یکی از روش‌های تشخیصی برای ارزیابی عملکرد حلزون گوش و شناسایی مناطق مرده حلزون (Dead Regions)، تست TEN (Threshold Equalizing Noise) است. این مناطق بخشی از حلزون گوش هستند که سلول‌های مویی داخلی آن‌ها از بین رفته‌اند و نمی‌توانند صدا را به درستی پردازش کنند. در این تست تشخیص مناطق مرده حلزون گوش، نویز خاصی به نام TEN noise در فرکانس‌های مختلف پخش می‌شود و آستانه شنوایی بیمار در حضور این نویز اندازه‌گیری می‌شود. اگر آستانه شنوایی در یک فرکانس خاص ۱۰ دسی‌بل یا بیشتر نسبت به حد معمول افزایش یابد، احتمال وجود یک منطقه مرده در آن محدوده وجود دارد.
تشخیص این مناطق اهمیت زیادی در فرآیند شنوایی سنجی دارد، زیرا در تجویز سمعک یا کاشت حلزون تأثیر می‌گذارد. در صورتی که فرد دارای مناطق مرده باشد، استفاده از سمعک‌های معمولی در آن فرکانس‌ها بی‌فایده است و نیاز به راهکارهای جایگزین مانند تقویت فرکانس‌های دیگر یا فناوری‌های خاص خواهد داشت.
تست TEN چیست و چگونه کار می‌کند؟
تست TEN یک روش تشخیصی است که در آن نویز خاصی برای ارزیابی حساسیت حلزون گوش در فرکانس‌های مختلف به کار می‌رود. این نویز دارای سطح ثابت در تمامی فرکانس‌ها است تا از تأثیر عوامل محیطی و نویزهای پس‌زمینه جلوگیری شود. بیمار هنگام انجام تست، صداهای مختلف را در حضور این نویز می‌شنود و باید واکنش خود را نسبت به آن‌ها اعلام کند.
هدف اصلی تست، شناسایی مناطقی است که در آن‌ها آستانه شنوایی بیمار در حضور نویز TEN به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. اگر آستانه شنوایی فرد در یک فرکانس خاص ۱۰ دسی‌بل یا بیشتر نسبت به حد معمول بالا رود، احتمال وجود یک منطقه مرده در آن محدوده وجود دارد. این اطلاعات برای تنظیم سمعک‌ها و تصمیم‌گیری در مورد روش‌های درمانی مانند کاشت حلزون حیاتی است، زیرا کمک می‌کند که تقویت صدا در فرکانس‌های نامناسب به حداقل برسد.pmc.ncbi.nlm.nih.gov
مناطق مرده حلزون گوش: مفهومی کلیدی در کم‌شنوایی حسی-عصبی
مناطق مرده حلزون بخش‌هایی از حلزون گوش هستند که در آن‌ها سلول‌های مویی داخلی به‌شدت آسیب دیده یا کاملاً از بین رفته‌اند؛ در نتیجه، سیگنال‌های صوتی در این نواحی به درستی پردازش نمی‌شوند و انتقال آن‌ها به عصب شنوایی دچار اختلال می‌شود. این پدیده معمولاً در کم‌شنوایی‌های حسی-عصبی دیده می‌شود و می‌تواند منجر به درک ناقص یا اعوجاج در شنیدن گفتار شود.
وجود مناطق مرده اهمیت زیادی در تجویز و تنظیم سمعک‌ها دارد. اگر در این نواحی تقویت صدا انجام شود، ممکن است فرد نه‌تنها بهبودی در شنوایی تجربه نکند، بلکه با اصوات نامفهوم یا ناخوشایند مواجه شود. در این موارد، شنوایی‌شناسان از استراتژی‌هایی مانند تغییر فرکانس‌های تقویت‌شده یا پیشنهاد کاشت حلزون استفاده می‌کنند. تست TEN به شناسایی این نواحی کمک می‌کند تا از تقویت غیرضروری یا ناکارآمد در سمعک‌ها جلوگیری شود.
مراحل انجام تست TEN: از ارزیابی تا تشخیص
به طور کلی آزمون TENشامل سه مرحله اصلی می‌شود: ابتدا ادیومتری تون خالص برای تعیین آستانه‌های شنوایی، سپس پخش نویز TEN همراه با تحریک فرکانسی، و در نهایت تحلیل نتایج به‌منظور شناسایی دقیق نواحی آسیب‌دیده؛ این فرآیند به درمان هدفمند کم‌شنوایی کمک بسزایی می‌کند. در ادامه، اطلاعات بیشتری در مورد هر یک از این مراحل، در اختیار شما قرار میدهیم. hwww.auditdata.com
انجام آزمون ادیومتری تون خالص
پیش از انجام تشخیص مناطق مرده حلزون گوش، یک آزمون ادیومتری تون خالص انجام می‌شود تا سطح کلی کم‌شنوایی بیمار مشخص شود. این آزمایش به شنوایی‌شناس کمک می‌کند تا فرکانس‌هایی را که احتمال وجود مناطق مرده دارند، شناسایی کند. در این مرحله، بیمار از طریق هدفون یا گوشی‌های مخصوص، صداهای خالصی را در فرکانس‌های مختلف می‌شنود و باید مشخص کند که در چه شدتی می‌تواند آن‌ها را تشخیص دهد. در صورتی که نتایج ادیومتری نشان دهد که فرد در برخی از فرکانس‌ها دچار کم‌شنوایی شدیدی است، این فرکانس‌ها برای تست TEN در نظر گرفته می‌شوند تا وجود یا عدم وجود مناطق مرده حلزون گوش ارزیابی شود.
پخش نویز TEN
این نویز دارای شدت یکنواخت در محدوده وسیعی از فرکانس‌ها است و هدف آن بررسی واکنش شنوایی بیمار در شرایطی است که صداهای دیگر مزاحم تشخیص او شوند. بیمار همزمان با پخش این نویز باید صداهای خالصی را در فرکانس‌های مشخص‌شده بشنود و به آن‌ها پاسخ دهد. نویز TEN مانع از پردازش معمولی اصوات توسط حلزون گوش می‌شود و به این ترتیب، کمک می‌کند تا شنوایی‌شناس تشخیص دهد که آیا سیگنال‌های صوتی در مناطق خاصی از حلزون دچار نقص شدید هستند یا خیر.
سنجش آستانه شنوایی در حضور نویز
در این مرحله، شنوایی‌شناس آستانه شنوایی بیمار را در حضور نویز TEN اندازه‌گیری می‌کند؛ بیمار باید مشخص کند که چه زمانی قادر به شنیدن صداهای خالص در فرکانس‌های مورد بررسی است. در صورتی که آستانه شنوایی در یک فرکانس خاص ۱۰ دسی‌بل یا بیشتر نسبت به حد معمول افزایش یابد، این نشان‌دهنده احتمال وجود منطقه مرده حلزون در آن فرکانس است.
این مرحله بسیار مهم است زیرا به شنوایی‌شناس کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا بیمار در آن فركانس نیاز به تقویت صدا دارد یا اینکه افزایش شدت صدا بی‌تأثیر خواهد بود.
تحلیل نتایج و تشخیص نهایی
پس از جمع‌آوری داده‌های حاصل از تشخیص مناطق مرده حلزون گوش، شنوایی‌شناس نمودار آستانه‌های شنوایی در حضور نویز TEN را بررسی می‌کند. اگر نتایج نشان دهد که در برخی فرکانس‌ها آستانه شنوایی به‌شدت افزایش یافته است، احتمال وجود مناطق مرده حلزون گوش تأیید می‌شود. در این صورت، درمان‌های متناسب مانند استفاده از سمعک با استراتژی‌های خاص یا کاشت حلزون پیشنهاد خواهد شد. همچنین، در برخی موارد، ممکن است شنوایی‌شناس تصمیم بگیرد که تنظیمات تقویت فرکانس در سمعک را تغییر داده و از تقویت فرکانس‌های آسیب‌دیده جلوگیری کند تا از ایجاد اصوات ناخوشایند برای بیمار جلوگیری شود.
تفسیر نتایج تست TEN: چه چیزی طبیعی است و چه چیزی غیرعادی؟
نتایج تشخیص مناطق مرده حلزون گوش به شنوایی‌شناس کمک می‌کند تا وجود یا عدم وجود مناطق مرده حلزون گوش را تشخیص دهد. در یک نتیجه طبیعی، آستانه شنوایی بیمار در حضور نویز TEN تنها چند دسی‌بل افزایش می‌یابد (معمولاً کمتر از ۱۰ دسی‌بل) که نشان‌دهنده عملکرد سالم سلول‌های مویی داخلی در آن فرکانس است.
اما اگر آستانه شنوایی در یک فرکانس خاص ۱۰ دسی‌بل یا بیشتر از مقدار اولیه افزایش یابد، احتمالاً یک منطقه مرده حلزون در آن فرکانس وجود دارد. در این حالت، تقویت صدا در آن فرکانس تاثیری بر شنوایی فرد نخواهد داشت و نیاز به راهکارهای جایگزین مانند تنظیم سمعک با تکنیک‌های تغییر فرکانس یا بررسی گزینه‌هایی مانند کاشت حلزون وجود دارد.
چه افرادی باید تست TEN را انجام دهند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت: “افرادی که در برخی فرکانس‌های خاص، کم‌شنوایی شدیدی دارند، باید تست TEN انجام دهند تا مشخص شود آیا این کم‌شنوایی ناشی از مناطق مرده حلزون گوش است یا خیر. اگر منطقه مرده وجود داشته باشد، استفاده از سمعک‌های معمولی در آن محدوده فرکانسی موثر نخواهد بود؛ در چنین شرایطی، تنظیم خاص سمعک یا راهکارهای جایگزین مانند کاشت حلزون توصیه می‌شود. این تست به تشخیص دقیق‌تر وضعیت شنوایی و ارائه درمان مناسب کمک می‌کند.”
در ادامه سایر کاندیدای مناسب انجام تست TEN را بررسی می‌کنیم:
افرادی که به سمعک واکنش مناسبی نشان نمی‌دهند
برخی از افراد پس از استفاده از سمعک متوجه می‌شوند که درک گفتار آن‌ها بهبود نیافته و برخی صداها برایشان نامفهوم یا ناخوشایند است. در چنین مواردی، ممکن است علت اصلی وجود مناطق مرده حلزون باشد. تشخیص مناطق مرده حلزون گوش می‌تواند مشخص کند که آیا در برخی فرکانس‌ها، تقویت صدا بی‌تأثیر است یا خیر. این اطلاعات برای تنظیم بهینه سمعک و تصمیم‌گیری در مورد روش‌های جایگزین مانند تغییر فرکانس‌های تقویت‌شده ضروری است.
افراد دارای کم‌شنوایی ناشی از آسیب‌های حلزونی
افرادی که به دلیل آسیب‌های حلزونی، بیماری‌های ژنتیکی یا ضربه‌های شدید به سر دچار کم‌شنوایی شده‌اند، ممکن است در برخی از نواحی حلزون گوش سلول‌های مویی داخلی خود را از دست داده باشند؛ این افراد برای بررسی عملکرد باقی‌مانده حلزون گوش باید تشخیص مناطق مرده حلزون گوش را انجام دهند. نتایج این تست نشان می‌دهد که آیا تقویت صدا در این افراد سودمند است یا اینکه باید از روش‌های جایگزین مانند کاشت حلزون یا استراتژی‌های پردازش صوتی خاص استفاده کرد.
کودکان و نوجوانان با کم‌شنوایی پیشرونده
در کنار سایر تست های شنوایی مخصوص کودکان و نوجوانان، کودکانی که دچار کم‌شنوایی پیشرونده هستند، به‌ویژه در مواردی که این کم‌شنوایی در برخی از فرکانس‌ها بیشتر از سایرین باشد، نیاز به تست TEN دارند. این تست می‌تواند مشخص کند که آیا بخش‌هایی از حلزون گوش آن‌ها کاملاً غیرعملکردی شده است یا اینکه هنوز سلول‌های مویی داخلی در آن نواحی فعالیت دارند. تشخیص به‌موقع این موضوع می‌تواند در تصمیم‌گیری برای سمعک مناسب، تنظیمات بهینه، یا حتی انتخاب کاشت حلزون در مراحل پیشرفته‌تر کمک کند.
افراد مبتلا به وزوز گوش و کم‌شنوایی
بیمارانی که وزوز گوش (Tinnitus) همراه با کم‌شنوایی دارند، ممکن است در برخی از فرکانس‌ها دچار مناطق مرده حلزون گوش باشند. وزوز گوش در این افراد معمولاً ناشی از نبود پردازش صحیح صدا در حلزون است. تست TEN به شنوایی‌شناس کمک می‌کند تا مشخص کند که آیا مناطق مرده‌ای در حلزون گوش وجود دارد که باعث کاهش شنوایی و تشدید وزوز شده است. در این صورت، روش‌های درمانی جایگزین مانند تغییر فرکانس‌های تقویت‌شده در سمعک یا استفاده از روش‌های خاص کاهش وزوز گوش در نظر گرفته می‌شود.www.interacoustics.com
کاربرد تست TEN در انتخاب و تنظیم سمعک
در صورتی که بیمار در یک محدوده فرکانسی دچار آسیب شدید سلول‌های مویی داخلی باشد، تقویت صدا در آن فرکانس کمکی به بهبود شنوایی او نخواهد کرد و حتی ممکن است باعث احساس ناخوشایند یا اعوجاج صوتی شود. با استفاده از تست TEN، شنوایی‌شناس می‌تواند فرکانس‌های غیرفعال را شناسایی کرده و در تنظیم سمعک، تمرکز تقویت را بر روی فرکانس‌های سالم‌تر قرار دهد.
همچنین، در برخی موارد، استفاده از فناوری تغییر فرکانس (Frequency Transposition) که اطلاعات صوتی را به فرکانس‌های قابل شنیدن منتقل می‌کند، توصیه می‌شود. این تست به بیمار کمک می‌کند تا تجربه بهتری از سمعک داشته باشد و درک گفتاری بهتری پیدا کند.
نقش تست TEN در تشخیص و درمان کم‌شنوایی عمیق
تست TEN یکی از ابزارهای کلیدی در تشخیص و مدیریت کم‌شنوایی عمیق است. در افراد مبتلا به این نوع کم‌شنوایی، برخی از فرکانس‌ها ممکن است کاملاً غیرعملکردی شوند. تست TEN با بررسی آستانه‌های شنوایی در حضور نویز خاص، این مناطق را شناسایی کرده و به متخصصان شنوایی‌شناسی کمک می‌کند تا تصمیم بگیرند که آیا استفاده از سمعک‌های قدرتمند مناسب است یا اینکه کاشت حلزون گزینه بهتری خواهد بود.
درمان کم‌شنوایی عمیق به راهکارهای دقیق نیاز دارد، زیرا در بسیاری از موارد، تقویت بیش از حد صدا در مناطق مرده نه‌تنها کمکی به شنوایی نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث ایجاد ناراحتی یا خستگی شنیداری شود.
محدودیت‌ها و چالش‌های تست TEN
با وجود مزایای تشخیص مناطق مرده حلزون گوش، این روش دارای برخی محدودیت‌ها و چالش‌ها نیز هست؛ یکی از چالش‌های اصلی، این است که نتایج تست ممکن است تحت تأثیر کم‌شنوایی کلی بیمار قرار بگیرد. همچنین، در مواردی که کم‌شنوایی بسیار شدید باشد، ممکن است تشخیص مناطق مرده با دقت پایین‌تری انجام شود.
همچنین، این تست به دستگاه‌های ادیومتری پیشرفته و تنظیمات دقیق نیاز دارد که در همه کلینیک‌های شنوایی‌شناسی در دسترس نیست. علاوه بر این، تفسیر نتایج تست به تجربه شنوایی‌شناس بستگی دارد و در برخی موارد، ممکن است اشتباهات در تحلیل داده‌ها منجر به تشخیص نادرست شود.
از دیگر چالش‌ها، تفاوت واکنش بیماران است؛ برخی از بیماران نمی‌توانند تفاوت‌های جزئی در آستانه‌های شنوایی را تشخیص دهند، که می‌تواند بر نتایج تست تأثیر بگذارد. در نهایت، تست TEN تنها یک ابزار تشخیصی است و برای تصمیم‌گیری نهایی باید با سایر آزمون‌های شنوایی ترکیب شود.
مقایسه تست TEN با سایر روش‌های ارزیابی شنوایی
در مقایسه با تست‌های سنتی مانند ادیومتری تون خالص (PTA) و آزمون گفتاری (Speech Audiometry)، تست TEN به طور خاص برای شناسایی مناطق مرده حلزون طراحی شده است؛ در حالی که روش‌های سنتی تنها میزان کم‌شنوایی را مشخص می‌کنند. این تست به شنوایی‌شناسان کمک می‌کند تا تشخیص دهند که تقویت صدا در برخی از فرکانس‌ها چه تأثیری دارد. یکی از مزیت‌های کلیدی تست TEN این است که با استفاده از نویز یکنواخت، اثرات تداخلی را کاهش داده و تشخیص دقیق‌تری ارائه می‌دهد.
در روش‌های سنتی، گاهی بیماران ممکن است به اشتباه تصور کنند که می‌توانند برخی صداها را بشنوند، اما تست TEN کمک می‌کند تا مشخص شود که آیا حلزون گوش واقعاً قادر به پردازش آن فرکانس‌ها هست یا نه. این ویژگی باعث می‌شود که تست TEN در تنظیم سمعک، انتخاب کاشت حلزون، و مدیریت کم‌شنوایی عمیق بسیار مؤثرتر از روش‌های قدیمی باشد.
به طور کلی، تست TEN یکی از ابزارهای مهم در تشخیص مناطق مرده حلزون گوش است که به شنوایی‌شناسان کمک می‌کند تا تشخیص دهند کدام فرکانس‌ها دیگر قابل پردازش نیستند. این اطلاعات در انتخاب و تنظیم سمعک، مدیریت کم‌شنوایی عمیق، و تصمیم‌گیری درباره کاشت حلزون بسیار موثر است.
