کم شنوایی موقت چیست و چگونه درمان می‌شود؟

کم‌شنوایی موقت وضعیتی است که در آن فرد به‌طور ناگهانی یا تدریجی دچار کاهش شنوایی می‌شود، اما این کاهش معمولاً برگشت‌پذیر است! افراد مبتلا ممکن است صداها را ضعیف‌تر، خفه یا دورتر از حد معمول بشنوند، یا حتی احساس کنند یکی از گوش‌ها کاملاً بسته شده است. این اختلال اغلب ناشی از عواملی چون تجمع جرم گوش، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، التهاب گوش میانی، قرار گرفتن در معرض صدای بلند، یا تغییرات ناگهانی فشار هوا است. به طور کلی، کم‌شنوایی موقت معمولاً به دلیل اختلالات قابل درمان در مجرای شنوایی یا اجزای انتقال‌دهنده صدا در گوش ایجاد می‌شود و در صورت تشخیص و درمان به‌موقع، اغلب به‌طور کامل بهبود می‌یابد.

کم‌شنوایی موقت چیست؟

کم‌شنوایی موقت که تنها یکی از انواع کم شنوایی در انسان است، به حالتی گفته می‌شود که فرد به‌طور ناگهانی یا تدریجی، بخشی از توان شنوایی خود را از دست می‌دهد، اما این اختلال معمولاً قابل برگشت است. شایع‌ترین علت آن تجمع جرم گوش، عفونت گوش میانی، تغییرات فشار هوا (مثلاً در پرواز یا غواصی)، یا التهاب‌های گذرای گوش داخلی است. در بسیاری از موارد، این نوع افت شنوایی بدون آسیب دائمی به عصب شنوایی اتفاق می‌افتد و با درمان یا حتی به‌صورت خودبه‌خود طی چند روز تا چند هفته بهبود پیدا می‌کند.

با این حال، نادیده گرفتن آن یا تأخیر در درمان، گاهی ممکن است باعث آسیب‌های جدی‌تر و ماندگار شود. توجه به علائمی مانند کیپی گوش، کاهش درک صداها، یا شنیدن صداهای خفه‌شده، اولین قدم برای پیشگیری از عوارض بلندمدت است.

علت های کم شنوایی موقت

 کم شنوایی موقت می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد که باعث اختلال در عملکرد طبیعی گوش می‌شوند؛ در ادامه برخی از شایع ترین دلایل کم شنوایی موقت را بررسی می‌کنیم.

انباشت جرم در گوش

موم گوش به طور طبیعی، در کانال گوش تولید می‌شود تا از گوش در برابر آلودگی‌ها و میکروب‌ها محافظت کند؛ با این حال، تجمع بیش از حد موم می‌تواند منجر به انسداد کانال گوش شود و به کاهش شنوایی موقت منجر شود. این وضعیت، معمولاً به تدریج رخ می‌دهد و فرد ممکن است ناگهان احساس کند که شنوایی‌اش کاهش یافته است. پاکسازی گوش توسط پزشک با استفاده از قطره‌های نرم‌کننده موم و یا شستشوی گوش، می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند.

البته حتی باوجود شستوشوی گوش هم همچنان ممکن است، فرد با مشکل شنوایی مواجه باشد اما خبر خوب این است که کم شنوایی بعد از شستشوی گوش معمولا موقت بوده طی چند روز، کاملا برطرف می‌شود.

وجود عفونت‌ در گوش

عفونت‌های گوش، به ویژه عفونت‌های گوش میانی، از شایع‌ترین علل کم شنوایی موقت هستند. این عفونت‌ها به دلیل تجمع مایعات و التهاب در گوش میانی رخ می‌دهند و می‌توانند مانع از انتقال صحیح صداها شوند. علائم دیگر ممکن است شامل درد گوش، تب، و احساس پری در گوش باشد. درمان معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهابی است.

قرار گرفتن در معرض صدای بلند

صدای بلند می‌تواند به سلول‌های حساس شنوایی در گوش داخلی آسیب برساند، که این آسیب ممکن است منجر به کاهش شنوایی موقت شود. این وضعیت معمولاً پس از قرار گرفتن در معرض صداهای شدید مانند کنسرت‌ها، شلیک اسلحه، یا کار با دستگاه‌های پرصدا رخ می‌دهد. با استراحت و دوری از صدای بلند، سلول‌ها بهبود می‌یابند و شنوایی به حالت طبیعی بازمی‌گردد.

تغییرات فشار هوا

تغییرات سریع و ناگهانی در فشار هوا می‌تواند باعث ایجاد کم شنوایی موقت شود. این وضعیت که به باروتروما معروف است، معمولاً در هنگام پرواز یا غواصی رخ می‌دهد. در این حالت، فشار هوا در گوش میانی و محیط خارجی متعادل نمی‌شود و منجر به انسداد موقت گوش و کاهش شنوایی می‌شود. با استفاده از تکنیک‌هایی مانند بلعیدن یا جویدن آدامس می‌توان از این وضعیت پیشگیری کرد.

علائم کم شنوایی موقت چیست؟

علائم کم شنوایی موقت می‌تواند شامل کاهش یا از دست دادن ناگهانی شنوایی در یک یا هر دو گوش باشد؛ افراد ممکن است احساس کنند که صداها خفه یا مبهم شده‌اند و یا اینکه گوششان گرفته است. در برخی موارد، ممکن است احساس فشار یا پری در گوش همراه با درد خفیف نیز وجود داشته باشد. این علائم ممکن است به صورت تدریجی یا ناگهانی ظاهر شوند و می‌توانند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشند.

همچنین، افرادی که کم شنوایی موقت را تجربه می‌کنند، ممکن است با مشکلاتی در تعادل و وزوز گوش (صدای زنگ یا وزوز در گوش) مواجه شوند. در صورتی که این علائم ادامه پیدا کنند یا شدیدتر شوند، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه شود تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب ارائه شود.^{Sudden Sensorineural Hearing Loss (SSHL) | NIDCD (nih.gov)}

تشخیص کم شنوایی موقت چگونه است؟

تشخیص کم شنوایی موقت معمولاً توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی انجام می‌شود و شامل بررسی دقیق علائم و تاریخچه پزشکی بیمار است. پزشک ممکن است از ابزارهای مختلفی مانند اوتوسکوپ برای بررسی داخل گوش و تشخیص انسداد یا عفونت استفاده کند. همچنین، تست‌های شنوایی مانند ادیومتری برای ارزیابی میزان کاهش شنوایی و تعیین نوع آن به کار می‌رود.

در برخی موارد، اگر شک به عفونت یا آسیب‌های دیگر وجود داشته باشد، ممکن است تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آرآی نیز انجام شود. تشخیص صحیح و به موقع به تعیین بهترین روش درمانی و جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر کمک می‌کند.

درمان کم شنوایی موقت 

درمان کم شنوایی موقت به علت بروز آن بستگی دارد و ممکن است بسته به شرایط متفاوت باشد؛ هر نوع کم شنوایی موقت نیازمند رویکرد درمانی خاص خود است که توسط پزشک تعیین می‌شود. برخی موارد ممکن است نیاز به اقدامات ساده‌ای داشته باشند، در حالی که دیگر موارد ممکن است به مداخله‌های پزشکی پیچیده‌تر نیاز داشته باشند. مهم است که فرد به محض تجربه کاهش شنوایی موقت به متخصص گوش و حلق و بینی یا شنوایی شناس مراجعه کند تا علت مشخص و درمان مناسب بر اساس آن تجویز شود.

4 روش معمول درمان کاهش شنوایی موقت شامل پاکسازی گوش، استفاده از داروهای ضد عفونت، استراحت و دوری از صداهای بلند و  تکنیک‌های تعدیل فشار هستند، که د رادامه اطلاعات بیشتری در مورد آنها در اختیار شما قرار می‌دهیم:

 پاکسازی گوش

پاکسازی گوش یکی از روش‌های درمانی رایج برای کم شنوایی موقت ناشی از انباشت موم گوش است. در این روش، پزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، موم گوش را به آرامی از کانال گوش خارج می‌کند. همچنین، ممکن است قطره‌های نرم‌کننده موم گوش برای حل کردن موم و تسهیل در خروج آن تجویز شود. این فرآیند به دقت انجام می‌شود تا به پرده گوش یا دیواره‌های کانال گوش آسیبی نرسد. پاکسازی گوش باید توسط متخصص انجام شود تا از آسیب‌های احتمالی ناشی از تلاش‌های خودسرانه برای پاکسازی گوش جلوگیری شود.

بیش از ۷۰٪ افرادی که دچار گرفتگی گوش با جرم هستند، کاهش شنوایی موقت را تجربه می‌کنند؛ اما خبر خوب اینجاست که پس از پاک‌سازی حرفه‌ای گوش توسط پزشک، در اغلب موارد شنوایی به‌طور کامل بازمی‌گردد. مطالعات نشان داده‌اند که بیماران پس از شستشو یا مکش جرم، بهبودی میانگین ۸ تا ۱۴ دسی‌بل در شنوایی داشته‌اند، و در سالمندان تا ۷۵٪ و در بزرگسالان سالم، تقریباً همه، شنوایی طبیعی خود را بازیافته‌اند. ^{en.wikipedia.org}

تجویز داروهای ضد عفونت

در مواردی که کم شنوایی موقت ناشی از عفونت‌های گوش، به ویژه عفونت گوش میانی باشد، مصرف داروهای ضد عفونت مانند آنتی‌بیوتیک‌ها ضروری است. این داروها به کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها یا ویروس‌های عامل عفونت کمک می‌کنند. پزشک ممکن است داروهای ضدعفونی‌کننده گوش یا آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کند. علاوه بر این، ممکن است مسکن‌ها برای کاهش درد و تب همراه با عفونت نیز تجویز شوند. درمان به موقع و کامل عفونت گوش می‌تواند شنوایی را به حالت طبیعی بازگرداند و از بروز مشکلات شنوایی بیشتر جلوگیری کند.

استراحت و دوری از صداهای بلند

در مواردی که کم شنوایی موقت به دلیل قرار گرفتن در معرض صدای بلند رخ داده است، استراحت و اجتناب از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند ضروری است. با گذشت زمان، سلول‌های موئی داخل گوش که ممکن است در اثر صدای بلند آسیب دیده باشند، بهبود می‌یابند و شنوایی به حالت طبیعی بازمی‌گردد. در این مدت، فرد باید از محیط‌های پرصدا دوری کند و در صورت لزوم از محافظ‌های گوش استفاده کند. همچنین، کاهش استفاده از هدفون با صدای بلند و محدود کردن مدت زمان قرار گرفتن در معرض صداهای بلند نیز توصیه می‌شود.

 تکنیک‌های تعدیل فشار

تکنیک‌های تعدیل فشار برای درمان کم شنوایی موقت ناشی از تغییرات فشار هوا، مانند باروتروما، استفاده می‌شود. یکی از رایج‌ترین این تکنیک‌ها، مانور والسالوا است که در آن فرد باید بینی خود را بسته و به آرامی دم و بازدم کند تا فشار در گوش میانی تعدیل شود. همچنین، بلعیدن یا جویدن آدامس نیز می‌تواند به باز کردن شیپور استاش و تعدیل فشار در گوش کمک کند. در صورت تداوم علائم، پزشک ممکن است قطره‌های ضداحتقان تجویز کند تا تورم در شیپور استاش کاهش یابد و شنوایی به حالت طبیعی بازگردد.

چگونه از کم شنوایی موقت پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از کم شنوایی موقت، مهم است که گوش‌ها را در برابر عوامل خطر محافظت کنیم؛ اجتناب از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند، مانند کنسرت‌ها یا محیط‌های صنعتی، و استفاده از محافظ‌های گوش می‌تواند خطر کم شنوایی موقت را کاهش دهد. همچنین، باید مراقب بهداشت گوش باشیم و از تمیز کردن گوش با اشیاء تیز یا گوش پاک‌کن خودداری کنیم، زیرا این کار می‌تواند به تجمع موم و انسداد گوش منجر شود.

برای درمان کم شنوایی موقت به کجا مراجعه کنیم؟

کلینیک گوش تهران به عنوان یکی از معتبرترین و بزرگترین مراکز تشخیص و درمان مشکلات گوش و شنوایی در ایران شناخته می‌شود؛ این مرکز با بهره‌گیری از تیمی متخصص و مجرب، به ویژه در درمان کم شنوایی موقت و سایر اختلالات شنوایی مانند سرگیجه و بیماری منییر تخصص دارد. موقعیت مکانی مناسب این کلینیک، در خیابان ولیعصر تهران، روبروی بیمارستان دی، در ساختمان پزشکان دی، طبقه نهم، پلاک ۱۲، دسترسی آسان را برای بیماران فراهم کرده است.

برای کسب اطلاعات بیشتر یا تعیین وقت قبلی، می‌توانید با شماره‌های ۰۲۱۸۸۸۷۰۹۱۱ و ۰۲۱۸۸۲۰۲۹۳۴ تماس بگیرید یا از طریق ایمیل با info@tehranearclinic.com در ارتباط باشید.