یکی از مؤثرترین ابزارها برای بهبود شنوایی در افرادی که به دلیل مشکلات گوش میانی یا گوش خارجی، قادر به شنیدن صداها بهطور طبیعی نیستند، سمعک استخوانی است. در بین انواع سمعک موجود در بازار این مدل، ارتعاشات صوتی را بهجای عبور از کانالهای خارجی و میانی گوش، مستقیماً به گوش داخلی منتقل میکند و در نتیجه، اختلالات شنوایی ناشی از انسداد یا آسیبهای مختلف در مسیر شنوایی را جبران مینماید. کاهش شنوایی انتقالی، یکی از شایعترین مشکلات شنوایی است که با علائمی مانند احساس گرفتگی گوش همراه است. این وضعیت میتواند بر اثر عواملی مانند عفونتهای گوش، رشد تومور، یا تجمع بیش از حد موم گوش ایجاد شود و مانع از شنیدن صحیح صداها گردد.
سمعک استخوانی چگونه کار میکند؟
سمعکهای استخوانی (BAHA) اغلب با سمعک قابل کشت و یا جراحی کاشت حلزون(cochlear implan) اشتباه گرفته میشوند، در حالی که یکی از مناسبترین گزینهها برای افرادی که دچار اختلالات گوش میانی و خارجی هستند، همین سمعکهای استخوانی است. این سمعکها از دو بخش اصلی تشکیل شدهاند که هر کدام نقشی حیاتی در عملکرد کلی دستگاه ایفا میکنند. در ادامه، به بررسی جزئیات و نحوه کارکرد این سمعکها خواهیم پرداخت.www.healthyhearing.com
پردازنده صدا
صداهای محیط توسط میکروفون خارجی سمعک دریافت میشود؛ این میکروفون، امواج صوتی را گرفته و به پردازنده صوتی منتقل میکند. پردازشگر صوتی وظیفه دارد تا این امواج را به ارتعاشات مکانیکی تبدیل کند و سپس به بخش کاشتشده یا ایمپلنت در زیر پوست انتقال دهد.
ایمپلنت تیتانیوم
ارتعاشات صوتی باعث لرزش ایمپلنت شده و این لرزش به استخوان جمجمه منتقل میشود. لرزش استخوان جمجمه، گوش داخلی را تحریک کرده و سلولهای مویی را به حرکت در میآورد که این خود موجب تحریک عصب شنوایی میشود. در نهایت، مغز به این تحریک پاسخ میدهد و فرد صدا را درک میکند.
سمعک استخوانی برای چه افرادی مناسب است؟
پزشک برای تعیین کاندیدای مناسب برای دریافت سمعک استخوانی، ارزیابی خاصی انجام میدهد؛ این ارزیابی بهمنظور تعیین نوع مناسب سمعک استخوانی و میزان کمشنوایی فرد انجام میشود. پس از این مرحله، متخصص شنواییشناسی به بررسی شنوایی و درک گفتار بیمار با و بدون استفاده از سمعک(hearing aids) میپردازد؛ افرادی که حداقل در یکی از گوشهایشان عملکرد مناسبی در ناحیه گوش داخلی دارند، معمولاً کاندیدای خوبی برای سمعک استخوانی محسوب میشوند. در ادامه به شرایط ایدهآل برای استفاده از این نوع سمعک اشاره خواهد شد.www.hearinglink.org
افراد دارای ناهنجاریهای گوش خارجی یا میانی
وجود ناهنجاری در ساختار گوش داخلی یا میانی، مانند انسداد کانال گوش، ناهنجاریهای استخوانچههای گوش میانی یا مشکلات پرده گوش، میتواند منجر به بروز نوعی از کمشنوایی به نام کاهش شنوایی رسانایی شود. این نوع اختلال معمولاً در اثر مشکلات مادرزادی یا عوامل ژنتیکی ایجاد میشود. در چنین شرایطی، انتقال صدا به درستی انجام نمیشود. استفاده از سمعکهای استخوانی در این موارد راهحلی مؤثر است که با دور زدن ناحیه آسیبدیده، صدا را مستقیماً به گوش داخلی منتقل میکند.
افراد دارای ناشنوایی یک طرفه
افراد دارای ناشنوایی یکطرفه، تمام شنوایی یک گوش خود را، از دست دادهاند؛ بیماران مبتلا به ناشنوایی یکطرفه در تشخیص جهت و منشا صدا دچار مشکل هستند، و درک گفتار این بیماران، در محیطهای شلوغ و پر سر و صدا بسیار کم خواهد شد. ناشنوایی یکطرفه میتواند به علت تومور روی عصب شنوایی(نوروم آکوستیک/acoustic neuroma)، بیماری منییر(menieres disease) یا کاهش ناگهانی شنوایی حسی عصبی رخ دهد. معمولا استفاده از سمعک استخوانی در این افراد، به بهبود کیفیت صدا کمک میکند.
افراد دارای عفونت مزمن گوش
عفونت مزمن گوش یکی از شرایط نادر، برای استفاده از سمعک استخوانی است؛ زیرا، بیماران دارای عفونت مزمن گوش، نمیتوانند از سمعکهای مرسوم استفاده کنند. یکی از روشهای درمان عفونت گوش، تخلیه ترشحات گوش میانی است. در صورت تخلیه، نباید مجرای گوش بسته باشد؛ به همین علت سمعکهای مرسوم در روند درمان عفونت مزمن گوش اختلال ایجاد میکنند. این افراد بهترین کاندید برای دریافت سمعک استخوانی هستند، چون این نوع از سمعکها مجرای گوش را اشغال نمیکند.
افراد حساس به سمعکهای مرسوم
در تولید برخی از سمعکهای مرسوم، از مواد شیمیایی و ترکیبات خاصی استفاده میشود که ممکن است برای برخی افراد حساسیتزا باشند و منجر به تحریکات پوستی یا ناراحتی شوند. از آنجا که سمعکهای استخوانی به طور مستقیم در تماس با مجرای گوش قرار نمیگیرند و ساختار متفاوتی دارند، خطر بروز حساسیتهای پوستی را کاهش میدهند و گزینه مناسبی برای افرادی با پوست حساس یا آلرژیهای خاص به شمار میروند.
آیا سمعک استخوانی نیاز به عمل جراحی دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت:”کاشت ایمپلنت تیتانیوم سمعکهای استخوانی، نیاز به عمل جراحی سرپایی دارد.” در طی این جراحی، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی، ایمپلنت را داخل استخوان ماستوئید قرار میدهد. استخوان ماستوئید در پشت گوش قرار دارد. ایمپلنت سمعک استخوانی، در بیرون از گوش داری یک تکیه گاه است، که قسمت خارجی دستگاه روی این پایه کوچک نصب میشود.
البته نصب قسمت خارجی دستگاه روی پایه میتواند متفاوت باشد؛ در برخی از مدلهای سمعک استخوانی، بدنه خارجی با استفاده از آهنربا روی پایه ثابت میشود؛ این نکته را به خاطربسپارید که عملکرد سمعکهای استخوانی با توجه به نوع سیستم آنها، متفاوت است.
آیا میتوان بلافاصله بعد از جراحی سمعک استخوانی صدایی شنید؟
پس از کاشت سمعک استخوانی، جمجمه و پوست سر باید زمان کافی برای بهبودی داشته باشند، که این فرآیند معمولاً بین 3 هفته تا 3 ماه طول میکشد. پس از اینکه بهبودی کامل شد و بدنه سمعک به پایه متصل گردید، ممکن است نیاز به انجام تنظیمات دقیقی روی سمعک باشد تا عملکرد آنT با نیازهای شنیداری فرد هماهنگ شود. این تنظیمات به بهبود کیفیت شنوایی و راحتی کاربر کمک میکند و به فرد اجازه میدهد تا بهتدریج به صدای سمعک عادت کند.
آیا سمعک استخوانی برای من مناسب است؟
به طور کلی، افرادی که دچار اختلالات شدید در عملکرد گوش خارجی و میانی هستند – مانند بسته بودن مادرزادی مجرای گوش یا آسیبهای ساختاری گوش میانی – گزینههای مناسبی برای استفاده از سمعک استخوانی محسوب میشوند. این نوع سمعک با انتقال ارتعاشات صدا از طریق استخوان جمجمه، bypass یا دور زدن قسمت آسیبدیده را ممکن میسازد و صدا را مستقیماً به گوش داخلی میرساند.
همچنین، سمعکهای استخوانی برای کسانی که از ناشنوایی یکطرفه (Single Sided Deafness – SSD) رنج میبرند، میتوانند راهکاری بسیار مفید باشند؛ چرا که با انتقال صدا از سمت ناشنوا به گوش سالم، درک بهتری از صداهای محیط ایجاد میشود. از سوی دیگر، افرادی که به دلیل التهاب مزمن یا عفونتهای مکرر گوش نمیتوانند از سمعکهای مرسوم استفاده کنند یا به آنها حساسیت دارند، میتوانند با مشورت پزشک از این تکنولوژی بهرهمند شوند.
کلینیک گوش تهران واقع در خیابان ولیعصر با داشتن بهترین متخصصان گوش، حلق و بینی بهترین خدمات را به بیماران ارائه میدهد. اگر شما علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش درمانی کلینیک گوش تهران و تیم حاذق این کلینیک هستید؛ با کلینیک گوش تهران تماس بگیرید.
5 دیدگاه دربارهٔ «سمعک استخوانی چیست و چه کاربردی دارد؟»
سلام و عرض ادب سمعک استخوانی با کاشت استخوانی متفاوته؟
سلام خیر
سلام هم مقاله خوبی نوشتید و هم کلینیک فوق العاده خوب و معتبری دارین که من از روی تعریف هایی که ازتون شنیدم برای سمعک پدرم بهتون مراجعه کردم ممنون واقعا
سلام. وقت بخیر. میشه بگید قیمت این سمعک ها چقدره؟
سلام. این نوع سمعک خود انواع مختلفی داره برای آگاهی از نوع و قیمت باید مراجعه کنید.