^{www.genevahearing.com}

قرار نگرفتن در معرض تغییرات ناگهانی فشار هوا

یکی از دلایل رایج کم شنوایی در بارداری تغییرات ناگهانی فشار هوا است که ممکن است هنگام پرواز، سفر به مناطق مرتفع یا حتی در آسانسورهای بلند اتفاق بیفتد؛ در دوران بارداری، گوش‌ها حساس‌تر می‌شوند و ممکن است نسبت به تغییرات فشار واکنش شدیدتری نشان دهند. برای کاهش تأثیر این شرایط، جویدن آدامس، بلعیدن آب یا خمیازه کشیدن می‌تواند به باز شدن شیپور استاش و متعادل کردن فشار داخل گوش کمک کند. همچنین، هنگام سفرهای طولانی‌مدت یا تغییرات سریع ارتفاع، تنفس عمیق و آرامش داشتن به کاهش این مشکل کمک خواهد کرد.

کنترل آلرژی‌ها و احتقان بینی

آلرژی‌ها و سرماخوردگی می‌توانند نقش مهمی در گرفتگی گوش در دوران بارداری داشته باشند؛ به دلیل محدودیت در مصرف برخی داروها، بهترین راه پیشگیری از آلرژی و احتقان بینی، اجتناب از عوامل تحریک‌کننده مانند گردوغبار، دود سیگار و مواد حساسیت‌زا است. استفاده از محلول‌های شستشوی بینی مانند سرم نمکی می‌تواند به باز شدن مجاری بینی و کاهش فشار در گوش کمک کند؛ همچنین، مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C و استفاده از بخور می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش احتمال عفونت‌های سینوسی که موجب گرفتگی گوش می‌شوند، کمک نمایند.

 انجام حرکات کششی و ماساژ گردن

یکی از دلایل گرفتگی گوش در بارداری در بارداری، تنش عضلانی در ناحیه گردن و شانه‌ها است، که می‌تواند بر جریان خون و عملکرد شیپور استاش تأثیر بگذارد. ماساژ ملایم اطراف گوش، گردن و شانه‌ها می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش التهاب در این نواحی کمک کند؛ همچنین، انجام تمرینات کششی گردن، مانند چرخاندن آرام سر به طرفین و کشیدن شانه‌ها به عقب، می‌تواند از ایجاد تنش در این نواحی جلوگیری کرده و به کاهش فشار در گوش‌ها کمک کند. این روش‌ها نه‌تنها گرفتگی گوش را کاهش می‌دهند، بلکه باعث آرامش کلی بدن در دوران بارداری نیز می‌شوند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد، کم شنوایی در بارداری در دوران بارداری مشکل جدی نیست و پس از زایمان برطرف می‌شود. بااین‌حال، در برخی شرایط مراجعه به پزشک ضروری است. اگر گرفتگی گوش بیش از چند هفته ادامه داشته باشد و با روش‌های خانگی بهبود نیابد، ممکن است نشانه یک مشکل جدی‌تر مانند عفونت گوش یا اختلال در عملکرد شیپور استاش باشد.

همچنین، اگر گرفتگی گوش با درد شدید، کاهش شنوایی ناگهانی، تب، ترشح از گوش یا سرگیجه مداوم همراه باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. برخی از زنان باردار ممکن است به دلیل تغییرات فشار خون دچار وزوز گوش مداوم شوند که در این صورت، بررسی وضعیت گردش خون و فشار خون ضروری است. پزشک با انجام معاینات و آزمایش‌های لازم می‌تواند علت دقیق مشکل را شناسایی کرده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد. تشخیص زودهنگام مشکلات جدی گوش در بارداری از عوارض احتمالی پیشگیری می‌کند.

اگر احساس گرفتگی گوش در دوران بارداری برای شما غیر قابل تحمل شده است، می‌توانید با مراجعه به کلینیک گوش تهران، از تجربیات پزشکان حاذق گوش و حلق وبینی استفاده کنید. متخصصین این کلینیک آماده ارائه خدمات با کیفیت درمانی برای شما عزیزان هستند. برای  تماس با کلینیک گوش تهران بر روی متن لینک شده کلیلک کنید.