سرگیجه مشکلی است که بسیاری از افراد به دلایل مختلفی تجربه می‌کنند؛ ممکن است سرگیجه به دلیل افت فشار رخ دهد یا آن را به دلیل مشکلات بسیار جدی‌تر تجربه کنید. مشکلاتی مانند حمله قلبی یا مشکلات گوش داخلی می‌توانند باعث ایجاد سرگیجه خطرناک شوند که باید توسط پزشک مورد درمان قرار گیرند؛ در این مقاله به بررسی سرگیجه خطرناک پرداخته‌ایم.
یکی از عمده‌ترین دلایل سرگیجه خطرناک، مشکلات گوش داخلی است که وظیفه تعادل را به عهده دارد. در صورت بروز مشکل برای گوش داخلی، سرگیجه‌های مزمن و خطرناکی را تجربه خواهید کرد که کیفیت زندگی‌تان را مختل می‌کنند. در صورت بروز این علائم، هرچه سریع‌تر به یک متخصص مراجعه کنید. ما در کلینیک گوش تهران بهترین و سریع‌ترین درمان‌ها را برای انواع مشکلات گوش داخلی و سرگیجه خطرناک ارائه می‌دهیم.
سرگیجه خطرناک چه ویژگی‌هایی دارد؟
سرگیجه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای مختلف باشد؛ شناسایی سرگیجه خطرناک بسیار مهم است؛ زیرا این سرگیجه می‌تواند نشان دهنده یک مشکل پزشکی جدی باشد که باید تحت درمان فوری توسط متخصص قرار بگیرد. در ادامه برخی از ویژگی‌های یک سرگیجه خطرناک را شرح داده‌ایم:
- شدت شدید: اگر سرگیجه شدید و ناتوان‌کننده باشد، به خصوص اگر ناگهانی و غیر قابل توضیح رخ دهد، می‌تواند به دلیل یک مشکل شدید ایجاد شده باشد. احساس اینکه اتاق در حال چرخش است یا احساس سبکی سر که منجر به از دست دادن تعادل می‌شود از علائم نگران‌کننده است.
- علائم همراه: سرگیجه‌ای که با علائم جدی دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، سردرد شدید، تکلم نامفهوم، ضعف یا بی‌حسی در هر قسمت از بدن، گیجی یا از دست دادن هوشیاری همراه است، نشان‌دهنده یک موقعیت اورژانسی حیاتی است.
- مدت و فراوانی: اگر سرگیجه برای مدت طولانی ادامه داشته باشد یا اغلب بدون هیچ محرک آشکاری عود کند، ضروری است که به دنبال مشاوره پزشکی باشید. سرگیجه مزمن معمولا نشانه یک بیماری زمینه‌ای مانند اختلالات دهلیزی، بیماری منیر یا میگرن است.
- عوامل محرک: شناسایی عواملی که باعث سرگیجه می شوند، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را راجع به سرگیجه ارائه دهد. به عنوان مثال، اگر سرگیجه به طور ناگهانی در هنگام ایستادن اتفاق بیفتد (افت فشار خون ارتواستاتیک)، می‌تواند نشانه مشکلاتی در تنظیم فشار خون باشد.
- عوامل خطر: افرادی که دارای عوامل خطر خاصی مانند سابقه بیماری قلبی، فشار خون بالا، دیابت یا اختلالات عصبی هستند، در صورت تجربه سرگیجه باید محتاط‌تر باشند. سن بالا همچنین می‌تواند یک عامل خطر باشد، افراد مسن به دلیل شرایط مختلف سلامتی مرتبط با سن بیش‌تر مستعد سرگیجه خطرناک هستند.
- ترومای اخیر: سرگیجه به دنبال ضربه به سر، به خصوص اگر با علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ یا تغییر در بینایی همراه باشد، باید به سرعت معاینه شود تا احتمال ضربه مغزی یا سایر آسیب‌های مغزی جدی رد شود.
- عوارض جانبی دارو: برخی از داروها می‌توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث سرگیجه شوند. اگر پس از شروع یک داروی جدید، سرگیجه را تجربه کردید یا سرگیجه‌های قبلی‌تان بدتر شد، مشکل را با پزشکتان در میان بگذارید تا یک داروی جدید یا دوز متفاوتی از دارو تجویز شود.
چه بیماری‌هایی باعث ایجاد سرگیجه خطرناک میشوند؟
چندین بیماری وجود دارد که می‌تواند منجر به سرگیجه خطرناک شود. هنگامی که سرگیجه شدید، مزمن یا همراه با سایر علائم نگران کننده باشد، می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات زمینه‌ای سلامتی باشد که نیاز به معاینه پزشکی دارند. در ادامه مشکلاتی را که می‌توانند سرگیجه خطرناک ایجاد کنند، بررسی کرده‌ایم.
- سکته مغزی: سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که خون رسانی به مغز قطع شود؛ سرگیجه و از دست دادن تعادل می‌توانند از علائم اولیه سکته مغزی باشند، به ویژه زمانی که به طور ناگهانی رخ دهند و با علائم دیگری مانند بی‌حسی و ضعف در صورت، بازو یا پا (اغلب در یک طرف بدن) همراه باشند.
- حمله قلبی: حمله قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون به قسمتی از قلب مسدود می‌شود؛ معمولا به دلیل لخته شدن خون. سرگیجه به خصوص اگر همراه با ناراحتی یا درد قفسه سینه، تنگی نفس، حالت تهوع، استفراغ، تعریق یا ناراحتی در سایر نواحی بالای بدن باشد، می‌تواند بروز حمله قلبی را نشان دهد.
- اختلالات گوش داخلی: شرایطی مانند بیماری منیر، نوریت دهلیزی، یا سرگیجه موضعی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV) می‌توانند باعث دوره‌های شدید سرگیجه شوند.
- فشار خون پایین: فشار خون پایین، به ویژه زمانی که به طور ناگهانی در هنگام ایستادن کاهش می‌یابد (افت فشار خون ارتواستاتیک)، می‌تواند باعث سرگیجه خطرناک و افزایش خطر سقوط و آسیب شود.
اختلالات گوش داخلی چگونه باعث ایجاد سرگیجه خطرناک میشوند؟
اختلالات گوش داخلی می‌توانند باعث سرگیجه خطرناک شود؛ گوش داخلی نقش مهمی در حفظ تعادل دارد. هنگامی که اختلال در ساختارهای گوش داخلی یا اعصاب مسئول تعادل ایجاد شود، سرگیجه شدید و ناتوان‌کننده رخ می‌دهد. در ادامه دلایل ایجاد سرگیجه خطرناک به دلیل مشکلات گوش داخلی را مفصل‌تر بررسی کرده‌ایم:
- سیستم دهلیزی: گوش داخلی یک سیستم دهلیزی دارد که شامل کانال‌های نیم دایره‌ای و اندام‌های اوتولیتیک است. این ساختارها موقعیت و حرکت سر شما را در فضا تشخیص می‌دهند. هر گونه ناهنجاری در عملکرد این ساختارها می‌تواند منجر به ارسال سیگنال‌های معیوب در مورد موقعیت سر به مغز شود که منجر به عدم تطابق بین آنچه گوش داخلی حس می‌کند و آنچه چشم و بدن تجربه می‌کنند، می‌شود.
- سرگیجه: سرگیجه یکی از علائم شایع بسیاری از اختلالات گوش داخلی است. سرگیجه درواقع یک احساس کاذب چرخش یا حرکت است، حتی زمانی که ساکن هستید. احساس چرخش شدید می‌تواند ناراحت‌کننده بوده و می تواند باعث بی‌نظمی، از دست دادن تعادل و احساس افتادن شود. در موارد شدید، سرگیجه خطرناک منجر به حالت تهوع و استفراغ می‌شود و کارهای ساده مانند ایستادن یا راه رفتن را بسیار دشوار می‌کند.
- بیماری منیر: بیماری منیر یک اختلال مزمن گوش داخلی است که می تواند باعث بروز دوره‌های غیرقابل پیش بینی سرگیجه شدید، کاهش نوسانی شنوایی، وزوز گوش (زنگ در گوش) و احساس پری و فشار در گوش آسیب‌دیده شود. حملات ناگهانی و شدید سرگیجه مرتبط با بیماری منیر می‌توانند ساعت ها طول بکشند و منجر به خطر سقوط و تصادف شوند.
- نوریت دهلیزی: نوریت دهلیزی وضعیتی است که با التهاب عصب دهلیزی که سیگنال‌هایی را از گوش داخلی به مغز برای حفظ تعادل منتقل می‌کند، مشخص می‌شود. هنگامی که این عصب ملتهب می‌شود، می‌تواند سیگنال‌های نادرست یا تحریف‌شده را به مغز ارسال کند و در نتیجه سرگیجه شدید، عدم تعادل و مشکل در هماهنگی حرکات ایجاد شود. این شروع ناگهانی علائم می‌تواند هشداردهنده و خطرناک باشد، به خصوص اگر هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلات رخ دهد.
- سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم(BPPV): این عارضه یک اختلال شایع گوش داخلی است که در آن کریستال‌های ریز کلسیم از موقعیت معمول خود در گوش داخلی خارج شده و به داخل کانال‌های نیم‌دایره‌ای شناور می شوند. هنگامی که موقعیت سر را تغییر می‌دهید، این کریستال‌ها می‌توانند دوره‌های کوتاه اما شدید سرگیجه را ایجاد کنند. در حالی که دوره‌های BPPV معمولا کوتاه‌مدت هستند، اما همچنان می‌توانند منجر به سقوط یا حادثه‌های خطرناک، به‌ویژه در افراد مسن‌تر شوند.
