اتوسکوپ یک ابزار پزشکی با پرتو نور است که برای معاینه گوش استفاده می‌شود. وسیله‌ای که به بررسی وضعیت مجرای گوش و پرده گوش کمک می‌کند؛ معاینه ای که به کمک اتوسکوپ انجام بشود را اتوسکوپی میگویند؛ از طریق این معاینه می‌توان به علت برخی علائم مانند درد، احساس پری گوش یا کم شنوایی پی برد.
در واقع اتوسکوپ وسیله‌ای است که به طور گسترده توسط شنوایی شناسان، پزشکان عمومی و گوش و حلق و بینی استفاده می‌شود. انواع مختلفی از اتوسکوپ وجود دارد که هر کدام ویژگی های خاصی دارند و در موقعیت های بالینی متفاوتی استفاده می‌شوند. در این مقاله از کلینیک گوش تهران به کاربردهای این دستگاه اشاره خواهیم کرد:
چطور از اتوسکوپ استفاده می‌شود؟
- ممکن است پزشک برای داشتن دید بهتر نور‌های اتاق را کم کند.
- اگر بیمار کودک باشد از او خواسته می‌شود که به پشت دراز بکشد و سرش را به پهلو بچرخاند، ممکن است سر کودک روی سینه بزرگسالان نیز قرار گیرد.
- کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان ممکن است با سر متمایل به سمت شانه مقابل گوش در حال معاینه بنشینند.
- پزشک به آرامی گوش را به سمت بالا، عقب یا جلو می کشد تا مجرای گوش را صاف کند. سپس نوک اتوسکوپ به آرامی در گوش قرار می گیرد. یک پرتو نور از طریق اتوسکوپ به داخل کانال گوش می‌تابد. پزشک با دقت دوربین را در جهات مختلف حرکت می‌دهد تا داخل گوش و پرده گوش را ببیند. گاهی اوقات، این دید ممکن است توسط جرم گوش مسدود شود. به همین علت یک متخصص گوش ممکن است از میکروسکوپ دوچشمی برای مشاهده بزرگنمایی گوش استفاده کند.
اتوسکوپ ممکن است یک حباب پلاستیکی داشته باشد که با فشار دادن یک پف کوچک هوا را به کانال گوش خارجی می‌رساند. این کار برای مشاهده نحوه حرکت پرده گوش انجام می‌شود. کاهش حرکت پرده گوش می‌تواند به معنای وجود مایع در گوش میانی باشد.
آیا تست اتوسکوپی دردناک یا خطرناک است؟
به خاطر داشته باشید اگر عفونت گوش وجود داشته باشد، ممکن است کمی ناراحتی یا درد در هنگام انجام تست ایجاد شود. در صورت تشدید درد، پزشک آزمایش را متوقف خواهد کرد. همچنین اگر ابزار مورد استفاده برای نگاه کردن به داخل گوش به خوبی تمیز نشده باشد، عفونت از یک گوش به گوش دیگر منتقل می‌شود.
چرا اتوسکوپی انجام می‌شود؟
اگر گوش درد، عفونت گوش، کم شنوایی یا سایر علائم گوش وجود داشته باشد، ممکن است معاینه گوش با اتوسکوپ انجام شود. معاینه گوش همچنین به پزشک کمک می‌کند تا ببیند آیا درمان مشکل گوش مؤثر خواهد بود یا خیر.
نتایج عادی به چه معناست؟
مجرای گوش از نظر اندازه، شکل و رنگ در افراد مختلف متفاوت است. به طور معمول، کانال به رنگ پوست و دارای مو‌های کوچک است. ممکن است جرم گوش قهوه‌ای مایل به زرد در گوش وجود داشته باشد. پرده گوش نیز به رنگ خاکستری روشن یا سفید مرواریدی براق است.
نتایج غیرعادی به چه معناست؟
عفونت گوش یک مشکل رایج به خصوص در کودکان کوچک است. در معاینه با اتوسکوپ رفلکس نور کم از پرده گوش ممکن است نشانه عفونت یا مایع گوش میانی باشد. در صورت وجود عفونت پرده گوش قرمز و برآمده می‌شود. اگر مایع در گوش میانی جمع شود، اغلب مایع کهربایی یا حباب های پشت پرده گوش دیده می‌شود.
نتایج غیر طبیعی ممکن است به دلیل عفونت گوش خارجی نیز باشد. هنگامی که گوش خارجی کشیده می‌شود یا تکان می خورد، ممکن است احساس درد ایجاد می‌شود. علاوه‌بر این مجرای گوش ممکن است قرمز، حساس، متورم یا پر از چرک سبز مایل به زرد باشد.
آزمایش اتوسکوپ برای شرایط زیر نیز انجام می‌شود:
- کلستئاتوم
- عفونت گوش خارجی – مزمن
- آسیب سر
- پرده گوش پاره شده یا سوراخ شده است
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
همه مشکلات گوش را نمی توان با نگاه کردن از طریق اتوسکوپ تشخیص داد؛ از این رو ممکن است آزمایش های گوش و شنوایی دیگری مورد نیاز باشد.
به خاطر داشته باشید که اتوسکوپی هایی که برای مصارف خانگی فروخته می‌شوند کیفیت پایین تری نسبت به نمونه هایی دارند که در مطب پزشک استفاده می‌شود. چراکه والدین ممکن است نتوانند برخی از علائم مشکل گوش را تشخیص دهند. بنابراین در صورت وجود علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- گوش درد شدید
- از دست دادن شنوایی
- سرگیجه
- تب
- صدای زنگ در گوش
- ترشح یا خونریزی گوش
انواع اتوسکوپ و ویژگی‌های آنها
همانطور که اشاره شد با دستگاه اتوسکوپ ساختار‌های مختلف سیستم شنوایی و به ویژه مجرای خارجی پرده گوش مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در حال حاضر، انواع مختلفی از اتوسکوپ وجود دارد:
1. اتوسکوپ هالوژن
اتوسکوپ هالوژن رایج‌ترین نوع اتوسکوپ است. در اتوسکوپ هالوژن، لامپ در سر دستگاه قرار دارد و نور را مستقیماً به داخل کانال متمرکز می‌کند. این دستگاه دارای انواع قطعات قابل تعویض است. عدسی اتوسکوپ اجازه می‌دهد تا داخل گوش دیده شود، در حالی که نور ناحیه را روشن می‌کند تا پزشک بتواند هر گونه مشکلی را ببیند.
2. اتوسکوپ فیبر نوری
این دستگاه‌ها شبیه اتوسکوپهای هالوژن هستند، اما مکانیزمی دارند که به طور خودکار نور را با توجه به تاریکی مجرای گوش تنظیم می‌کند. این قابلیت به کاهش فشار چشم و بهبود دقت معاینه کمک می‌کند. همچنین با این دستگاه میدان دید پزشک کاملا واضح و نورپردازی عالی و بدون سایه و انعکاس است. منبع نور در اتوسکوپ فیبر نوری در دسته قرار دارد نه در سر دستگاه.
3. اتوسکوپ های ویدئویی
اتوسکوپهای ویدئویی پیشرفته ترین دستگاه‌ها هستند و برای ارائه تصویری از گوش با کارایی عالی استفاده می‌شوند. این ابزارها شامل دوربین و مانیتور هستند تا بتوان مجرای گوش را بهتر مشاهده کرد. استفاده از این دستگاه به ویژه در مواردی که نیاز به ارزیابی دقیق گوش است، مانند زمانی که عفونت یا جراحت وجود دارد، مفید است. با داشتن صفحه نمایش HD بزرگ، میدان دید بیشتری برای پزشک و متخصص فراهم می‌کند. در برخی نمونه‌ها امکان ضبط ویدئو نیز وجود دارد..
4. اتوسکوپ LED
در این نوع اتوسکوپ قدرت نور بسیار بالاتر است، زیرا از لامپ LED در آن استفاده شده است. این دستگاه‌ها به دلیل مصرف کم از انرژی نوری، نیازی به شارژ مکرر باتری ندارند.
پیشرفت های پزشکی در اتوسکوپ
در مورد پیشرفت‌‌های پزشکی در اتوسکوپ، توسعه فناوری‌‌های نورپردازی ویدئویی و LED، اتوسکوپ‌ها را قادر می‌سازد تا تصاویر واضح‌تر و دقیق‌تری از گوش ارائه دهند. علاوه بر این، اتوسکوپهای بی‌سیم و متصل به گوشی هوشمند با قدرت زیادی وارد بخش مراقبت‌‌های بهداشتی شده‌اند و به پزشکان اجازه می‌دهند تصاویر را با سایر متخصصان مراقبت‌‌های بهداشتی به اشتراک بگذارند و ویزیت‌‌های بیمار را بررسی کنند.
پیشرفت‌‌های فناوری همچنین توسعه اتوسکوپهای دیجیتال را امکان‌پذیر کرده است که از حسگر‌های تصویر برای گرفتن تصاویر گوش و ذخیره آنها در یک پایگاه داده برای بررسی بعدی استفاده می‌کنند. این قابلیت به ویژه برای پیگیری پیشرفت بیمار در طول زمان و تشخیص هرگونه تغییر در سلامت گوش مفید است.
در نهایت، اتوسکوپهای فیبر نوری، که از یک پرتو نور فیبر نوری برای روشن کردن گوش استفاده می‌کنند، روشی مطمئن‌تر و کارآمدتر از اتوسکوپهای سنتی را امکان‌پذیر می‌سازد، زیرا به منبع انرژی خارجی نیاز ندارند.
در این مطلب به کارایی و معرفی انواع اتوسکوپ پرداختیم. به خاطر داشته باشید اگر با مشکلات ناحیه گوش مواجه شدید حتی در صورت داشتن دستگاه اتوسکوپ در خانه برای اطمینان از سلامت گوش حتما به متخصص برای معاینه مجدد مراجعه کنید. مهمترین نکته در این خصوص امکان تشخیص بیماری خاص قبل از رسیدن به عود علائم است.
